Những ngày gần đây, khu vực từng là nghĩa trang Bình Hưng Hòa (phường Bình Hưng Hòa, TP.HCM) đang chứng kiến sự thay đổi mạnh mẽ. Trên mảnh đất vốn gắn liền với mồ mả, cây cỏ, một công trình đang dần hình thành: Trường tiểu học Trần Đại Nghĩa, ngôi trường đầu tiên được xây dựng trên nền đất nghĩa trang cũ.
Không còn là hình ảnh cỏ dại um tùm và những dãy bia mộ xếp lớp, khu đất rộng lớn giờ đây đã được quây tôn, treo bảng thông tin dự án mới và vang vọng tiếng động cơ, tiếng búa gõ, tiếng công nhân làm việc rộn ràng.
Dự án xây dựng trường tiểu học Trần Đại Nghĩa tọa lạc trên đường Bình Long, phường Bình Hưng Hòa. Đây là một phần trong tổng thể quy hoạch sử dụng lại đất sau khi di dời nghĩa trang Bình Hưng Hòa, khu nghĩa trang hình thành từ những năm 1970, rộng 44,5 ha với gần 54.000 ngôi mộ.
Từ năm 2010, TP.HCM đã chủ trương di dời nghĩa trang này nhằm phục vụ mục tiêu chỉnh trang đô thị, cải thiện môi trường và nâng cao chất lượng sống.
Dự án di dời được UBND TP.HCM phê duyệt từ năm 2010, chia làm ba giai đoạn. Hai giai đoạn đầu đã hoàn thành, di dời hơn 32.000 ngôi mộ và lò thiêu trên gần 30 ha. Những phần mộ không còn thân nhân được xử lý bằng phương pháp hỏa táng, lưu tro cốt tập trung theo đúng quy định. Giai đoạn ba đang được triển khai và dự kiến hoàn tất vào năm 2026.
Giữa tiến trình đó, trường tiểu học Trần Đại Nghĩa là dự án xây dựng đầu tiên khởi công trên mảnh đất vừa được “hồi sinh”. Công trình bắt đầu từ tháng 5-2025, hiện đang trong giai đoạn thi công phần móng và trụ.
Theo ghi nhận những ngày giữa tháng 7, hàng chục công nhân đang làm việc không ngơi nghỉ dưới nắng gắt, cùng với sự hỗ trợ của các thiết bị máy móc hiện đại, đẩy nhanh tiến độ để kịp hoàn thành vào cuối năm nay.
Trường tiểu học được thiết kế gồm 1 trệt, 3 lầu, với tổng cộng 30 phòng học tiêu chuẩn, đầy đủ các phòng chức năng như phòng bộ môn, khu hành chính, thư viện, cùng khuôn viên sân chơi rộng rãi.
Trường tiểu học Trần Đại Nghĩa là công trình đầu tiên trong chuỗi dự án phát triển hạ tầng giáo dục - cây xanh - thể dục thể thao tại khu vực nghĩa trang cũ. Theo quy hoạch, sau ngôi trường này, một trường THCS quy mô 41 phòng học sẽ tiếp tục được triển khai.
Phần diện tích còn lại sẽ được quy hoạch thành công viên cây xanh và khu thể thao ngoài trời, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt cộng đồng, vui chơi giải trí và nâng cao sức khỏe cho cư dân địa phương.
Tổng vốn đầu tư cho toàn bộ dự án cải tạo, xây dựng trường học và công viên tại khu vực nghĩa trang Bình Hưng Hòa là gần 1.500 tỉ đồng, do ngân sách TP.HCM chi trả. Chủ đầu tư là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực quận Bình Tân (cũ). Toàn bộ kế hoạch được triển khai từ năm 2023 đến 2026.
