Sáng 18-10, phiên tòa xét xử tám bị cáo trong vụ gian lận điểm thi tại Sơn La kết thúc phần xét hỏi, chuyển sang tranh luận.
Đại diện VKS bất ngờ đề nghị trả hồ sơ điều tra bổ sung. Lý do bởi trong quá trình xét hỏi có phát sinh một số tình tiết mới tại tòa không thể giải quyết được. Việc trả hồ sơ nhằm đảm bảo giải quyết vụ án một cách khách quan.
Khi chủ tọa hỏi tình tiết phát sinh cụ thể là gì, vị kiểm sát viên cho hay vụ án có một số dấu hiệu của tội đưa và nhận hối lộ.
Một số luật sư cũng đồng tình với quan điểm này của đại diện VKS. Chủ tọa cho biết HĐXX sẽ vào nghị án.
Như vậy, trong khi tại Hà Giang, đại diện VKS đã đề nghị mức án cụ thể đối với từng bị cáo thì diễn biến tại Sơn La lại hoàn toàn khác. Việc đại diện VKS cho rằng vụ án có dấu hiệu của tội đưa-nhận hối lộ có thể sẽ cùng hướng với vụ án gian lận điểm tại Hòa Bình.
Đại diện VKS Sơn La đề nghị trả hồ sơ vì có dấu hiệu đưa và nhận hối lộ
Theo hồ sơ, quá trình điều tra, các bị cáo Nguyễn Thị Hồng Nga, Đặng Hữu Thủy, Cầm Thị Bun Sọn, Lò Văn Huynh khai đã nhận tiền của một số trường hợp (là phụ huynh hoặc người trung gian) để sửa bài nâng điểm cho thí sinh.
Cụ thể, Nguyễn Thị Hồng Nga khai đã nhận của Trần Văn Điện (cán bộ thư viên Trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên) 1,040 tỉ đồng để giúp sửa bài, nâng điểm cho bốn thí sinh. Số tiền trên, Nga đã tự nguyện nộp cho Cơ quan ANĐT 1 tỉ đồng.
Cầm Thị Bun Sọn khai đã nhận của Hoàng Thị Thành (chủ tịch hội nông dân huyện Quỳnh Nhai) 440 triệu đồng để giúp sửa, nâng điểm cho thí sinh DHT. Sọn đã tự nguyện nộp toàn bộ số tiền này cho Cơ quan ANĐT.
Lò Văn Huynh khai đã nhận của Nguyễn Minh Khoa (cựu phó trưởng phòng an ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Sơn La) 1 tỉ đồng để giúp sửa, nâng điểm cho hai thí sinh. Số tiền này, Huynh và người nhà đã tự nguyện giao nộp cho Cơ quan ANĐT.
Ngoài ra, Huynh còn khai nhận của bà Lò Thị Trường (phụ huynh có con được nâng điểm) số tiền là 300 triệu đồng để giúp sửa nâng điểm cho thí sinh LMH. Ngày 24-1-2018, Huynh đã trả lại số tiền này cho bà Trường.
Đối với Đặng Hữu Thủy, bị cáo này khai đã nhận của bà Nguyễn Thị Kim (kế toán Trường THPT Tô Hiệu) 150 triệu đồng, bà Nguyễn Thị Mai Hà (giáo viên trường THPT Tô Hiệu) 150 triệu đồng, bà Nguyễn Thị Xuyên (giáo viên Trường THCS Mường Bằng 1) 200 triệu đồng để giúp sửa, nâng điểm cho bốn thí sinh.
Riêng trường hợp bà Bùi Thị Xuân (chi cục trồng trọt và bảo vệ thực vật tỉnh Sơn La) có hứa hẹn sau khi giúp nâng điểm cho thí sinh PST sẽ đưa cho Thủy 270 triệu đồng. Tuy nhiên, đến nay Thủy chưa nhận được tiền. Ngày 24-7-2018, Thủy đã trả lại số tiền trên cho gia đình các thí sinh.
VKSND tỉnh Sơn La nhận định hành vi nhận tiền, thỏa thuận sẽ nhận tiền để sửa nâng điểm cho các thí sinh của Nguyễn Thị Hồng Nga, Cầm Thị Bun Sọn, Lò Văn Huynh, Đặng Hữu Thủy có dấu hiệu của các tội nhận hối lộ, đưa hối lộ và môi giới hối lộ.
Tuy nhiên, kết quả điều tra cho thấy những người được cho là đưa tiền cho các bị can đều không thừa nhận đã thỏa thuận và đưa tiền. Ngoài lời khai của Nga, Sọn, Huynh, Thủy và số tiền đã nộp, không có tài liệu chứng cứ nào khác để chứng minh.
Do đó, không đủ căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự đối với Nga, Sọn, Huynh, Thủy về tội nhận hối lộ và cũng không đủ căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các trường hợp nêu trên về các tội đưa hối lộ và môi giới hối lộ.
Tại tòa, trong khi các bị cáo đều thừa nhận việc nhận tiền như cáo trạng truy tố, tuy nhiên hầu hết những người được cho là đưa tiền lại một mực chối bỏ.
Đáng chú ý, bà Lò Thị Trường (trú tại phường Chiềng An, TP Sơn La) là phụ huynh duy nhất thừa nhận có đưa tiền cám ơn cho một bị cáo trong kỳ thi THPT quốc gia năm 2018.
Theo đó, bà Trường nhờ Lò Văn Huynh “xem giúp điểm” cho con trai, kết quả con bà được nâng 11,3 điểm để đậu Học viện An ninh Nhân dân. Ban đầu, bà không hứa hẹn gì với bị cáo về chuyện tiền bạc, phải đến sau khi công bố điểm thi thì mới cám ơn bằng 300 triệu đồng. Đến hai ngày sau, ông Huynh trả lại số tiền này.
Tuy nhiên, khi bị truy hỏi nhờ ông Huynh “nâng điểm” hay “xem điểm”, bà Trường im lặng một hồi và không trả lời.
Như vậy, lời khai của bà Trường có thể trở thành bước ngoặt trong vụ án này khi xem xét nhóm tội đưa và nhận hối lộ. Bởi như kết luận điều tra và cáo trạng, khó khăn lớn nhất không thể truy cứu trách nhiệm hình sự các tội danh trên là việc những người được cho là đưa tiền đều một mực chối bỏ.
