VKSND Tối cao vừa ra thông báo rút kinh nghiệm trong việc bồi thường đối với trường hợp ông Nguyễn Văn Dũng (SN 1958, ngụ tỉnh Tây Ninh). Kinh nghiệm này được rút ra từ việc VKS phục hồi danh dự và bồi thường hơn 615 triệu đồng cho ông.
Theo đó, VKS cho rằng các cơ quan tố tụng cần tiến hành rút kinh nghiệm về quá trình xử lý, giải quyết yêu cầu bồi thường tổn thất do bị bắt, giam sai. Cụ thể, khi xảy ra vụ việc có dấu hiệu oan, thủ trưởng đơn vị cần quan tâm xem xét yêu cầu bồi thường với thái độ cầu thị, không đùn đẩy hay né tránh.
Ông Nguyễn Văn Dũng. Ảnh: CTV
Đối với yêu cầu bồi thường thuộc trách nhiệm đơn vị, người đứng đầu phân công lãnh đạo triển khai xử lý sự việc. Đồng thời, ấn định thời gian hoàn thành, tránh tình trạng kéo dài việc giải quyết. Khi xác định rõ trách nhiệm bồi thường thì cơ quan có thẩm quyền chủ động công khai xin lỗi, phục hồi danh dự cho người bị oan, tôn trọng nguyện vọng chính đáng của họ. Các đơn vị không chờ cấp kinh phí xong mới tiến hành xin lỗi, phục hồi danh dự. Bên cạnh đó, các đơn vị cần làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân để xảy ra oan, sai.
Năm 2019, VKS tỉnh Tây Ninh tiến hành công khai xin lỗi và bồi thường cho ông Dũng sau khi tòa án phán quyết có hiệu lực.
Theo hồ sơ, ông Dũng nhập ngũ từ năm 1976. Ông tham gia chiến đầu tại chiến trường Campuchia với cấp bậc tiểu đội trưởng thuộc Sư đoàn bộ binh 317, Quân khu 7. Đến năm 1979, ông về tỉnh Tây Ninh công tác.
Khuya 26-7-1979, nhà ông Nguyễn Văn Đơ (huyện Trảng Bàng, Tây Ninh) xảy ra vụ cướp có vũ trang. Sau đó, công an bắt ông Dũng. Tại cơ quan công an, ông Dũng khai nhận ông là thủ phạm vụ cướp tài sản ở nhà ông Đơ. Từ lời khai trên, Công an huyện Trảng Bàng khởi tố vụ án, khởi tối bị can, bắt tạm giam ông Dũng về hành vi cướp tài sản riêng của công dân.
Dù vậy, quá trình điều tra không đủ chứng cứ truy tố nên cơ quan chức năng xác định ông Dũng không phạm tội cướp tài sản riêng của công dân và trả tự do cho ông Dũng.
Sau khi ra ngoài, ông Dũng yêu cầu đơn vị chủ quản (Sư đoàn bộ binh 317) phục hồi quyền lợi. Cùng đó, ông yêu cầu cơ quan tố tụng có thẩm quyền tại tỉnh Tây Ninh giải quyết quyền lợi do bị bắt, giam oan.
Mãi 17 năm sau, cơ quan chức năng tại địa phương mới “nhớ đến” trường hợp bắt, giam oan cựu tiểu đội trưởng này bằng công văn có nội dung: “Việc phục hồi quyền lợi cho ông Nguyễn Văn Dũng không thuộc trách nhiệm VKS tỉnh mà thuộc trách nhiệm đơn vị chủ quản của ông Dũng trước đây.
Thời điểm năm 1983, nhà nước chưa ban hành quy định về bồi thường bắt giam oan, nên lúc bấy giờ cơ quan pháp luật không thể giải quyết vấn đề này”. Đến năm 2017, VKSND Tối cao xác minh rồi đề nghị VKS tỉnh Tây Ninh thụ lý, giải quyết bồi thường đối với trường hợp trên. Cuối năm 2017, VKS tỉnh Tây Ninh quyết định bồi thường gần 600 triệu đồng.
Tuy nhiên, ông Dũng không chấp nhận và yêu cầu bồi thường gần 10,5 tỉ đồng. Do thương lượng không thành nên ông Dũng làm đơn khởi kiện VKS. Xử sơ và phúc thẩm, tòa buộc VKS bồi thường cho ông Dũng hơn 615 triệu đồng.
