Ngày 19-6, chánh án TAND Cấp cao tại TP.HCM đã có quyết định kháng nghị đối với Bản án dân sự phúc thẩm số 18/2022/DS-PT của TAND tỉnh Trà Vinh về vụ án tranh chấp về kết quả bán đấu giá tài sản và tranh chấp hợp đồng mua bán tài sản đấu giá giữa nguyên đơn là chấp hành viên (CHV) Lâm Văn Thừa của Chi cục Thi hành án (THA) dân sự huyện Châu Thành với bị đơn là bà Nguyễn Thị Thanh Vân.
Đây là vụ án mà Pháp Luật TP.HCM đã có bài phản ánh “Thi hành án làm sai, người dân bị thiệt hại nghiêm trọng” trên số báo ra ngày 22-5.
Đất lúa hết hạn sử dụng vẫn đem ra bán đấu giá
Theo hồ sơ, ông Lê Hoàng Kế (là người phải THA một bản án khác, ngụ ấp Chăng Mật, xã Hòa Lợi) cho rằng CHV trong quá trình THA có nhiều sai sót khi bán đấu giá tài sản gây thiệt hại cho ông nên đã khiếu nại.
 |
| Ông Lê Hoàng Kế và phần nhà đất bị kê biên và đã bán đấu giá. Ảnh: HẢI DƯƠNG |
Qua kiểm tra, Cục THA dân sự tỉnh Trà Vinh cũng chỉ ra nhiều sai sót trong việc kê biên tài sản, thẩm định giá, thông báo THA, thời gian ký hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản… Do đó, cơ quan THA đã phân công cho CHV Thừa khởi kiện yêu cầu tòa tuyên bố hủy bỏ kết quả đấu giá và hợp đồng mua tài sản bán đấu giá. Tuy nhiên, yêu cầu này không được hai cấp tòa chấp nhận.
Không đồng ý với kết quả xét xử nên ông Kế đã có đơn đề nghị giám đốc thẩm vụ án.
Qua xem xét các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ, chánh án TAND Cấp cao tại TP.HCM nhận định việc bán đấu giá tài sản có những vi phạm làm ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của chủ tài sản (ông Kế - PV).
Cụ thể, quyết định kháng nghị giám đốc thẩm đã chỉ ra vi phạm trong việc kê biên, bán đấu giá các thửa đất. Trong năm thửa đất bán đấu giá thì có ba thửa có diện tích đất lúa đã hết hạn sử dụng. Tuy nhiên, CHV không yêu cầu cơ quan có thẩm quyền cung cấp thông tin về việc đất có được gia hạn hoặc được phép chuyển nhượng hay không trước khi bán đấu giá là chưa đủ điều kiện để tiến hành đấu giá.
Về thời gian ký hợp đồng dịch vụ bán đấu giá tài sản cũng có vi phạm. Theo quy định thì thời gian ký hợp đồng dịch vụ bán đấu giá tài sản là 10 ngày kể từ ngày định giá. Tuy nhiên, kết quả định giá tài sản ngày 13-5-2019 nhưng đến ngày 28-5-2019 thì CHV mới ký hợp đồng dịch vụ đấu giá.
Bên cạnh đó, quyết định kháng nghị còn cho rằng cần thiết phải xác minh, làm rõ điều kiện của người tham gia đấu giá là bà Vân. Bởi theo Luật Đất đai thì đất trồng lúa là loại đất chuyển nhượng có điều kiện, hộ gia đình, cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp không được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất.
Tại thời điểm nộp hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá thì bà Vân không nộp kèm theo giấy xác nhận trực tiếp sản xuất nông nghiệp. Trong giai đoạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm, bà Vân có cung cấp cho tòa giấy xác nhận ngày 1-7-2021 của UBND phường Thống Nhất (TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai), xác nhận bà Vân là người trực tiếp sản xuất nông nghiệp và có nguồn thu nhập ổn định từ sản xuất nông nghiệp.
Tuy nhiên, thời điểm đấu giá diễn ra là năm 2019, giấy xác nhận này lại không thể hiện bà Vân trực tiếp sản xuất đất nông nghiệp từ thời gian nào nên chưa đủ căn cứ xác định bà Vân là người có đủ điều kiện nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp tại thời điểm đấu giá tài sản.
Không đảm bảo trình tự thủ tục bán đấu giá
Cũng theo kháng nghị, trong lần đấu giá thứ nhất và hai, CHV thực hiện niêm yết các giấy tờ THA chưa đúng theo quy định. Còn lần đấu giá thứ ba, khi giao thông báo, vợ chồng ông Kế không có ở địa phương, CHV lại giao cho người làm vườn (không phải là người thân thích theo quy định) là không đúng quy định.
Đối với thời hạn mở cuộc bán đấu giá và thông báo công khai việc đấu giá cũng có vi phạm, vượt số ngày quy định và không đảm bảo việc niêm yết thông báo theo quy định pháp luật…
Tuy nhiên, tòa sơ thẩm và phúc thẩm cho rằng đây chỉ là hướng dẫn nội bộ trong ngành, thể hiện hoạt động của cơ quan THA trên website, các văn bản này không phải là văn bản quy phạm pháp luật nên không bắt buộc thực hiện là không đúng…
Từ đó, chánh án TAND Cấp cao nhận định việc bán đấu giá tài sản của CHV và Doanh nghiệp Viễn Phương (doanh nghiệp đấu giá) chưa được thực hiện đúng Luật Đấu giá tài sản. Những vi phạm này đã làm ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của chủ tài sản. Tòa án hai cấp tỉnh Trà Vinh cho rằng những vi phạm trên là không nghiêm trọng, từ đó xét xử không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của CHV Thừa là không đúng.
Do đó, chánh án TAND Cấp cao quyết định kháng nghị, đề nghị Ủy ban Thẩm phán TAND Cấp cao tại TP.HCM xét xử giám đốc thẩm theo hướng hủy án phúc thẩm và sơ thẩm, giao hồ sơ cho TAND huyện Châu Thành giải quyết sơ thẩm lại theo quy định pháp luật.
Đồng thời, chánh án TAND Cấp cao cũng quyết định tạm đình chỉ thi hành bản án phúc thẩm nói trên cho đến khi có quyết định giám đốc thẩm.
Nhận định của hai cấp tòa
Theo tòa án hai cấp tỉnh Trà Vinh, phạm vi xét xử của tòa trong tranh chấp về bán đấu giá tài sản chỉ là xem xét về kết quả bán đấu giá tài sản, không phải là toàn bộ quá trình THA.Theo tòa, tại phiên đấu giá, bà Vân trả giá một lần, biên bản đấu giá không thể hiện ý kiến đồng ý của người có tài sản bán đấu giá nhưng CHV có ký tên vào biên bản và ký hợp đồng mua bán tài sản đấu giá là thể hiện ý kiến thống nhất với kết quả đấu giá.
Về điều kiện người tham gia đấu giá, khi tham gia đấu giá, bà Vân không nộp giấy xác nhận trực tiếp sản xuất đất nông nghiệp nhưng do tài sản bán đấu giá gồm nhiều loại đất mà không có hợp đồng bán riêng lẻ từng thửa. Đồng thời, khi chuẩn bị xét xử, bà Vân đã cung cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện cho tòa.
Từ đó, hai tòa đã không chấp nhận yêu cầu của CHV Thừa như đã nêu trên.
