Việc dùng tài sản để thế chấp ngân hàng vay vốn là nhu cầu thực tế của người dân. Thế chấp quyền sử dụng đất (QSDĐ), tài sản gắn liền với đất là một trong những quyền quan trọng của chủ sử dụng. Tuy nhiên, không phải chủ thể SDĐ hay loại đất nào cũng có thể thế chấp tại ngân hàng.
Theo ThS Ngô Gia Hoàng, giảng viên Khoa luật thương mại ĐH Luật TP.HCM.
Về nguyên tắc, QSDĐ được dùng thế chấp phải là loại đất được phép chuyển nhượng vì QSDĐ thế chấp có thể bị xử lý thông qua hình thức chuyển nhượng. Cụ thể:
 |
| Các chủ thể chỉ được thế chấp QSDĐ khi đã được cấp giấy chứng nhận về QSDĐ. Ảnh minh họa: M.LONG |
Đối với đất của hộ gia đình, cá nhân: Phải là đất nông nghiệp được Nhà nước giao trong hạn mức; đất được Nhà nước giao có thu tiền SDĐ, cho thuê đất trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê, được Nhà nước công nhận QSDĐ; đất nhận chuyển đổi, nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho, nhận thừa kế.
Đối với đất của tổ chức, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài: Phải là đất giao có thu tiền SDĐ hoặc thuê đất trả tiền thuê một lần và có công trình kiến trúc, kết cấu hạ tầng đã được xây dựng gắn liền với đất.
Ngoài ra, đối với các loại đất mà pháp luật cho phép thế chấp, khi người SDĐ muốn thực hiện quyền thế chấp còn phải đảm bảo các điều kiện khác như các điều kiện quy định tại Điều 188 Luật Đất đai 2013 (có giấy chứng nhận, không có tranh chấp, không bị kê biên, còn thời hạn SDĐ), phải có sự đồng ý của những người có chung QSDĐ (vợ chồng, thành viên hộ gia đình, nhóm SDĐ...).
Những loại đất không được thế chấp là đất được Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất hằng năm (chỉ được thế chấp bằng tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất thuê trả tiền thuê hằng năm);
Đất được Nhà nước giao đất không thu tiền SDĐ (trừ trường hợp đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước giao trong hạn mức); đất của tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao, cơ sở tôn giáo, cộng đồng dân cư; đất không đáp ứng các điều kiện được giao dịch QSDĐ (không có giấy chứng nhận, bị kê biên đảm bảo thi hành án, đang có tranh chấp, hết thời hạn SDĐ, người thế chấp không có quyền giao dịch...).
