Sự cố thêm một chiếc Boeing 737 Max 8 thứ hai nữa rơi trong khi cú sốc từ vụ rơi cũng chính dòng máy bay này 4 tháng trước còn quá mới đã dấy lên làn sóng lo ngại về độ an toàn của Boeing 737 Max 8.
Đã có nhiều nước quyết định ngừng khai thác dòng máy bay này chờ kiểm tra (Trung Quốc, Indonesia, hãng Ethiopian Airlines của Ethiopia, hãng Cayman Airlines của Quần đảo Cayman - lãnh thổ hải ngoại của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland). Tuy nhiên điều này chưa xảy ra ở Mỹ, nước có trụ sở tập đoàn Boeing.
Các hãng Mỹ vẫn bay Boeing 737 Max 8
Nhiều hãng hàng không ở Mỹ, đặc biệt 2 hãng lớn - Southwest Airlines và American Airlines – đều có sử dụng rất nhiều Boeing 737 Max 8, hiện chưa có quyết định dừng khai thác.
Người phát ngôn Brian Parrish của hãng Southwest Airlines cho biết hãng có nhận nhiều câu hỏi từ khách hàng rằng liệu có phải sắp tới họ sẽ bay trên một chiếc Boeing 737 Max 8 hay không.
Ông Parrish cho biết hãng sẽ trả lời riêng cho các khách hàng này với lời trấn an rằng hãng “vẫn tin tưởng vào độ an toàn và khả năng bay của đội ngũ hơn 750 máy bay Boeing” của hãng.
Nhân viên Boeing chụp bình trước một chiếc Boeing 737 Max 8 được sản xuất cho hãng Southwest Airlines, nhân kỷ niệm sự kiện Boeing sản xuất 10.000 chiếc 737, tại bang Washington (Mỹ) ngày 13-3-2018. Ảnh: REUTERS
Hãng American Airlines thì nói sẽ tiếp tục “hợp tác với Cơ quan Hàng không Liên bang (FAA) và các cơ quan chức năng khác” và vẫn “hoàn toàn tin tưởng vào đội ngũ máy bay và phi hành đoàn thuộc hàng tốt nhất và kinh nghiệm nhất trong ngành công nghiệp này”.
Vì thế theo đài CNN (Mỹ), dân Mỹ hiện dù có lo ngại thì cũng không có nhiều lựa chọn nếu không muốn bay bằng Boeing 737 Max 8, đặc biệt các hành khách đã mua vé trước khi vụ tai nạn thứ hai xảy ra.
Sau vụ chiếc Boeing 737 Max 8 của hãng Ethiopian Airlines rơi sáng 10-3, nhiều hành khách đã mua vé của 2 hãng Southwest Airlines và American Airlines – khai thác hàng trăm máy bay Boeing – lên Twitter đặt câu hỏi về sự an toàn của chuyến bay sắp đến của mình.
Một tài khoản Twitter tên Chris Coffee viết: “Southwest Airlines, liệu công ty có thể công bố danh sách tuyến bay của 737 để tôi có thể tránh chúng?”.
Nhà phân tích an toàn hàng không David Soucie từng là thanh tra ở FAA nói thẳng với CNN ông sẽ không đi Boeing 737 Max 8 trong thời điểm này vì chưa có đủ thông tin để yên tâm về độ an toàn.
Hành khách không nhiều lựa chọn
Thông tin hành khách sẽ bay máy bay gì thường được công khai trên vé hoặc thẻ lên máy bay. Nếu đó là Boeing 737 Max 8 và hành khách không muốn sử dụng máy bay này vì lo ngại không an toàn, trước mắt American Airlines và Southwest Airlines đều nói có thể áp dụng chính sách thay đổi chuyến bay cho khách hàng. Với American Airlines sẽ phải tốn thêm phí, với Southwest Airlines thì không. Về nguyên tắc và pháp lý, hành khách không được quyền trả vé lấy lại tiền.
Một chiếc Boeing 737 Max 8 của Trung Quốc. Các hãng bay Trung Quốc khai thác tổng cộng 96 chiếc Boeing 737 Max 8. Ảnh: REUTERS
Hơn nữa, theo nhà cố vấn luật pháp hàng không Mary Schiavo từng nắm giữ vị trí tổng thanh tra tại Bộ Giao thông Mỹ, hãng hàng không có quyền thay thế phương tiện bay vào phút cuối.
“Nếu ban đầu bạn đặt chỗ trên một chiếc Boeing 737-500 nhưng sau đó bạn nhận ra mình sẽ bay trên một chiếc 737 Max thì về kỹ thuật hãng bay không vi phạm. Hãng bay không có nghĩa vụ phải tuân thủ yêu cầu của bạn…Vì thế bạn không có quyền chỉ định rõ bạn sẽ không bay trên một chiếc 737 Max”, đài CNN dẫn lời bà Schiavo.
Theo bà Schiavo, phương án duy nhất hành khách có thể làm lúc này là hỏi nhân viên hãng bay rằng liệu họ có đổi chuyến bay cho mình được không và tuân thủ chính sách của hãng.
“Nếu bạn tranh cãi với nhân viên giao dịch thì có thể cũng chỉ mất công, vì có thể họ cũng không giải quyết được gì”, bà Schiavo nói.
Một chiếc Boeing 737 Max 8 của hãng Ethiopian Airlines, tương tự chiếc đã rơi sáng 10-3. Ảnh: EPA
Hiện có 350 chiếc Boeing 737 Max 8 được khai thác trên toàn cầu (dù một số vừa tạm ngưng), do 54 hãng bay sở hữu, theo FAA.
Ngày 11-3, FAA ra thông cáo rằng sẽ yêu cầu Boeing có “một số thay đổi thiết kế” với các dòng Boeing 737 Max 8 và 9 “không trễ hơn tháng 4-2019”. Các thay đổi này nằm ở “hệ thống tăng cường kiểm soát chuyến bay”.
Thông báo của FAA nêu rõ các nhà điều tra vẫn chưa xác định nguyên nhân tai nạn ở Ethiopia, cũng chưa khẳng định được liệu có cùng nguyên nhân với vụ tai nạn của hãng Lion Air tháng 10-2018 hay không. FAA cho biết đã triển khai một đội điều tra đến Ethiopia.
Trước đó cùng ngày, ông Charlie Miller, Phó chủ tịch Boeing phụ trách thông tin cho biết hãng chưa có kế hoạch ra hướng dẫn mới về điều khiển bay vào thời điểm này, khi cuộc điều tra vẫn đang ở giai đoạn đầu.