Khảo sát tại nhiều chợ từ nội thành tới ngoại thành cho thấy giá dầu ăn, nước mắm, các loại thực phẩm khô đã tăng thêm 5.000-10.000 đồng/sản phẩm, cá biệt có khi lên tới vài chục ngàn đồng.

Tăng ào ào...

Chiều 3-1, có mặt tại chợ Hoàng Hoa Thám (Q.Tân Bình, TP.HCM), chúng tôi ghé vào sạp của tiểu thương Xuân Trường hỏi mua dầu ăn Meijan, chị này cho biết loại 1 lít 46.000 đồng/chai, so với cách đây một tháng đã tăng thêm 1.000 đồng/chai. Không chỉ có Meijan, hai mặt hàng dầu ăn Neptune và Simply của Công ty Dầu thực vật Cái Lân cũng đồng loạt tăng thêm 14.000 đồng/thùng, tức là tăng thêm hơn 1.000 đồng/chai dầu ăn. Cũng nhóm mặt hàng này, khảo sát tại chợ Xóm Mới (Q.Gò Vấp), tiểu thương cho biết giá dầu ăn Meijan loại 1 lít chỉ 43.000 đồng/chai, tăng thêm 500 đồng trong khi hai mặt hàng Neptune và Simply lại đứng yên giá 44.000 đồng/chai.

Mặt hàng nước mắm Hưng Thịnh cũng tăng liên tục tới ba lần trong hơn một tháng tại nhiều chợ nội thành. Ban đầu giá bán lẻ chỉ ở mức 29.000 đồng/chai, sau đó tăng lên 32.000 đồng/chai và hiện bán mức 35.000 đồng/chai, giá đã tăng thêm tới 6.000 đồng/chai nước mắm. Tiểu thương cho rằng họ chỉ nhận được thông báo tăng giá từ các đầu mối chứ không hề biết được tại sao tăng. Trong khi đó, ghi nhận tại các cửa hàng tạp hóa, giá mặt hàng này hiện dao động 30.000-32.000 đồng/chai.

Khảo sát tương tự đối với các loại lạp xưởng thịt và tôm của Vissan tại các chợ cho thấy giá cả cũng rất bấp bênh. Tại chợ Phạm Văn Hai (Q.Tân Bình), chiều 3-1 một gói lạp xưởng thịt mai quế lộ loại 500g có giá hơn 90.000 đồng. Tiểu thương cho biết giá này đã tăng thêm 3.000 đồng/gói so với cách đây vài ngày. “Tui vừa gọi cho đầu mối, muốn lấy thêm cũng không có hàng, hiện đang ít hàng lắm” - tiểu thương Dung cho biết. Không riêng mặt hàng này, lạp xưởng tôm của Vissan giá cũng liên tục được đẩy lên tới vài chục ngàn đồng/thùng chỉ trong vòng vài ngày.

Mặc dù các nhà phân phối cung cấp hàng tại chợ Phạm Văn Hai, Hoàng Hoa Thám (Q.Tân Bình) thông báo cho tiểu thương hàng đang thiếu và khan thì tại chợ Tân Sơn Nhất (Q.Gò Vấp), tiểu thương cho biết giá lạp xưởng giao từ đầu mối hiện dao động 85.000-88.000 đồng/gói loại 500g. Như vậy có thể thấy chỉ một mặt hàng lạp xưởng nhưng giữa các chợ đã chênh lệch 3.000-5.000 đồng/sản phẩm mà không rõ nguyên nhân.

Khó quản khâu trung gian

Hiện hầu hết tiểu thương đều nhập hàng thông qua các đầu mối phân phối. Tuy nhiên, khi chúng tôi thắc mắc về các đại lý phân phối này, tiểu thương gần như không có nhiều thông tin hoặc rất mập mờ. “Thấy họ nói người của hãng sản xuất thì mình biết vậy, cho số điện thoại rồi cứ thế liên lạc lấy hàng thôi. Quan tâm người ta ở đâu làm chi?” - chị Xuân Trường giải thích. Liên lạc với một đầu mối chuyên phân phối hàng hóa của Vissan cho các chợ thì được giải thích giá tăng là do nhà sản xuất tạm thời hụt hàng vì chạy khuyến mãi nhiều.

Trong khi đó, ông Phan Văn Dũng - giám đốc kinh doanh Công ty Vissan - lại cho rằng từ tháng 11 cho tới ngày 12-12-2013, đơn vị này đã giảm giá khoảng 16.000 đồng/sản phẩm lạp xưởng, nhằm tạo điều kiện cho người tiêu dùng có sản phẩm giá rẻ ăn tết. Hiện nay đã hết khuyến mãi nhưng giá sỉ ra thị trường sản phẩm lạp xưởng thịt cũng chỉ 154.000 đồng/gói loại 1kg (tương đương 77.000 đồng/gói 500g) chứ không thể chênh lệch nhiều.

Tại hệ thống siêu thị, ghi nhận cũng cho thấy các mặt hàng dầu ăn Meijan, Neptune, Simply giá không hề tăng, tại một số hệ thống còn đang thực hiện giảm giá 5-10% cho người tiêu dùng. Bộ phận thu mua hệ thống Saigon Co.op khẳng định khoảng hơn một tháng qua, các mặt hàng dầu ăn của đơn vị dầu thực vật Cái Lân (Meijan, Neptune, Simply) không hề có thông báo tăng giá.

Đại diện một nhà sản xuất nước mắm cho rằng các nhà sản xuất thường có kế hoạch tăng giá từ tháng 9, tháng 10 chứ cận tết ít khi có kế hoạch tăng giá vì ảnh hưởng đến tâm lý người tiêu dùng. “Chỉ trong vòng hơn một tháng mà tăng tới 6.000 đồng/chai nước mắm là không ổn” - vị đại diện này nói.

Mặc dù nhà phân phối đóng vai trò quan trọng trong việc đưa hàng ra thị trường của doanh nghiệp, tuy nhiên các doanh nghiệp đều thừa nhận hiện không thể quản lý được đơn vị phân phối tới các chợ.