Báo Wall Street Journal(Mỹ) ngày 5-6 (giờ địa phương) đã nhận định như trên.
Báo ghi nhận Nhật đang chuẩn bị thay đổi hiến pháp để công nhận quyền phòng vệ tập thể để Nhật có thể sử dụng vũ lực ở nước ngoài. Tại Đối thoại Shangri-La mới rồi ở Singapore, Thủ tướng Nhật Shinzo Abe đã công khai tuyên bố Nhật sẽ nắm vai trò lớn hơn và chủ động hơn trong công cuộc duy trì hòa bình và ổn định ở châu Á.
Theo báo Wall Street Journal, ưu tiên hàng đầu của Thủ tướng Shinzo Abe là sưởi ấm hơn nữa quan hệ với Ấn Độ. Ngay sau khi ông Narendra Modi đắc cử thủ tướng Ấn Độ, Thủ tướng Shinzo Abe đã ngỏ lời mời ông sang thăm Nhật đầu tiên, đồng thời nêu rõ mong muốn hội đàm Nhật-Ấn nên diễn ra trước khi Chủ tịch TQ Tập Cận Bình thăm Ấn Độ (dự kiến vào tháng 9).
Thủ tướng Narendra Modi được mô tả như một Shinzo Abe của Ấn Độ. Đảng Nhân dân Ấn Độ cũng có khuynh hướng thân Nhật. Thủ tướng Shinzo Abe là khách mời chính của sự kiện kỷ niệm ngày thành lập Cộng hòa Ấn Độ 26-1. Lúc đó hai nước đã nhất trí sẽ tổ chức tập trận hải quân song phương. Ấn Độ còn mời Nhật tham gia cuộc tập trận hàng hải Malabar với Mỹ và Úc.
Báo LiveMint (Ấn Độ) ngày 4-6 nhận định thái độ hung hăng của TQ đã cho thấy TQ chẳng kiêng nể gì Nhật. Năm 2012, hơn 300 lần Nhật phải triển khai máy bay chiến đấu đối phó với máy bay TQ lai vãng không phận Nhật. Tháng 11-2013, TQ đơn phương thiết lập vùng nhận dạng phòng không trên biển Hoa Đông. Cũng vì thế mà Nhật đã chủ động mong muốn lập liên minh với Ấn Độ.
Báo LiveMint cho rằng đây là lúc Ấn Độ nên quan sát toàn cảnh về mối đe dọa TQ tạo ra cho Ấn Độ cũng như cho khu vực và xác định điều phải làm.
Bản đồ quốc gia trên hộ chiếu TQ đã thể hiện rõ tham vọng bành trướng khi bản đồ bao gồm cả vùng Aksai Chin và phần lớn bang Arunachal Pradesh của Ấn Độ. Năm 2013, binh sĩ TQ đã lấn sâu trong lãnh thổ Ấn Độ đến 19 km và lập doanh trại. TQ còn cố cô lập Ấn Độ bằng cách tăng cường ảnh hưởng lên các nước láng giềng Ấn Độ như Pakistan, Sri Lanka, Maldives.
Tại biển Đông, Nhật và Ấn Độ đều có chung nỗi lo về tự do hàng hải trong bối cảnh TQ tuyên bố chủ quyền hầu như toàn bộ biển Đông và liên tục khiêu khích các nước cùng tranh chấp, đặc biệt là Philippines và Việt Nam.
Báo LiveMint nhận định Ấn Độ cần liên kết với Nhật để xây dựng một liên minh châu Á vững mạnh nhằm thiết lập một bức tường thành ngăn chặn tham vọng thống trị của TQ. Liên minh Nhật-Ấn cũng nên phối hợp chặt chẽ với các nước ASEAN để chuyển thông điệp đúng đắn, cứng rắn và cần thiết đến TQ.
THIÊN ÂN
