Tờ Hurriyet Daily News (Thổ Nhĩ Kỳ) ngày 22-12 dẫn các nguồn tin ngoại giao giấu tên cho hay Ankara sẽ không thay đổi quyết định mua hệ thống phòng không S-400 của Nga dù phía Mỹ đã chịu bán hệ thống Patriot cho mình.
Nguồn tin cho biết thêm, Thổ Nhĩ Kỳ đang cố thuyết phục Mỹ việc Ankara sẽ thực hiện mọi biện pháp nhằm phát triển phần mềm của riêng nước mình để ngăn chặn các vấn đề rủi ro khi triển khai hệ thống S-400 của Nga.
Hệ thống tên lửa Patriot của Mỹ. Ảnh: REUTERS
Cũng theo nguồn tin riêng của Hurriyet, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã khẳng định với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan rằng Quốc hội Mỹ sẽ không cản trở việc bán hệ thống tên lửa Patriot cho Ankara sau khi thương vụ này được Bộ Ngoại giao Mỹ bật đèn xanh trước đó. Tuy nhiên, Tổng thống Trump không nêu chi tiết làm thế nào ông thực hiện được cam kết trên.
Nguồn tin thêm rằng ngoài lời hứa về thương vụ Patriot, Tổng thống Trump còn cam kết rằng việc bàn giao các tiêm kích F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không gặp vấn đề gì.
Trước đó, Cơ quan Hợp tác An ninh Quốc phòng Mỹ (DSCA) ngày 18-12 thông báo Bộ Ngoại giao Mỹ đã đồng ý với thương vụ bán hệ thống tên lửa Patriot và các thiết bị đi kèm cho Thổ Nhĩ Kỳ trị giá 3,5 tỉ USD. Bộ Ngoại giao Mỹ đã thông báo với Quốc hội về thương vụ trên. Nếu Quốc hội Mỹ không có ý kiến phản đối, thương vụ sẽ được thông qua.
Đây được xem là quyết định bất ngờ bởi Washington trong một thời gian dài không đồng ý bán hệ thống Patriot cho Thổ Nhĩ Kỳ dù Ankara liên tục bày tỏ mong muốn có được vũ khí hiện đại này. Mỹ đã đưa ra nhiều lý do khác nhau để khước từ yêu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ.
Hệ thống phòng không S-400 của Nga. Ảnh: SPUTNIK
CNN cho rằng việc Bộ Ngoại giao Mỹ thông qua thương vụ bán Patriot cho Thổ Nhĩ Kỳ nhằm thuyết phục nước này từ bỏ kế hoạch mua hệ thống S-400 của Nga. Kế hoạch mua S-400 của Thổ Nhĩ Kỳ đã trở thành một rào cản lớn trong quan hệ Mỹ-Thổ trong bối cảnh Washington lo ngại nhờ vào S-400, Nga có thể thu thập thông tin tình báo về các hệ thống của Mỹ và NATO.
Giới chức Mỹ và NATO cho rằng hệ thống S-400 của Nga không tương thích với các hệ thống vũ khí của NATO. Nếu Thổ Nhĩ Kỳ có cả S-400 và F-35 thì đây được xem là món quà công nghệ cho Nga.
Do đó, Mỹ đã đe dọa sẽ chấm dứt chuyển giao tiêm kích tàng hình thế hệ 5 F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ và khả năng dẫn tới lệnh trừng phạt.
Thổ Nhĩ Kỳ đã ký với Nga hợp đồng mua S-400 trị giá 2,5 tỉ USD hồi tháng 12-2017. Sau đó, Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố cũng sẵn sàng mua hệ thống tên lửa do Mỹ và đồng minh sản xuất nếu được đề nghị.
