Báo The New York Times ngày 23-11 đưa tin rằng Bộ trưởng Hải quân Mỹ Richard V. Spencer đã đe dọa sẽ từ chức nếu ông Trump can thiệp vào tiến trình điều tra một lính đặc nhiệm SEAL tên Edward Gallagher.
Hải quân điều tra lính SEAL, ông Trump lên Twitter bảo dừng
Gallagher bị cáo buộc giết một phần tử tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) đang bị thương và không còn khả năng chống cự, tại Iraq năm 2017, sau đó còn đưa chụp hình với thi thể phần tử IS này. Gallagher cũng bị cáo buộc xả súng vào một số thường dân Iraq không vũ trang trong thời gian đóng quân ở Iraq.
Hồi tháng 7, một ban hội thẩm quân sự tha bổng Gallagher tội giết phần tử IS và cả cố ý bắn vào dân thường không vũ trang, nhưng kết luận Gallagher vi phạm pháp luật khi chụp hình với thi thể phần tử IS. Dù không phải chịu hình phạt tù nhưng Gallagher bị hạ cấp bậc và giảm bậc lương.
Lính đặc nhiệm Edward Gallagher. Ảnh: NYPOST
Tuần trước ông Trump chỉ đạo Hải quân khôi phục cấp bậc và lương bổng của Gallagher và cho phép Gallagher về hưu với đầy đủ lương hưu.
Ngày 21-11, ông Trump một lần nữa can thiệp vào chuyện điều tra lính đặc nhiệm Gallagher, lên án cuộc điều tra của Bộ Hải quân Mỹ.
“Hải quân Mỹ sẽ không tước phù hiệu Trident của đặc nhiệm hải quân Eddie Gallagher… Vụ việc này được xử lý rất tệ ngay từ đầu. Hãy quay lại nhiệm vụ của mình” – ông Trump viết trên Twitter. Phù hiệu Trident là một biểu tượng thành viên trong SEAL.
Ông Spencer: Chỉ dừng điều tra khi có văn bản chỉ đạo chính thức
Tại một diễn đàn an ninh quốc tế ngày 23-11, Bộ trưởng Spencer đã phản ứng lại rằng một phát ngôn trên Twitter không phải là một chỉ đạo chính thức và nếu tổng thống chỉ đạo Hải quân chấm dứt điều tra Gallagher thì phải có văn bản.
“Tôi cần một chỉ đạo chính thức là làm theo. Tôi không xem đó (phát ngôn trên Twitter của ông Trump) là một chỉ đạo chính thức” – ông Spencer nói với báo chí bên lề hội nghị.
Ông Spencer cũng khẳng định ông chưa bao giờ “đe dọa” sẽ từ chức.
“Hình như có tin đồn ngoài kia rằng tôi đã đe dọa từ chức. Tôi không có đe dọa từ chức” – ông Spencer nói.
Bộ trưởng Hải quân Mỹ Richard V. Spencer phát biểu sau khi tuyên thệ nhậm chức tại Bộ Quốc phòng ngày 7-9-2017. Ảnh: REUTERS
Một số quan chức biết rõ về suy nghĩ của ông Spencer nói ông cân nhắc rất nghiêm túc chuyện từ chức và sẽ làm thế nếu ông Trump ra văn bản chỉ đạo ngưng điều tra. Trong ngày 21-11, ông Spencer đã chia sẻ sự thất vọng của mình với các lãnh đạo Bộ Quốc phòng Mỹ.
“Ông ấy thất vọng sâu sắc vì chuyện này và cho rằng nó làm giảm quyền chỉ huy của mình” – một cựu quan chức hải quân cho biết.
Về phần ông Trump, đài NBC News dẫn thông tin từ năm đương kim và một cựu quan chức quân đội và tình báo Mỹ cho biết vì không muốn ông Spencer từ chức, trong một lần cùng đi trên chiếc Không lực Một tối 21-11, nhiều lãnh đạo quân đội Mỹ đã ra sức thuyết phục ông Trump thôi can thiệp vào chuyện Hải quân điều tra lính đặc nhiệm Gallagher.
Trong số các quan chức này có Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ Mark Milley, Thứ trưởng Quốc phòng David Morquist, Tham mưu trưởng Lục quân James C. McConville, Bộ trưởng Lục quân Ryan McCarthy.
Các quan chức này giải thích việc can thiệp của ông Trump có thể ảnh hưởng đến tinh thần binh sĩ. Theo các nguồn tin, ông Trump lắng nghe nghiêm túc và thậm chí còn hỏi ông nên làm gì tiếp theo.
Tại Nhà Trắng ngày 22-11, ông Trump tiếp tục được một số quan chức chính phủ khuyên nhủ. Ngoại trưởng Mike Pompeo và Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper đều cảnh báo nếu ông Trump chỉ đạo ngưng điều tra thì hậu quả có thể sẽ nghiêm trọng hơn.
Theo các nguồn tin, chừng nào ông Trump chưa có văn bản chỉ đạo ngưng điều tra thì cuộc điều tra của Hải quân Mỹ vẫn tiếp tục. Dù nhận định ông Trump sẽ không ra văn bản chỉ đạo vào lúc này nhưng các nguồn tin cũng để mở khả năng ông sẽ thay đổi suy nghĩ.
Dự kiến ngày 2-12 tới, một ủy ban gồm năm thành viên lính biệt kích Hải quân Mỹ sẽ họp và đề xuất ý kiến liệu Gallagher có còn xứng đáng ở trong hàng ngũ SEAL hay không.
