Quy định mới về chế độ ốm đau, thai sản

So với Luật BHXH hiện hành, Luật BHXH năm 2024 (có hiệu lực từ ngày 1-7-2025) có nhiều thay đổi về chế độ thai sản và ốm đau.

Nới lỏng điều kiện hưởng chế độ thai sản

Theo BHXH Việt Nam, Luật BHXH 2024 bổ sung một số chính sách thai sản đối với người tham gia BHXH bắt buộc mà luật hiện hành chưa quy định.

Cụ thể, bổ sung quy định trường hợp lao động nữ mang thai hoặc lao động nữ mang thai hộ có đủ điều kiện về thời gian đóng để hưởng chế độ thai sản khi sinh con, nếu trong trường hợp thai từ đủ 22 tuần tuổi trở lên mà bị sảy thai, phá thai, thai chết trong tử cung, thai chết trong khi chuyển dạ lao động nữ và người chồng được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản như trường hợp lao động nữ sinh con.

Theo đó, đối với lao động nữ mang thai hoặc lao động nữ mang thai hộ mà thai từ đủ 22 tuần tuổi bị chết, sẽ có hai trường hợp xảy ra sau:

Đối với trường hợp đủ điều kiện thời gian đóng như đối với trường hợp sinh con thì được hưởng chế độ như trường hợp thai sản sinh con;

Đối với trường hợp chưa đủ điều kiện về thời gian đóng thì được nghỉ 50 ngày nếu thai từ 25 tuần tuổi trở lên.

“Như vậy, Luật BHXH 2024 đã mở rộng hơn so với Luật BHXH hiện hành…” - đại diện BHXH Việt Nam cho hay.

Thêm vào đó, luật mới cũng bổ sung quy định nới lỏng điều kiện hưởng chế độ thai sản đối với lao động nữ sinh con, mà trước khi sinh con phải nghỉ việc để điều trị vô sinh. Theo đó, lao động nữ chỉ cần đóng BHXH bắt buộc từ đủ 6 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng liền kề trước khi sinh con.

Đối với chế độ BHXH tự nguyện, Luật BHXH năm 2024 quy định người lao động (NLĐ) tham gia BHXH tự nguyện khi sinh con nếu đáp ứng đủ điều kiện (đóng BHXH từ đủ 6 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con) thì được hưởng trợ cấp bằng 2 triệu đồng cho mỗi con được sinh ra và mỗi thai từ 22 tuần tuổi trở lên chết trong tử cung, thai chết trong khi chuyển dạ.

“Kinh phí thực hiện trợ cấp chế độ BHXH tự nguyện do ngân sách Nhà nước bảo đảm. Chính phủ sẽ quyết định điều chỉnh mức trợ cấp thai sản phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng của ngân sách nhà nước từng thời kỳ…” - BHXH Việt Nam cho hay.

NLĐ có thể được nghỉ ốm lên đến 70 ngày/năm

Bộ LĐ-TB&XH cũng cho biết luật mới đã bổ sung quy định chế độ ốm đau nửa ngày để đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho NLĐ với nội dung: Mức hưởng trợ cấp ốm đau nửa ngày được tính bằng một nửa mức hưởng trợ cấp ốm đau một ngày. Khi tính mức hưởng trợ cấp ốm đau đối với NLĐ nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau không trọn ngày thì trường hợp nghỉ việc dưới nửa ngày được tính là nửa ngày; từ nửa ngày đến dưới một ngày được tính là một ngày.

Luật BHXH năm 2024 cũng sửa đổi quy định về chế độ ốm đau dài ngày. Theo đó, NLĐ có thể hưởng chế độ ốm đau trong một năm tối đa từ 30 đến 70 ngày tùy theo điều kiện làm việc, với mức hưởng bằng 75% tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.

Sau đó, khi NLĐ hưởng hết thời hạn trên mà vẫn tiếp tục điều trị thì NLĐ nghỉ việc do mắc bệnh thuộc danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành, được hưởng tiếp chế độ ốm đau với mức hưởng thấp hơn như sau:

Bằng 65% tiền lương làm căn cứ đóng BHXH nếu đã đóng BHXH bắt buộc từ đủ 30 năm trở lên;

Bằng 55% tiền lương làm căn cứ đóng BHXH nếu đã đóng BHXH bắt buộc từ đủ 15 năm đến dưới 30 năm;

Bằng 50% tiền lương làm căn cứ đóng BHXH nếu đã đóng BHXH bắt buộc dưới 15 năm.

“Tóm lại Luật BHXH mới tiếp tục hướng đến bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các bên tham gia BHXH; tạo điều kiện thuận lợi để mọi NLĐ được tham gia và thụ hưởng các chế độ BHXH; xây dựng các chế độ BHXH theo nguyên tắc đóng - hưởng, công bằng, bình đẳng, chia sẻ, bền vững…” - Bộ LĐ-TB&XH cho hay.