Dự thảo Nghị định về điều kiện kinh doanh thiết bị, phần mềm ngụy trang dùng ghi âm, ghi hình, định vị quy định chỉ có cơ quan chuyên trách bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội mới được sử dụng thiết bị, phần mềm ngụy trang dùng ghi âm, ghi hình, định vị.
Theo lý giải của đại diện Bộ Công an, thiết bị ngụy trang là những thiết bị không được phổ biến. Ở đây đặt ra câu chuyện có những người đấu tranh tiêu cực, hoặc nhà báo điều tra phải sử dụng những thiết bị này (Điều 4), nếu quy định như vậy sẽ gây khó khăn cho họ.
Theo ông Lê Đại Hải, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự kinh tế: Dự thảo Nghị định về điều kiện kinh doanh thiết bị, phần mềm ngụy trang dùng ghi âm, ghi hình, định vị không những đến Bộ Tư pháp một lần mà đã đến lần này là lần thứ ba. Cơ quan soạn thảo đã thai nghén nghị định này mấy năm rồi. Bộ Tư pháp đã hai lần thẩm định nghị định này nhưng Chính phủ chưa ban hành được với lý do trong danh mục được ban hành kèm Luật Đầu tư, thiết bị, phần mềm ngụy trang dùng ghi âm, ghi hình, định vị chưa có tên trong danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Vừa qua, QH đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung Điều 6, bổ sung phụ lục danh mục của Luật Đầu tư và đã bổ sung các thiết bị này vào danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện.
Chiều qua 25-4, Bộ Tư pháp đã tổ chức hội đồng thẩm định dự thảo nghị định này.
Ông Hải cho biết: “Chúng tôi đang hoàn thiện báo cáo thẩm định để trình Bộ trưởng Bộ Tư pháp. Tại cuộc họp của hội đồng thẩm định hôm qua, nhiều thành viên hội đồng cũng đặt ra vấn đề này. Quan điểm của chúng tôi là nghị định này là nghị định quy định điều kiện đầu tư kinh doanh mặt hàng này, cách tiếp cận của chúng tôi là chỉ quy định những tổ chức, cá nhân nào đáp ứng điều kiện gì thì anh ta được kinh doanh mặt hàng này”.
“Nghị định này không điều chỉnh phần sử dụng, chỉ quy định chủ thể được kinh doanh mặt hàng này chứ không điều chỉnh việc ai được sử dụng thiết bị này. Trong nghị định có một vài điều khoản, chẳng hạn điều nói về trách nhiệm của tổ chức, cá nhân kinh doanh mặt hàng này thì chỉ được bán cho những chủ thể được pháp luật cho phép. Ý tứ là như vậy. Chúng tôi có quan điểm, trong luật khác đã quy định đầy đủ việc ai được làm việc gì. Hiến pháp quy định về nguyên tắc, mọi tổ chức, cá nhân được làm những gì luật không cấm, mà muốn cấm cũng phải quy định trong luật”.
“Trong nghị định này, thẩm quyền của Chính phủ cũng không thể quy định cấm anh A, anh B được sử dụng thiết bị C, thiết bị D. Đó là về mặt nguyên lý, không được quy định trong nghị định, muốn cấm phải quy định trong nghị định.
Hiện nay chúng ta có rất nhiều luật. Nhà báo hoạt động theo Luật Báo chí, nếu Luật Báo chí cho phép các đồng chí được quyền sử dụng thì các đồng chí được quyền sử dụng. Trong Luật Bảo vệ an ninh quốc gia hay trong luật tố tụng quy định cơ quan tiến hành tố tụng được sử dụng thiết bị a, b, c thì họ được làm. Hay BLDS quy định đời tư được bảo vệ thế nào, anh nào sử dụng thiết bị không được phép, xâm phạm đời tư của cá nhân mà không được họ cho phép thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật”.
“Chúng tôi sẽ hoàn thiện báo cáo thẩm định theo hướng nghị định này chỉ quy định một phía: ai, đáp ứng điều kiện gì thì được kinh doanh mặt hàng này mà không quy định đối tượng sử dụng mặt hàng đó. Ở đây có thể có cách hiểu khác nhau, tôi theo dõi trên báo chí, nhiều người lo lắng nghị định này ra thì ảnh hưởng tới đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, nhà báo bị ảnh hưởng đến tác nghiệp... Ví dụ, trong xử phạt giao thông, họ lo ngại dùng điện thoại quay phim chụp hình thì bị cấm. Tôi xin giải thích là không phải như vậy. Mấu chốt là thiết bị ghi âm, ghi hình, định vị thế nào được gọi là ngụy trang?
Nếu cái điện thoại, nhà sản xuất công bố công khai nó có chức năng a, b, c, trong đó có chức năng ghi âm, ghi hình thì chúng ta dùng bình thường, không gọi là ngụy trang.
Chỉ những thiết bị núp dưới những vật dụng khác để giấu đi chức năng ghi âm ghi hình. Ví dụ vào nhà tắm, họ sử dụng một thiết bị ghi âm ghi hình núp dưới dạng móc áo, ta cứ nghĩ là móc áo nhưng hình ảnh riêng tư của chúng ta bị ghi lại, xâm phạm đời tư thì cái đó mới bị nghị định này điều chỉnh”.
