Tỉ phú Trung Quốc lăm le thâu tóm Hollywood

Những hoài nghi về việc tỉ phú Vương Kiện Lâm lấn sân vào thị trường điện ảnh Mỹ để phục vụ âm mưu bành trướng sức mạnh mềm cho chính quyền Trung Quốc (TQ) ngày một gia tăng trong giới chính trị Mỹ. Ông Vương vừa đến Mỹ hôm 17-10 để thu xếp vụ mua bán mới nhất của Tập đoàn Dalian Wanda Group.

Chê bai Hollywood để thâu tóm

Trong một bài phát biểu tại Hollywood, thuộc TP Los Angeles, bang California (Mỹ) ngày 17-10, người đàn ông giàu nhất TQ Vương Kiện Lâm nói rằng: “Hollywood, nơi nổi tiếng với những câu chuyện kể, rõ ràng không còn tuyệt vời như nó đã từng trong việc kể những câu chuyện”. Câu nói này ngụ ý về nỗi ám ảnh của ngành công nghiệp phim với các tác phẩm tiếp bản và chuyển thể.

“Các tác phẩm tiếp bản đó trước đây mang lại thành công nhưng khán giả TQ giờ đã đòi hỏi nhiều hơn. Nếu các anh muốn tham gia vào một thị trường TQ đang bùng nổ, các anh phải cải thiện chất lượng phim ảnh của mình” - ông Vương nhấn mạnh. Đối với những ai quen thuộc với ông Vương, Chủ tịch Tập đoàn Dalian Wanda Group (một công ty bất động sản đang nỗ lực trở thành thương hiệu giải trí toàn cầu), tông giọng mạnh mẽ của ông không còn gây sự ngạc nhiên.

Tỉ phú giàu nhất Trung Quốc Vương Kiện Lâm. Ảnh: BLOOMBERG

Tiến gần đến ngôi bá chủ

Kể từ khi mua lại chuỗi rạp chiếu phim lớn thứ hai của Mỹ AMC Entertainment với giá 2,6 tỉ USD vào năm 2012, ông Vương đã mạnh mẽ đưa ra những bình luận liên quan đến ngành công nghiệp phim ảnh. Với khối tài sản khổng lồ ước tính 32,5 tỉ USD, ông được xem là tỉ phú giàu nhất của TQ. Cho đến nay, ông Vương đã thâu tóm hai rạp chiếu phim lớn nhất châu Âu là Odeon và UIC. Ông đã bỏ ra 3,5 tỉ USD để mua đứt Legendary Entertainment, nhà sản xuất các bộ phim bom tấn như Công viên kỷ Jura, Kỵ sĩ bóng đêm, trở thành công ty TQ đầu tiên sở hữu các hãng phim Hollywood. Và giờ ông hiện trong giai đoạn đàm phán để mua lại Dick Clark Productions, nhà sản xuất chương trình Giải cầu vàng toàn cầu, Giải âm nhạc Mỹ và Giải âm nhạc Billboard.

Cũng tại bữa tiệc dành riêng cho 100 giám đốc điều hành và nhà sản xuất của các hãng phim được tổ chức tối 17-10, trước sự có mặt của Chủ tịch Viện Hàn lâm Nghệ thuật điện ảnh và Khoa học Cheryl Boone Isaacs cùng Thị trưởng TP Los Angeles Eric Garrcetti, ông Vương đã công bố kế hoạch giảm 40% chi phí sản xuất các bộ phim nội địa và nước ngoài cùng các chương trình truyền hình tại TP Thanh Đảo, Sơn Đông.

Thanh đảo là nơi Wanda Studios của ông Vương đang được xây dựng và dự kiến chính thức mở cửa vào năm 2018 với tổng cộng 30 phim trường trong nhà hiện đại, trong đó có phim trường rộng nhất thế giới với diện tích gần 10.000 m². Đây là một chương trình ưu đãi của ông Vương nhằm thu hút các nhà sản xuất phim và chương trình truyền hình đến xưởng phim của ông. Theo ông Vương, Wanda có ý định nắm giữ 20% thị trường rạp chiếu phim trên thế giới vào năm 2020, nâng từ con số 13% ở hiện tại.

Giúp Trung Quốc tăng cường sức mạnh mềm?

Các nhà lập pháp Mỹ lo ngại rằng từng bước đi trong tham vọng biến Tập đoàn Wanda thành một đế chế phim ảnh của ông Vương là nhằm tạo tiền đề cho chính quyền TQ lan truyền các giá trị tư tưởng.

“Việc mở rộng ảnh hưởng văn hóa và quyền lực mềm là mục đích của Đảng Cộng sản TQ” - PV tờ New York Times Michael Forsythe, người đã dành nhiều năm điều tra các hợp đồng kinh doanh của ông Vương, nhận định: “Tôi không nghĩ rằng mọi người ai cũng sẽ nghi ngờ điều đó. Tuy nhiên, ông ấy chắc chắn đang làm như vậy. Những bước đi của ông ấy có thể thấy rõ”. Được biết ông Vương trở thành đảng viên của Đảng Cộng sản TQ từ năm 1976. Ông từng được kênh truyền hình nhà nước TQ CCTV hai lần vinh danh là “Con người kinh tế của năm”.

Tháng trước, 16 nghị sĩ Mỹ đã ký một lá thư kêu gọi các cơ quan, trong đó có Bộ Tư pháp Mỹ giám sát chặt hơn việc đầu tư của TQ vào các ngành công nghiệp Mỹ, cũng như rà soát các quy định về mua bán công ty có yếu tố nước ngoài. Lá thư được công bố chỉ vài tháng sau khi luật sư Richard Berman tiến hành chiến dịch “China Owns Us” (tạm dịch: TQ sở hữu chúng ta) để kêu gọi chống lại sự xâm nhập của TQ vào các ngành chủ chốt của Mỹ. Một tấm bảng đã được dựng lên ở Hollywood với nội dung “China’s red puppet: AMC Theaters” (tạm dịch: Con rối đỏ của TQ: Hệ thống rạp AMC), ý chỉ rạp chiếu phim lớn thứ hai của Mỹ AMC Entertainment mà ông Vương mua lại, để phục vụ chiến dịch.

Bill Bishop, nhà xuất bản tin tức định kỳ Sinocism China, lại có một lo ngại về việc kiểm duyệt nội dung trong các sản phẩm của Hollywood để đáp ứng yêu cầu của hội đồng kiểm duyệt khét tiếng gắt gao của TQ. Liên quan đến vấn đề này, ông Vương từng nói với đài CNN rằng bất cứ sự thay đổi nào đối với nội dung của các sản phẩm Hollywood đều là kết quả của việc các xưởng phim Mỹ thêm vào các yếu tố địa phương để thu hút thị trường phim ảnh TQ.

Ông Vương liên tục nhấn mạnh Wanda chỉ tập trung vào giải trí “vì lợi nhuận”. “Thêm yếu tố TQ tức là thêm lợi nhuận từ người TQ. Nếu các anh muốn hưởng lợi từ những gì được dự định trở thành thị trường phim ảnh lớn nhất thế giới, các anh phải hiểu khán giả TQ. Quan điểm chèn vào mục đích chính trị đi ngược lại nguyên tắc kinh doanh. Đó là lý do tại sao tôi có quan điểm “kinh doanh chính là kinh doanh”” - ông Vương nói.