Theo thông báo của Văn phòng Chính phủ phát hành hôm 27-10, Thủ tướng đánh giá rằng vừa qua không ít cơ quan cung cấp thông tin cho nhà báo còn hình thức, chưa thường xuyên. Đáng nói ở chỗ, theo nhận xét của Thủ tướng, “người đứng đầu, người phát ngôn chưa chủ động, có trường hợp còn né tránh thông in, nhất là những vấn đề được dư luận rộng rãi quan tâm hoặc cần định hướng, dẫn đến tình trạng phải thụ động cung cấp thông tin giải thích, đính chính”.
Nhiều người làm báo đã rất đồng thuận với nhận xét này của Thủ tướng, bởi theo kết quả khảo sát 384 nhà báo của RED Communication vừa công bố cách đó 10 ngày, hành vi né tránh cung cấp thông tin đứng đầu trong số 12 hành vi cản trở nhà báo tác nghiệp. Kết quả này cũng trùng hợp với ý kiến 7,2 vạn bạn đọc của sáu tờ báo điện tử lớn của Việt Nam, khi hành vi né tránh cung cấp thông tin được số đông độc giả bình chọn nhất.Thêm nữa, trong số các nhóm đối tượng cản trở nhà báo, cán bộ nhà nước cũng xếp hàng đầu với đủ các thức tránh né khác nhau, với đủ lý do khác nhau.
Lý giải về vấn đề này không có nhiều quan điểm khác nhau, bởi xét đến cùng thì Nhà nước với tư cách là chủ thể quản lý xã hội, có thẩm quyền ban hành chính sách và tổ chức kiểm tra, giám sát thì hơn ai hết cơ quan nhà nước (mà người đứng đầu làm đại diện) phải có trách nhiệm và nghĩa vụ giải trình về mọi sự kiện xảy ra trong xã hội, đặc biệt là những vấn đề được dư luận rộng rãi quan tâm. Vì thế việc bốn năm trước Thủ tướng ra quyết định ban hành quy chế là sáng suốt và cần thiết.Kết quả khảo sát của RED cũng cho thấy có tới 76% số người được hỏi đánh giá rằng xã hội bị thiệt hại nếu nhà báo bị cản trở.
Do đó, động thái chấn chỉnh tình trạng né tránh cung cấp thông tin từ đối tượng cán bộ nhà nước nói trên được xem là bước tiến mới khi mà Chính phủ đang rất cần sự đồng thuận từ xã hội trước các quyết sách của mình. Thậm chí, ở mức căn cơ hơn, Thủ tướng còn yêu cầu Bộ Thông tin và Truyền thông trong tháng 12 phải tổng kết bốn năm thực hiện quy chế để có sửa đổi kịp thời nhằm tạo điều kiện cho báo chí thu thập thông tin tốt hơn, cũng nhằm phục vụ xã hội tốt hơn.
VẠN BẢO