Quan chức chống tham nhũng lại đi tham nhũng, số tiền tham nhũng lên tới 260 triệu nhân dân tệ (NDT), quá trình tham nhũng kéo dài gần 1 thập kỷ mới bị phát hiện… Đó là những yếu tố “nổi trội” trong các vụ án tham nhũng lớn ở Trung Quốc trong năm 2009.
1. Bí thư Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật “nhúng chàm”

Trần Thiệu Cơ
Năm 2009, lần đầu tiên ở Trung Quốc xảy ra vụ án tham nhũng mà 1 trong 2 bị cáo quan trọng là người đứng đầu cơ quan kiểm tra kỷ luật của tỉnh, một cơ quan có nhiệm vụ gần như cơ quan chống tham nhũng đối với các đảng viên Đảng Cộng sản Trung Quốc. Đó là Vương Hoa Nguyên, Bí thư Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật tỉnh Quảng Đông, bị bắt giữ khi còn đương chức và bị kết án với tội danh tham nhũng.
Cùng bị kết án và bắt giữ với Vương Hoa Nguyên còn có Trần Thiệu Cơ, Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Đông, từng là một quan chức rất thành đạt trong giới cảnh sát và quen biết sâu rộng giới chính khách Quảng Đông. Cả 2 quan chức hàng đầu của tỉnh Quảng Đông này bị bắt giữ và đưa ra xét xử vì liên quan đến Hoàng Quang Dụ, một chủ doanh nghiệp có khối tài sản rất lớn và có nhiều hành vi hối lộ quan chức tỉnh để “chạy” các dự án lớn. Kết quả điều tra cho thấy, ngoài Hoàng Quang Dụ có số tài sản bất minh khổng lồ, cả Vương Hoa Nguyên và Trần Thiệu Cơ cũng đều sở hữu những khối tài sản khổng lồ không rõ nguồn gốc.
Trong vụ án này, 1 quan chức địa phương khác cũng dính líu tới doanh nhân Hoàng Quang Dụ, đó là Phó Bí thư kiêm Thị trưởng TP Thâm Quyến Hứa Tôn Hằng. Chỉ trong một thời gian ngắn, từ một nhân viên kỹ thuật của một xưởng sửa chữa ô tô, Hứa Tôn Hằng đã leo lên đến chức Thị trưởng TP đặc khu Thâm Quyến. Mặc dù luôn khẳng định sẽ làm một Thị trưởng thanh liêm, nhưng chỉ sau một thời gian tại chức, Hứa Tôn Hằng đã bị cách chức và khai trừ khỏi Đảng vì liên quan đến vụ án nhận hối lộ từ Hoàng Quang Dụ.
2. Làm giàu từ tiền hỗ trợ người nghèo

Hoàng Dao
Đó là trường hợp của Hoàng Dao, nguyên là Chủ tịch HĐND tỉnh Quý Châu. Vị quan tham này vừa bị cách chức, xoá bỏ tư cách Uỷ viên Chính hiệp Toàn quốc lần thứ XI để phục vụ cho công tác điều tra, xét xử vì liên quan đến tham nhũng.
Theo kết quả điều tra ban đầu, Hoàng Dao đã có nhiều hành vi tham ô, biển thủ từ ngân quỹ các dự án hỗ trợ người nghèo tại khu tự trị dân tộc Miêu trong thời gian đảm nhận nhiệm vụ tại đây. Sau đó, do chưa bị phát hiện, Hoàng Dao được cất nhắc lên làm việc trên tỉnh, rồi leo lên đến chức Chủ tịch HĐND.
Khi làm Chủ tịch HĐND tỉnh Quý Châu, Hoàng Dao được biết đến như một quan chức có khẩu khí lớn, nóng tính và rất oai vệ. Bên cạnh đó, dư luận khắp tỉnh đều cho rằng, vị quan chức này không chỉ nhận hối lộ rất nhiều mà còn là người có lối sống sa đoạ, dùng tiền nhận hối lộ để “bao” rất nhiều bồ nhí. Ngoài ra, thông tin Hoàng Dao có quan hệ với rất nhiều quan chức nữ trong tỉnh cũng không còn là chuyện bí mật của tỉnh nữa.
Đáng nói là, trong số những người con nuôi mà Hoàng Dao nhận đỡ đầu, theo nhiều nguồn tin, đó chính là con của ông này với một trong số các bồ nhí.
3. Quan chức chống tham nhũng đi tham nhũng

Văn Cường
Từ tháng 8-2009 đến nay, làn sóng chống tham nhũng đang trở thành tiêu điểm trong dư luận quần chúng sau khi Văn Cường, Phó Giám đốc Thứ nhất Sở Công an TP Trùng Khánh bị bắt giữ vì liên quan tới các hành vi tham nhũng.
Theo kết quả điều tra, trong thời gian đảm nhiệm chức vụ Phó Giám đốc Thứ nhất Sở Công an TP Trùng Khánh, Văn Cường luôn được đánh giá là nhân vật “anh hùng” trong cuộc chiến chống lại các băng nhóm xã hội đen ở TP này, trở thành nhân vật “tiếng tăm lừng lẫy” trong giới cảnh sát Trùng Khánh. Thế nhưng, nguyên nhân chính làm Văn Cường bị mất chức, bị bắt giam và đưa ra xét xử là do đã bảo kê cho băng nhóm xã hội đen. Với giới xã hội đen Trùng Khánh, đây chính là “cái ô” lớn nhất bảo vệ cho việc làm ăn phi pháp của bọn chúng.
Cùng liên quan đến vụ án bảo kê cho xã hội đen ở Trùng Khánh với Văn Cường còn có Đội trưởng, một Đội phó Đội Trinh thám thuộc Sở Cảnh sát TP Trùng Khánh, Giám đốc Sở Giao thông Trùng Khánh và khoảng 20 Giám đốc Công an cấp huyện và cấp Trưởng phòng trở lên.
Được biết, tổng số bị cáo trong vụ án bảo kê cho xã hội đen ở Trùng Khánh lên tới gần 100 người.
4. Gần một thập kỷ nhận hối lộ

Trần Đông Hải
Ngày 15-7-2009, Trần Đông Hải, người từng khiến cho tất cả nhân viên Công ty Dầu khí Trung Quốc phải nể sợ, đã phải cúi đầu nhận tội vì các tội danh tham ô, nhận hối lộ. Theo phán quyết của TAND TP Bắc Kinh, nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty Dầu khí Trung Quốc Trần Đông Hải bị kết án tử hình, 2 năm sau sẽ thi hành án.
Kết quả điều tra cho thấy, hành vi tham nhũng của Trần Đông Hải kéo dài trong suốt 8 năm trên cương vị người đứng đầu Công ty Dầu khí Trung Quốc. Các hành vi tham nhũng của Trần Đông Hải bao gồm chuyển nhượng đất đai bất hợp pháp, gian lận trong đấu thầu các công trình liên quan đến dầu khí. Tổng số tiền do lợi dụng chức vụ quyền hạn, làm ăn phi pháp mà Trần Đông Hải có được lên tới gần 200 triệu nhân dân tệ, trong đó, riêng khoản tiền nhận hối lộ, theo tính toán, có thể lên tới 160 triệu nhân dân tệ, lập kỷ lục về số tiền nhận hối lộ của Trung Quốc từ trước đến nay.
Trần Đông Hải “nổi tiếng” không chỉ do nhận hối lộ nhiều, mà còn do câu nói khi còn đương chức: “Tiền tiếp khách hàng tháng khoảng đôi ba triệu nhân dân tệ có nhằm nhò gì, vì tiền thuế hàng năm mà công ty tôi nộp cho nhà nước lên đến 20 tỉ nhân dân tệ cơ mà”.
Trong vụ án này, còn có 5 người khác liên quan đến tội hối lộ nhưng được miễn truy tố và chỉ xuất hiện trước toà với danh nghĩa là nhân chứng.
5. Ba vị phó “cùng chung chí hướng”

Dương Sĩ Minh, Lý Khánh Nguyên và Nguyễn Cự Nguyên
Điểm chung giữa 3 người này là cùng làm Phó Giám đốc của Tập đoàn Kiện Lực Bảo, nhà sản xuất đồ uống một thời lớn nhất Trung Quốc và đều cùng “chí hướng”… bòn rút công quỹ. Đó là Dương Sĩ Minh, Lý Khánh Nguyên và Nguyễn Cự Nguyên.
Vào năm 2002, cả 3 người này đều bị cáo buộc đã bòn rút số tiền hơn 11 triệu nhân dân tệ từ quỹ mua bảo hiểm nhân thọ của cán bộ, công nhân viên Tập đoàn Kiện Lực Bảo. Sau 2 năm xét xử, cả 3 được tự do vì toà án quyết định không truy cứu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, đến đầu năm 2009, cả 3 lại bị bắt giữ và đưa ra xét xử vì dính líu tới một vụ bòn rút ngân quỹ khác liên quan đến một cựu Chủ tịch của Tập đoàn. Cùng chung với đợt bắt giữ và đưa ra xét xử này còn có một Phó Chủ tịch Tập đoàn khác, cũng bị cáo buộc bòn rút quỹ bảo hiểm với số tiền 3 triệu nhân dân tệ.
Sau phiên xét xử, toà đã tuyên phạt Dương Sĩ Minh 18 năm tù, Lý Khánh Nguyên và Nguyễn Cự Nguyên bị kết án 14 năm tù và mỗi người bị phạt bổ sung 150.000 nhân dân tệ.
6. Chết cũng không khai khoản tiền đi hối lộ

Dương Nhan Minh
Dương Nhan Minh, nguyên Giám đốc Phòng Kinh doanh Công ty TNHH Chứng khoán Ngân Hà Trung Quốc, đã bị TAND TP Bắc Kinh tuyên phạt tử hình vì tội danh tham ô, lạm dụng công quỹ với số tiền trên 90 triệu nhân dân tệ.
Đây là người đầu tiên trong giới chứng khoán ở Trung Quốc bị kết án tử hình. Và, cũng là lần đầu tiên, mặc dù các điều tra viên đã phát hiện, Dương Nhan Minh cũng đã nhận tội tham ô hơn 90 triệu nhân dân tệ, nhưng không ai có thể khiến ông này khai báo số tiền 69 triệu nhân dân tệ trong tổng số hơn 90 triệu nhân dân tệ đã “đi đâu”.
Qua nhiều phiên xét xử, Dương Nhan Minh luôn cắn răng, quyết không tiết lộ tung tích khoản tiền 69 triệu nhân dân tệ. Khi mở phiên xét xử lần thứ 4, Dương Nhan Minh đột nhiên tuyên bố số tiền tham ô được đã dùng để hối lộ nhưng quyết không tiết lộ thân phận của người nhận, từ bỏ cơ hội tự cứu mình bằng cách khai ra người nhận hối lộ.
7. “Top 10 tài năng” cũng tham nhũng

Khang Nhật Tân
Năm 2007, Khang Nhật Tân, Bí thư Đảng ủy kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Công nghiệp hạt nhân quốc gia Trung Quốc được bầu chọn vào danh sách “Top 10 giám đốc tài năng của Trung Quốc”. Nhưng, chỉ 2 năm sau, năm 2009, chính vị Tổng Giám đốc tài năng này đã bị cách chức, khai trừ khỏi Đảng để phục vụ cho công tác điều tra liên quan đến các tội danh: Vi phạm kỷ luật nghiêm trọng, hối lộ và lạm dụng quyền lực.
Theo kết quả điều tra, Khang Nhật Tân bị buộc tội tham nhũng tổng số tiền lên tới hàng triệu USD. Trong thời gian tại chức, Khang Nhật Tân đã có những hành vi sai phạm như dùng công quỹ đi mua chứng khoán và can thiệp vào kết quả đấu thầu của các dự án năng lượng hạt nhân (nhận hối lộ từ một tập đoàn năng lượng hạt nhân của nước ngoài để giúp đơn vị này trúng thầu một dự án ở tỉnh Quảng Đông). Bên cạnh đó, Khang Nhật Tân cũng bị cáo buộc bòn rút tiền của một số dự án.
8. Chuột gạo

Mễ Phụng Quân
Đó là biệt danh mà người dân TP Trường Xuân, tỉnh Cát Lâm, đặt cho Phó Bí thư Tỉnh uỷ Mễ Phụng Quân vì lối sống trụy lạc. Quan chức này đã bị Ủy ban Kiểm tra kỷ luật trung ương điều tra vì vi phạm nghiêm trọng những quy định đối với đảng viên.
Theo kết quả điều tra, Mễ Phụng Quân đã lợi dụng chức vụ để mưu lợi cá nhân, nhận hối lộ với khoản tiền lớn, chiếm dụng tài sản của doanh nghiệp Nhà nước bằng việc mua lại nhiều biệt thự của các doanh nghiệp Nhà nước trên địa bàn với giá “rẻ như bèo” rồi bán lại cho người có nhu cầu với giá thị trường để hưởng khoản chênh lệch “siêu lợi nhuận”. Không những thế, vị quan tham này còn nổi tiếng có lối sống trụy lạc, được người dân TP Trường Xuân, nơi ông này thường công du tới để “hưởng lạc”, đặt cho biệt danh “chuột gạo”.
Vụ việc tham nhũng của Mễ Phụng Quân được phát giác sau khi Điền Trung, một thuộc hạ thân tín của Mễ Phụng Quân, nguyên Phó Bí thư TP Trường Xuân, bị bắt giữ và bị khởi tố vì tội “mua danh, bán tước”. Đến lúc này, người ta mới hiểu vì sao TP Trường Xuân luôn là địa điểm “ưu ái” để Mễ Phụng Quân “hưởng lạc” trong những lần đi công tác tới các địa phương.
9. Bí thư Đảng ủy cũng tham nhũng

Bì Kiềm Sinh
Tháng 6-2009, TAND TP Thiên Tân đã đưa ra xét xử Bì Kiềm Sinh, Bí thư Đảng ủy, Chủ nhiệm Ủy ban Quản lý khu Tân Hải với tội danh lợi dụng chức vụ nhận hối lộ với số tiền lớn.
Cáo trạng của toà cho thấy, trong thời gian đảm nhiệm chức vụ về Đảng và chính quyền ở khu Tân Hải, Bì Kiềm Sinh đã lợi dụng chức quyền để nhận khoản tiền hối lộ lớn. Không những thế, Bì Kiềm Sinh còn bị cáo buộc lơ là công việc chung, gây tổn thất lớn cho tài sản của nhà nước.
Bì Kiềm Sinh nổi lên từ cuộc cải cách ở TP Thiên Tân. Trong thời gian làm Trợ lý Chủ nhiệm Ủy ban Quản lý khu Tân Hải, Bì Kiềm Sinh đã đảm nhận cùng lúc 4 nhiệm vụ “màu mỡ”: Quản lý đất đai, xây dựng quy hoạch khu khai thác, quản lý bất động sản, bảo vệ môi trường. Từ đó, vừa có tiền, vừa có quyền, Bì Kiềm Sinh đã “chạy chọt” và nhanh chóng được cất nhắc lên làm Chủ nhiệm Ủy ban Quản lý khu Tân Hải, rồi lên kiêm nhiệm luôn vai trò Bí thư Đảng ủy khu Tân Hải.
10. Tham nhũng có yếu tố nước ngoài

Hồ Sĩ Thái
Tháng 7-2009, Cơ quan Kiểm sát TP Thượng Hải đã ra quyết định bắt giữ 4 người là Hồ Sĩ Thái (tên tiếng Úc là Stern Hu), Vương Dũng, Lưu Tài Khôi, Các Dân Cường với tội danh làm gián điệp kinh tế và hối lộ.
Theo cáo trạng, cầm đầu trong vụ án này là Hồ Sĩ Thái, một người Úc gốc Hoa. Hồ Sĩ Thái đã trở về Trung Quốc làm giám đốc quản lý hoạt động kinh doanh (văn phòng mở tại TP Thượng Hải) của phân khúc khai thác quặng sắt thuộc Tập đoàn Khai thác mỏ hàng đầu thế giới Rio Tinto.
Trong thời gian làm ăn tại Trung Quốc, Hồ Sĩ Thái đã câu kết với Vương Dũng, Lưu Tài Khôi, Các Dân Cường bỏ tiền ra hối lộ quan chức địa phương nhằm tìm kiếm các thông tin về khai thác quặng. Trong vụ án này, có 9 doanh nghiệp Trung Quốc, trong đó có những doanh nghiệp quốc doanh như Công ty Dầu thô Trung Quốc, Công ty Dầu khí Trung Hải đã trở thành “chân rết” phục vụ đắc lực cho Hồ Sĩ Thái khai thác thông tin về các mỏ quặng, đặc biệt là quặng sắt.
Theo Song Minh (Thanh tra PCTN)