Vốn không giải ngân được phải kịp thời điều chuyển sang chỗ khác

Chiều 1-8, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành họp Tổ công tác số 4 của Thủ tướng Chính phủ về kiểm tra, đôn đốc, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2022 tại một số bộ, ngành, cơ quan, địa phương.

14 cơ quan, đơn vị gồm chín bộ, cơ quan Trung ương và năm địa phương dự họp hôm nay là các cơ quan được giao đầu tư nhiều công trình, dự án quan trọng, có ý nghĩa nhiều mặt đối với sự phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.

Nhiều bước, nhiều khâu, nhiều thủ tục vướng

Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết, đến 30-6, giá trị giải ngân của 14 cơ quan, đơn vị gồm chín bộ, cơ quan Trung ương và năm địa phương đạt khoảng 22.689 tỉ đồng, bằng 17,1% kế hoạch giao (thấp so với bình quân cả nước khoảng 29,1% kế hoạch).

Đại diện TP.HCM phản ánh nguyên nhân chậm giải ngân là do quá trình áp dụng một số quy định còn lúng túng, vướng mắc, nhất là trong công tác chuẩn bị đầu tư. Báo cáo của Đắc Lắc thì phản ánh vướng mắc trong áp dụng quy định về tách giải phóng mặt bằng đối với dự án nhóm B và nhóm C. Hà Nội cho rằng nhiều thủ tục phải xin ý kiến nhiều bộ, ngành do dự án phải thực hiện theo nhiều quy định pháp luật,…

Quy trình, thủ tục cấp phép khoáng sản làm vật liệu xây dựng ở các địa phương khá dài (từ 1,5 - 2 năm) ảnh hưởng nhiều đến tiến độ triển khai dự án đầu tư xây dựng, theo ý kiến của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Giá nguyên, nhiên liệu tăng, gây khó khăn cho đơn vị thi công, ảnh hưởng tới tiến độ triển khai gói thầu, nhà thầu thi công cầm chừng, chờ điều chỉnh giá từ nhà nước (ý kiến của TP.HCM, Hà Nội, Đắk Lắk).

Đại diện TP HCM và các địa phương tham dự hội nghị. Ảnh: ĐT

“Khó khăn vẫn là câu chuyện giải phóng mặt bằng mà lớn nhất là việc xác định nguồn gốc đất”, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Hà Minh Hải nói.

Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết, theo kế hoạch trung hạn 2021 thì chủ yếu giao vốn cho các dự án chuyển tiếp. Năm 2022 là năm đặc thù vì bắt đầu triển khai các dự án khởi công mới, nên thủ tục đầu tư cũng mất nhiều thời gian hơn, ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân những tháng đầu năm 2022.

“Sau khi xong các thủ tục như đấu thầu, thiết kế cơ sở, giải phóng mặt bằng, việc giải ngân những tháng cuối năm sẽ được cải thiện”, Thứ trưởng Ngọc nói, “Vướng mắc chủ yếu vẫn là ở khâu triển khai dự án. Trong đó, khâu chuẩn bị dự án chưa tốt nên ảnh hưởng đến tốc độ giải ngân”.

Rà soát, chuyển vốn cho các địa phương làm tốt

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành nêu rõ, thúc đẩy đầu tư và giải ngân đầu tư công là nhiệm vụ quan trọng nhằm sử dụng hiệu quả vốn đầu tư công, qua đó góp phần kích cầu, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo thêm nhiều việc làm, thu nhập cho người dân, doanh nghiệp cũng như thu hút các nguồn lực đầu tư khác.

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành khẳng định, kết quả giải ngân tại các bộ, ngành, địa phương chưa đạt yêu cầu. Do đó, các Bộ, ngành, địa phương phải rất nỗ lực, xác định rõ nguyên nhân, tìm ra giải pháp để đẩy nhanh tốc độ giải ngân, phấn đấu giải ngân toàn bộ trong tháng 12-2022.

Nhất trí với các ý kiến về nguyên nhân làm chậm giải ngân, Phó Thủ tướng cho rằng, quy định pháp luật rất chặt chẽ, quá trình triển khai đòi hỏi rất chuẩn xác. Việc chuẩn bị dự án đầu tư chưa tốt cũng ảnh hưởng đến giải ngân.

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành nói phải chú trọng từ khâu đầu tiên trong giải ngân vốn đầu tư công. Ảnh: ĐT

Phó Thủ tướng lưu ý, các Bộ, ngành phải rất chú trọng từ khâu đầu tiên, đăng ký dự án đến xây dựng đề án, phê duyệt chủ trương, lập dự án đầu tư... “Nếu không bảo đảm khâu này thì có vốn cũng không thực hiện được”. Các Bộ, ngành, địa phương phải tuân thủ chặt chẽ quy định của pháp luật, đảm bảo chất lượng công tác chuẩn bị hồ sơ, thẩm định, phê duyệt dự án.

Phó Thủ tướng đề nghị các địa phương rà soát những dự án sử dụng nguồn vốn địa phương đã được phân bổ vốn nhưng không khả thi trong năm nay, kịp thời điều chuyển vốn sang công trình khác để đảm bảo hiệu quả đầu tư.

Đối với nguồn vốn trung ương đã được phân bổ, các Bộ, ngành, địa phương cần rà soát, kiến nghị cấp có thẩm quyền cho điều chỉnh danh mục các dự án trong nội bộ địa phương hoặc sang các địa phương khác. Nếu không thể thực hiện được, cần tổng hợp để điều chuyển kịp thời.

Liên quan đến hồ sơ thanh quyết toán, các địa phương cần sát sao hơn, đi kiểm tra tình hình thực tế, làm việc chặt chẽ với các nhà thầu, đảm bảo tiến độ thanh quyết toán cho nhà thầu.

Về công tác GPMB, Phó Thủ tướng cho rằng, nhiều địa phương phản ánh vướng mắc trong lĩnh vực này. Vai trò của các Bộ, ngành trung ương là rất lớn trong việc hỗ trợ các địa phương đẩy nhanh tiến độ giải ngân.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ KH&ĐT tổng hợp, rà soát, trình cấp có thẩm quyền xử lý các tồn tại, vướng mắc trong giải ngân đầu tư công.

CHÂN LUẬN