Theo Kết luận điều tra vụ án Vạn Thịnh Phát giai đoạn 2 vừa được ban hành, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đề nghị truy tố Trương Mỹ Lan, chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, cùng 33 bị can về các tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, rửa tiền, vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới.
Trương Mỹ Lan bị cáo buộc cùng các đồng phạm lừa đảo chiếm đoạt hơn 30.000 tỉ đồng thông qua phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, rửa tiền 445.000 tỉ đồng và vận chuyển tiền trái phép qua biên giới 4,5 tỉ USD (tương đương 106.000 tỉ đồng).
Cùng với kết luận về hành vi của các bị can, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đưa ra nhiều kiến nghị nhằm đối với các cá nhân liên quan cũng như các cơ quan quản lý.
Thứ nhất, ngoài các bị can đã bị khởi tố, đề nghị truy tố; còn có một số cá nhân có hành vi, vi phạm liên quan ở các mức độ khác nhau; có cá nhân hoặc hành vi không cấu thành tội phạm hoặc chưa đủ căn cứ xem xét trách nhiệm hình sự hoặc chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc miễn trách nhiệm hình sự.
Căn cứ tính chất, mức độ của hành vi sai phạm; đường lối chính sách pháp luật của Đảng, Nhà nước; CQĐT kết luận và có văn bản kiến nghị các cơ quan chủ quản xử lý nghiêm theo các quy định của Đảng và chính quyền.
Thứ hai, kiến nghị Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán và các cơ quan có thẩm quyền tham mưu sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật liên đến phát hành trái phiếu doanh nghiệp.
Từ đó, đảm bảo chặt chẽ về các điều kiện phát hành trái phiếu, có biện pháp kiểm tra, giám sát việc sử dụng nguồn vốn huy động và nguồn lực đảm bảo nghĩa vụ thanh toán của các tổ chức phát hành.
Thứ ba, kiến nghị Ngân hàng Nhà nước, Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng và các cơ quan có thẩm quyền tham mưu sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật trong lĩnh vực chuyển tiền quốc tế, đảm bảo chặt chẽ về các điều kiện chuyển tiền, có biện pháp kiểm tra, giám sát các tổ chức tín dụng thực hiện chức năng chuyển tiền quốc tế.
Trong vụ án Vạn Thịnh Phát giai đoạn 2, theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan, các đối tượng liên quan tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới. Tổng số tiền vận chuyển trái phép qua biên giới lên tới 4,5 tỉ USD.
Các thủ tục chuyển tiền ra nước ngoài không đủ điều kiện, đáng lẽ bị hệ thống tự động khóa. Tuy nhiên, các đối tượng có thẩm quyền ở SCB vẫn duyệt mở khóa trên hệ thống để hoàn tất việc chuyển tiền quốc tế.
Thứ tư, kiến nghị Bộ KH&ĐT, Bộ Tài chính và các cơ quan có thẩm quyền tham mưu sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật đảm bảo chặt chẽ về các điều kiện thành lập doanh nghiệp. Đồng thời, bổ sung các biện pháp kiểm soát việc thành lập, quản lý doanh nghiệp, không để hiện tượng thành lập doanh nghiệp tràn lan nhưng không hoạt động thực tế, tạo điều kiện cho các đối tượng lợi dụng phục vụ cho các hoạt động phạm tội.
Theo kết quả điều tra, Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo các đối tượng thành lập nhiều công ty “ma” sử dụng cho các mục đích riêng, tạo thành hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát. Tính đến tháng 10-2022, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát có tới 1.460 công ty (gồm 46 công ty nước ngoài) và gần 1.800 người để đứng tên doanh nghiệp, đứng tên các khoản vay.
Thứ năm, kiến nghị đối với các Công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát còn dư nợ trái phiếu có tài sản đảm bảo phối hợp với Công ty Chứng khoán TVSI và SCB khẩn trương xây dựng giải pháp kinh tế tối ưu để đảm bảo nghĩa vụ thanh toán cho các nhà đầu tư.
Đồng thời, đề nghị Ủy ban chứng khoán và Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) có biện pháp giám sát việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của các bên trong việc trả nợ trái phiếu.
Thứ sáu, từ nguyên nhân và điều kiện dẫn đến các hành vi phạm tội của các bị can trong vụ án; từ các các sơ hở, thiếu sót trong công tác quản lý Nhà nước và tại các văn bản quy phạm pháp luật liên quan; Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an sẽ có các kiến nghị gửi các Cơ quan quản lý Nhà nước có liên quan khắc phục và kiến nghị bổ sung, sửa đổi quy định của pháp luật phù hợp.
