Ngày 29-11, qua ba kỳ họp, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Đất đai sửa đổi. Theo đó, luật tiếp tục khẳng định đất đai thuộc sở hữu toàn dân và Nhà nước vẫn thực hiện thu hồi đất đối với các dự án phát triển kinh tế-xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.
Trong luật mới, việc thu hồi đất cũng như giá bồi thường quy định chặt chẽ hơn.
Thu hồi phải được HĐND chấp thuận
Nếu Luật Đất đai hiện hành quy định: “Nhà nước thực hiện việc thu hồi đất để sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế trong trường hợp đầu tư xây dựng khu công nghiệp, khu công nghệ cao, khu kinh tế và các dự án đầu tư lớn theo quy định của Chính phủ” thì Luật Đất đai sửa đổi vẫn duy trì việc này, đồng thời bổ sung thêm nội dung “thu hồi đất để phát triển kinh tế-xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng”.
Thu hồi đất chỉnh trang khu Tân Hóa-Lò Gốm, TP.HCM. Ảnh: HTD
Luật Đất đai sửa đổi quy định cụ thể các dự án thuộc diện thu hồi vào ngay trong luật. Theo đó, việc thu hồi các dự án phát triển kinh tế-xã hội được thực hiện đối với các dự án quan trọng quốc gia do Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư; các dự án do Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, quyết định đầu tư…
Ở địa phương, việc thu hồi phải được HĐND cấp tỉnh chấp thuận và các dự án thuộc diện thu hồi cũng ở diện rộng, bao trùm nhiều lĩnh vực, từ dự án giao thông, thủy lợi, cấp thoát nước, điện lực… đến các dự án xây dựng khu đô thị mới, khu dân cư nông thôn mới; chỉnh trang đô thị…
Như vậy, quy định về thu hồi đất phục vụ phát triển kinh tế-xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng quy định tại Luật Đất đai sửa đổi phù hợp với quy định tại Hiến pháp sửa đổi “Nhà nước thu hồi đất do tổ chức, cá nhân đang sử dụng trong trường hợp thật cần thiết do luật định vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế-xã hộivìlợi ích quốc gia, công cộng” vừa được Quốc hội thông qua.
Giá đất: Đổi từ “sát” sang “phù hợp”
Về quy định giá đất, luật hiện hành quy định: Việc định giá đất của Nhà nước phải bảo đảm các nguyên tắc sát với giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất thực tế trên thị trường. Trong luật sửa đổi thay bằng quy định: “Phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường của loại đất có cùng mục đích sử dụng đã chuyển nhượng hoặc giá trúng đấu giá quyền sử dụng đất đối với những nơi có đấu giá quyền sử dụng đất hoặc thu nhập từ việc sử dụng đất”.
Bên cạnh đó, luật sửa đổi cũng bổ sung quy định trong thời gian thực hiện khung giá đất mà giá đất phổ biến trên thị trường tăng từ 20% trở lên so với giá tối đa hoặc giảm từ 20% trở lên so với giá tối thiểu trong khung giá đất thì Chính phủ điều chỉnh khung giá đất cho phù hợp.
Một điểm mới nữa cũng được bổ sung là quy định cụ thể hơn về việc xác định giá đất. Theo đó, phải dựa trên cơ sở điều tra, thu thập thông tin về thửa đất, giá đất thị trường và thông tin về giá đất trong cơ sở dữ liệu đất đai… Căn cứ kết quả tư vấn giá đất, cơ quan quản lý đất đai cấp tỉnh trình hội đồng thẩm định giá đất xem xét trước khi trình UBND cùng cấp quyết định.
Ngoài ra, luật mới cũng đề cập nguyên tắc, trình tự, thành phần, thời điểm… khi cưỡng chế thu hồi đất khi người có đất bị thu hồi không chấp hành…
THÀNH VĂN
