Bộ Công an vừa công bố dự thảo thông tư liên tịch hướng dẫn về trình tự, thủ tục thực hiện ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh; sử dụng, bảo quản, lưu trữ kết quả ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử.
Công an tỉnh Lào Cai đang lấy lời khai của Tẩn Táo Lở, bị can trong vụ thảm sát khiến bốn người tử vong.
Chỉ hỏi cung khi có ghi âm, ghi hình
Theo dự thảo thông tư, cán bộ hỏi cung không được đưa bị can tại ngoại vào hỏi cung ở cơ sở giam giữ, trừ trường hợp đối chất với bị can đang bị tạm giam.
Việc ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh bắt đầu từ khi cán bộ hỏi cung hoặc lấy lời khai người đại diện theo pháp luật của pháp nhân (gọi chung là hỏi cung) nhấn nút bắt đầu, cán bộ hỏi cung phải đọc thời gian bắt đầu và ghi rõ trong biên bản.
Trong quá trình hỏi cung có thể tạm dừng ghi âm, ghi hình có âm thanh bằng cách nhấn nút tạm dừng. Trước khi tạm dừng cán bộ hỏi cung, lấy lời khai phải đọc rõ thời gian tạm dừng, lý do tạm dừng, khi tiếp tục làm việc cũng phải đọc rõ thời gian tiếp tục, quá trình này được ghi rõ trong biên bản.
Kết thúc buổi làm việc, cán bộ hỏi cung, lấy lời khai thông báo cho bị can, người đại diện theo pháp luật của pháp nhân biết buổi hỏi cung hoặc lấy lời khai kết thúc và nhấn nút kết thúc, thời gian kết thúc ghi rõ trong biên bản.
Trong trường hợp không bố trí được thiết bị ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh thì không được tiến hành hỏi cung. Trường hợp đang hỏi cung mà thiết bị xảy ra sự cố kỹ thuật không thể thực hiện việc ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh thì phải dừng ngay buổi hỏi cung, lấy lời khai. Việc này ghi rõ trong biên bản, có xác nhận của cán bộ chuyên môn.
Kiểm tra, xác minh dấu hiệu oan sai
Dự thảo thông tư cũng quy định rõ việc sử dụng kết quả ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh việc hỏi cung.
Theo đó, trong giai đoạn điều tra, người có thẩm quyền theo quy định nghiên cứu kết quả ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh để đấu tranh trong trường hợp bị can hoặc người đại diện theo pháp luật của pháp nhân thay đổi lời khai (phản cung) so với lời khai đã khai trước đó. Sử dụng, đánh giá chứng cứ để làm rõ hành vi phạm tội của bị can, người đại diện theo pháp luật của pháp nhân và đồng phạm khác (nếu có), đảm bảo cho việc giải quyết vụ án được khách quan, toàn diện. Đồng thời, kiểm tra việc chấp hành pháp luật của Điều tra viên, Kiểm sát viên trong quá trình hỏi cung, lấy lời khai người đại diện theo pháp luật của pháp nhân.
Trong giai đoạn truy tố, Viện trưởng, Phó Viện trưởng VKS, Kiểm sát viên, kiểm tra viên sử dụng kết quả ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh làm cơ sở xác định tính khách quan trong hỏi cung bị can hoặc lấy lời khai người đại diện theo pháp luật của pháp nhân của CQĐT, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra.
Sử dụng kết quả ghi âm, ghi hình có âm thanh việc hỏi cung bị can hoặc lấy lời khai người đại diện theo pháp luật của pháp nhân để đánh giá chứng cứ làm rõ hành vi phạm tội của bị can và đồng phạm. Kiểm tra, phát hiện có hay không dấu hiệu oan, sai, bị can có bị bức cung hoặc dùng nhục hình hoặc vi phạm pháp luật trong giai đoạn điều tra.
Kết quả ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh cũng được sử dụng trong quá trình kiểm tra việc chấp hành pháp luật trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử; giải quyết khiếu nại, tố cáo; thẩm định vụ án hình sự.
Trong giai đoạn xét xử, HĐXX quyết định việc cho nghe, xem nội dung được ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh tại phiên tòa trong các trường hợp sau:
- Kiểm tra chứng cứ, tài liệu, đồ vật liên quan đến vụ án mà Hội đồng xét xử thấy cần thiết phải kiểm tra công khai tại phiên tòa;
- Bị cáo tố cáo bị bức cung, nhục hình trong quá trình hỏi cung bị can, lấy lời khai người đại diện theo pháp luật của pháp nhân hoặc bị cáo, người đại diện theo pháp luật của pháp nhân thay đổi lời khai.
- Khi có đề nghị của Kiểm sát viên, điều tra viên và những người tiến hành tố tụng khác.
| Hành vi bị nghiêm cấm 1. Tự ý chỉnh sửa, cắt ghép, giả mạo, hủy trái phép, làm sai lệch, làm hư hỏng làm thất lạc dữ liệu ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh; sao chép, phát tán, khai thác, sử dụng kết quả ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh vì mục đích cá nhân; làm lộ, lọt thông tin vụ án hoặc xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp, uy tín, danh dự của cơ quan, tổ chức, công dân. 2. Phá hủy cơ sở vật chất hoặc cố ý làm hư hỏng các trang thiết bị ghi âm, ghi hình có âm thanh, phương tiện quản lý lưu trữ điện tử hoặc sử dụng không đúng mục đích các phương tiện, thiết bị kỹ thuật dùng để ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh. |
