Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) vừa điểm ra 5 chiêu trò lừa đảo phổ biến trên không gian mạng trong dịp Tết Nguyên đán 2024 nhằm bảo vệ người dân khỏi những rủi ro không đáng có.
PLO xin giới thiệu tới bạn đọc những chiêu trò lừa đảo này.
Lừa đảo mua bán vé máy bay giá rẻ dịp tết
Hình thức của các đối tượng lừa đảo chiêu trò trên chủ yếu là:
- Các đối tượng mạo danh đại lý bán vé máy bay; tự tạo ra các website, trang mạng xã hội, với địa chỉ đường dẫn, thiết kế tương tự kênh của các hãng hoặc đại lý chính thức.
- Đăng tải bài viết quảng cáo bán tour du lịch, phòng khách sạn giá rẻ trên mạng Internet và mạng xã hội với nhiều tiện ích kèm theo.
- Khi có khách hàng tìm đến, các đối tượng sẽ hướng dẫn họ làm theo yêu cầu đăng bài trên Facebook với để mua được vé máy bay giá rẻ.
- Các đối tượng làm giả ảnh chụp biên lai, hóa đơn thanh toán và đề nghị nạn nhân chuyển khoản thanh toán chi phí tour du lịch.
- Đề nghị nạn nhân chuyển tiền (từ 30-50% giá trị vé) để đặt cọc tour du lịch, phòng khách sạn.
- Nếu khách hàng liên hệ, các đối tượng sẽ đặt chỗ vé máy bay, gửi mã đặt chỗ để làm tin và yêu cầu khách hàng thanh toán. Sau khi nhận thanh toán, các đối tượng không xuất ra vé máy bay và ngắt liên lạc.
- Ngay sau khi người bị hại chuyển tiền, ngay lập tức các đối tượng sẽ chặn Facebook, xóa toàn bộ dấu vết, các tài khoản đã sử dụng liên hệ và cắt liên lạc.
- Bên cạnh hình thức giả mạo tài khoản mạng xã hội, nhiều đối tượng còn tự nhận là nhân viên của hãng nên có chiết khấu cao, giả mạo đại lý ủy quyền để đưa ra các mức giá hấp dẫn khiến nhiều người mắc bẫy.
Lừa đảo làm thêm trên mạng dịp tết
Đối tượng tuyển dụng bị nhắm đến là các mẹ bỉm sữa, học sinh, sinh viên, người lao động có thu nhập trung bình - thấp… tìm kiếm việc làm thêm.
Hình thức của các đối tượng lừa đảo chiêu trò:
- Đối tượng lừa đảo tự xưng là nhân viên sàn thương mại điện tử; nhân viên của công ty môi giới việc làm hoặc các DN lớn, uy tín để đăng giả mạo tuyển dụng.
- Dấu hiệu dễ nhận biết của những bài đăng này là tuyển người lao động làm việc thời vụ với lời hứa hẹn: việc nhẹ lương cao, làm việc tại nhà, không phải đặt cọc tiền... cùng các công việc như: chốt đơn trực tuyến, mẫu chụp áo dài ngày Tết, gấp lì xì, cộng tác viên tăng tương tác bán hàng, dịch thuật hay lồng tiếng thu âm cho các chương trình cuối năm…
- Đối tượng sử dụng nhiều số điện thoại, tài khoản mạng xã hội đánh vào ham muốn nhanh kiếm được tiền của nạn nhân.
- Trong quá trình lừa đảo, các đối tượng liên tục dồn ép nạn nhân khiến họ bị ảnh hưởng tâm lý, rơi vào trạng thái hoang mang, lo lắng và sợ rằng sẽ không lấy lại được số tiền buộc anh phải tiếp tục chuyển tiền.
- Khi số tiền nạp lên đến giá trị lớn, đối tượng lừa đảo đưa ra nhiều lý do rất khó tin như: tài khoản bị đóng băng; hệ thống lỗi... để trì hoãn việc rút tiền, từ đó chiếm đoạt hoàn toàn tài sản của nạn nhân.
Giả danh cán bộ công an, luật sư hỗ trợ nạn nhân lấy lại tiền đã mất
Hình thức của các đối tượng lừa đảo chiêu trò trên chủ yếu là:
- Đánh vào tâm lý những người từng bị lừa đảo, mong muốn lấy lại số tiền đã mất, các đối tượng đã giả danh cán bộ An ninh mạng để hỗ trợ thu hồi tiền lừa đảo.
- Các đối tượng giới thiệu sẽ hỗ trợ thu hồi tiền bị lừa, cam kết lấy lại được tiền với thủ tục nhanh chóng hiệu quả thủ tục đơn giản hơn nhiều so với việc đến cơ quan Công an trình báo.
- Hướng dẫn và yêu cầu nạn nhân đóng phí để hỗ trợ hoặc làm nhiệm vụ để rút tiền treo trên hệ thống.
- Khi có người chuyển tiền, các đối tượng thông báo tài khoản ngân hàng bị lỗi và không cho rút tiền về.
Lừa đảo vay tiền qua app tín dụng đen
Hình thức của các đối tượng lừa đảo chiêu trò trên chủ yếu là:
- Các app “tín dụng đen” đa phần đều được quảng cáo là lãi suất thấp, giải ngân nhanh, thậm chí có nơi còn cho vay ưu đãi 0% hoặc thủ tục vay không cần tài sản thế chấp.
- Nhưng trên thực tế đây là hình thức vay nhanh thanh toán ngắn trong vòng 7 đến 10 ngày với lãi suất rất cao.
- Các đối tượng thường dùng mạng xã hội Zalo hoặc Facebook nhắn tin điều hành giao dịch việc cho vay và thu hồi nợ.
- Thường thẩm duyệt hồ sơ khách hàng bằng cách yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân như họ tên, địa chỉ, năm sinh, nơi làm việc kèm theo số điện thoại…
- Để thuận tiện cho việc đòi nợ, các ứng dụng yêu cầu người vay nợ cho phép truy cập vào danh bạ điện thoại, tài khoản mạng xã hội, chụp ảnh nhận diện, ảnh Chứng minh nhân dân hoặc Căn cước công dân.
- Khi đến hạn thanh toán mà người dân không trả hoặc chậm trả lãi, các đối tượng sẽ truy cập vào điện thoại hoặc quay sang đòi nợ những người trong danh bạ (dù không liên quan đến tài khoản vay); gửi tin nhắn đe dọa, xúc phạm hoặc dùng mạng xã hội đăng tải hình ảnh người khác với mục đích bôi nhọ… gây áp lực ép người vay phải trả tiền.
Cảnh báo hình thức lừa đảo nhận quà trúng thưởng dịp cận Tết nguyên đán
Hình thức của các đối tượng lừa đảo chiêu trò trên chủ yếu là:
- Đối tượng lừa đảo sử dụng mạng xã hội hoặc gọi điện thoại, mạo danh các công ty có thương hiệu và uy tín.
- Các đối tượng liên hệ với nạn nhân thông qua hình thức gọi điện để thông báo về các chương trình khuyến mãi, tri ân tặng quà dịp Tết hay thông báo khách hàng đã trúng thưởng các phần quà có giá trị cao.
- Yêu cầu nạn nhân đóng tiền đặt cọc để nhận quà tri ân/ phần thưởng có giá trị cao.
- Nhưng sau khi nhận được tiền, các đối tượng cắt đứt mọi liên lạc với nạn nhân và chiếm đoạt tiền.
- Để được nhận phần thưởng này, các đối tượng yêu cầu nạn nhân phải mua sản phẩm của một nhà cung cấp cụ thể mà bên kia chỉ định, mua càng nhiều hàng thì số tiền trúng thưởng càng lớn.
- Sau đó, đối tượng yêu cầu nạn nhân chuyển tiền vào tài khoản do đối tượng chỉ định để làm thủ tục nhận thưởng.
- Nạn nhân tiếp tục đặt mua hết sản phẩm này đến sản phẩm khác với giá trị từ vài triệu đến hơn chục triệu với mong muốn trúng được nhiều phần thưởng. Từ đó chiếm đoạt tài sản của nạn nhân.
- Với chiêu thức này, nạn nhân sẽ nhận được tin nhắn đến từ một tài khoản lạ với nội dung tương tự: “Xin chúc mừng tài khoản messenger…đã may mắn nhận được giải nhất/giải đặc biệt từ sự kiện Tuần lễ tri ân khách hàng…Giải thưởng là 1 xe máy SHi, 100-200 triệu đồng tiền mặt và nhiều phần quà giá trị khác…”
- Để tạo niềm tin cho người nhận, trong tin nhắn, các đối tượng lừa đảo không quên nhắm thêm nội dung cảnh báo nói đây là tin nhắn chính xác được xác nhận từ hệ thống và đề nghị bạn không cung cấp mã trúng thưởng cho bất kỳ ai.
- Nếu làm theo hướng dẫn của hệ thống, nạn nhân sẽ phải truy cập đường link theo tin nhắn, cung cấp thông tin cho hệ thống và chuyển tiền một số tiền nhất định coi như tiền thuế để hoàn tất thủ tục nhận thưởng.
- Ngay sau khi chuyển tiền xong, bạn sẽ không thể nào liên hệ được với số liên hệ của bên kia, đồng thời tài khoản báo trúng thưởng cũng sẽ chặn luôn Facebook của bạn.
- Đối tượng cũng có thể cài cắm mã độc vào trong đường link để đánh cắp thông tin danh bạ, thông tin cá nhân của nạn nhân để phục vụ cho các hình thức phạm pháp khác nhau.