Cơn tai biến của người cha đã đặt anh ngồi vào chiếc ghế tổng giám đốc công ty khi anh mới 26 tuổi với bao thách thức và chông gai.
Không phải thân chinh khởi nghiệp, không mất ăn, mất ngủ loay hoay xây dựng cơ đồ, Trịnh Chí Cường có mọi thứ. Nhưng việc kế thừa cơ ngơi đã được gầy dựng vững chắc không phải là bài toán dễ dàng cho một CEO còn quá trẻ.
Khó khăn mấy cũng phải có sự sáng tạo
Việc đầu tiên tại Đại Đồng Tiến khi Cường ngồi vào ghế tổng giám đốc là lên kế hoạch thành lập phòng nghiên cứu và phát triển cho công ty. Từ trước đến nay, khi còn hoạt động theo mô hình công ty gia đình, Đại Đồng Tiến chưa từng nghĩ tới điều này. Cuối năm 2007, sản phẩm mang nhãn hiệu Sina, ứng dụng công nghệ kháng khuẩn của công ty ra đời chủ yếu phục vụ cư dân đô thị. Đây được coi là cột mốc quan trọng vì Đại Đồng Tiến có nhãn hàng mang phong cách hiện đại, chú trọng yếu tố bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.
Nhưng chiến lược đẩy mạnh sản xuất hàng cao cấp của anh gặp khó khăn ngay từ khi sản phẩm được đưa ra thị trường bởi cơn bão khủng hoảng kinh tế. Bị người tiêu dùng thờ ơ, nhà phân phối không mặn mà, sản phẩm làm ra chỉ để xếp vào kho. Khoảng thời gian đó, vào thời điểm khó khăn, công suất của nhà máy có khi phải giảm đến 40%. Tuy vậy, dù khó mấy cũng phải làm bởi sự sáng tạo, vì theo sát công nghệ hiện đại là sự sống còn của công ty. Chúng tôi không thể bỏ cuộc” - anh Trịnh Chí Cường nhớ lại.
Anh chia sẻ thêm: “Dòng sản phẩm kháng khuẩn Sina ra đời đúng thời điểm cuộc khủng hoảng vệ sinh an toàn thực phẩm được nhắc đến mỗi ngày trên các phương tiện thông tin đại chúng. Các cơ quan quản lý kêu gọi doanh nghiệp đầu tư vào sản phẩm bảo đảm an toàn vệ sinh. Nhưng tiếc là dù là sản phẩm hợp thời nhưng lại chưa được thành công như mong đợi”. Cho đến năm 2009, nhờ chương trình “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” của Chính phủ phát động, chúng tôi bắt đầu phục hồi, mức doanh số cũng bắt đầu được kéo lên.
Ít ai biết rằng quá trình tiếp nhận vai trò điều hành và thực hiện những thay đổi cần thiết tại công ty của Cường lúc đó gặp không ít thách thức. Khi mới tiếp quản Đại Đồng Tiến, anh chịu không ít lời ra tiếng vào. Thậm chí một số nhà đầu tư cho rằng anh chưa có kinh nghiệm gì thì khó để lèo lái công ty. Một số khác cho rằng anh chưa hiểu tính địa phương trong kinh doanh thì sớm muộn cũng gây họa.
Bỏ qua những định kiến của các bậc “tiền bối”, bắt tay vào khắc phục khó khăn cho công ty xong, anh đưa ra chiến lược “đẩy và kéo”. Lý giải cho chiến lược này, Cường chia sẻ: “Chiến lược có nghĩa là đẩy ra thị trường lượng lớn hàng hóa, đồng thời đầu tư kinh phí làm khuyến mãi nhằm kéo lượng khách hàng lớn đến với công ty. Chúng tôi đã tung chiêu khuyến mãi bốc thăm trúng thưởng khi mua sản phẩm với tổng giá trị đến 1,5 tỉ đồng tại các siêu thị, hội chợ hàng Việt Nam chất lượng cao. Điều này đã thu hút nhiều khách hàng trong nước chưa từng biết đến Đại Đồng Tiến đã bắt đầu tìm mua sản phẩm. Thành công của chương trình vượt ngoài sức mong đợi khi doanh số tăng hơn 30% so với dự kiến” vì trước đó chiến lược này bị các cổ đông đánh giá là có chút liều mạng.
CEO Trịnh Chí Cường (người đứng phát biểu) trong chương trình “Kết nối kinh doanh”. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Làm tốt vai trò kế thừa
Nói về những dấu ấn của mình trong những năm làm tổng giám đốc, Trịnh Chí Cường chia sẻ công ty thành công như ngày hôm nay xuất phát từ niềm đam mê kinh doanh của cha và mẹ anh. Họ có nhiều kinh nghiệm quản lý, bao quát mọi việc và biết đến mỗi con ốc vít trong dàn máy vận hành như thế nào. “Mình thừa hưởng từ cha mẹ không chỉ tài sản mà quan trọng nhất chính là niềm đam mê kinh doanh. Dù cho mình không thể biết hết từng con ốc vít song đổi lại, mình có kiến thức quản trị, được đào tạo bài bản, biết hệ thống và logic công việc theo ý đồ nhằm đưa ra chiến lược đúng hơn. Khối kiến thức cộng thêm kinh nghiệm của truyền thống và hiện đại sẽ bổ khuyết cho nhau để đưa thương hiệu đi xa hơn. Và mình đang làm tốt vai trò đó” - Trịnh Chí Cường nói.
Thời điểm này, Đại Đồng Tiến đã có văn phòng đại diện tại Campuchia và Úc. Năm 2012, công ty xây dựng nhà máy rộng hơn 63.000 ha tại Nhơn Trạch, Đồng Nai với tổng đầu tư trên 20 triệu USD để làm hàng xuất khẩu sang thị trường châu Âu và Mỹ. Trong buổi trò chuyện, câu mà anh nhắc đến nhiều nhất là cụm từ “tham vọng thương hiệu toàn cầu”. Dù là thế hệ 8X, độ tuổi rất trẻ so với vị trí anh đang đảm nhận nhưng những phân tích và dự báo cẩn trọng của anh trong kinh doanh được trình bày khá thuyết phục bởi anh có nhiều tham vọng, sự tự tin và chiều sâu học vấn.
“Trước kia, khi mình chưa đi du học ở nước ngoài, mình suy nghĩ như một cậu ấm. Từ khi ra nước ngoài, bắt đầu học về lĩnh vực kỹ thuật, rồi đi làm, học tiếp đại học ngành quản trị kinh doanh, mình ngộ ra rằng với bệ phóng có được từ cha mẹ, mình đang có rất nhiều sự lựa chọn cho tương lai” - Trịnh Chí Cường chia sẻ.
Nghiên cứu kỹ về mô hình công ty gia đình
Thời điểm đang học ở Singapore, anh chưa từng nghĩ mình sẽ ở lại đó làm việc và lập nghiệp sao? “Con đường này với mình không ổn lắm, bởi việc phải bắt đầu mọi thứ bằng con số 0 tại một quốc gia phát triển như Singapore là điều không dễ. Hơn nữa mình cảm thấy yêu ngành kỹ thuật nhựa nhất, bên cạnh niềm yêu thích khác là công nghệ thông tin và ngoại ngữ. Quyết định về quê tiếp tục sự nghiệp của cha mẹ nên mình đã chọn ngành quản trị kinh doanh tại ĐH Buffalo-New York (chi nhánh tại Singapore). Khi mình đọc nhiều sách về kinh tế học, tìm hiểu thêm về lịch sử kinh tế thế giới mới thấy Việt Nam mình có nhiều lợi thế phát triển. Vậy là mình quyết định trở về” - Trịnh Chí Cường nhớ lại.
Biết mình sẽ kế nghiệp gia đình, anh dành nhiều thời gian để tìm đọc các sách viết về các công ty gia đình nổi tiếng trên thế giới. Anh cho biết hơn 90% công ty thành đạt trên thế giới xuất phát từ công ty gia đình. Trịnh Chí Cường rất thích cách quản trị của ông Jack Welch, cựu Tổng Giám đốc Tập đoàn General Electric. Welch đã thành công khi quyết định sửa đổi chiến lược để giữ và tăng lượng khách hàng của tập đoàn này năm 1999.
Vậy về tính sáng tạo, anh ấn tượng với ai? “Ít ai vượt qua được ông Steve Jobs, Tổng Giám đốc của Apple. Trong khi nhiều giám đốc khác tập trung vào chỉ tiêu doanh số và tài chính thì Jobs lại không ngừng nỗ lực để cho ra đời những thế hệ sản phẩm mang tính đột phá. Trong lúc các công ty khác ứng dụng chiến thuật bán hàng qua mạng, Jobs lại thành lập hệ thống cửa hàng bán lẻ, một chiến thuật được mệnh danh là “dòng chảy ngược”. Vậy là các chiến lược sáng tạo của công ty khi tôi điều hành có ảnh hưởng từ Jobs” - anh Cường tâm sự.
Tôi muốn trở thành nhà khoa học để phục vụ cộng đồng Tôi mong ước không chỉ là doanh nhân thành đạt mà còn là nhà khoa học, có thể vừa kinh doanh vừa nghiên cứu làm ra những sản phẩm tốt, có giá trị bền vững phục vụ cộng đồng. Cũng giống như các công ty gia đình khác, áp lực lớn nhất của mình là làm thế nào để vượt qua cái bóng của người đi trước. Để làm được điều đó, mình tự cho mình quyền không hoàn hảo và cho phép đổ lỗi để học nhiều hơn. Không hoàn hảo để biết mình còn phải học hỏi nhiều hơn nữa. Đổ lỗi một chút để biết rằng mình cần những người thân xung quanh và họ thật quan trọng trên mỗi bước đường thử thách. Tuy nhiên, tuyệt đối không được ỷ lại. TRỊNH CHÍ CƯỜNG |