Với việc Chính phủ ban hành Nghị quyết 05/2025/NQ-CP về thí điểm thị trường tài sản mã hoá Việt Nam, thị trường này tại Việt Nam đã có một bước tiến lịch sử.
Thị trường tài sản mã hóa được đặt trong khuôn khổ minh bạch
Trả lời PLO, ông Lê Bảo Nguyên – Phó Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ số SSI (SSI Digital)- cho rằng Nghị quyết 05 đánh dấu một bước tiến quan trọng khi lần đầu tiên, thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam được đặt trong một khuôn khổ minh bạch.
Với người dân, đây là cơ hội tham gia một sân chơi hợp pháp, có chuẩn công bố thông tin và cơ chế bảo vệ rõ ràng, thay vì giao dịch trên những nền tảng phi chính thống.
Với doanh nghiệp, Nghị quyết mở thêm kênh huy động vốn mới thông qua token hóa bất động sản, trái phiếu hay quyền lợi kinh tế, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí so với kênh truyền thống.
Xa hơn, Nghị quyết cũng thúc đẩy ứng dụng công nghệ blockchain, định danh số, lưu ký số – những nền tảng quan trọng cho chuyển đổi số quốc gia.
Cũng theo ông Lê Bảo Nguyên, để chuẩn bị sẵn sàng cho việc thí điểm thị trường tài sản mã hóa, doanh nghiệp cần chuẩn bị trên ba phương diện: pháp lý – công nghệ – vận hành.
Trong đó, về pháp lý, cần xây dựng cơ chế tuân thủ chặt chẽ như KYC/AML, công bố thông tin minh bạch, phân tách tài sản khách hàng.
Về công nghệ, phải đầu tư hệ thống có khả năng mở rộng, bảo mật cao, có lưu ký lạnh– nóng, đa chữ ký để đảm bảo an toàn.
Về vận hành, cần chuẩn bị đội ngũ pháp chế, công nghệ, an ninh mạng và quản trị rủi ro.
Đồng thời, doanh nghiệp cũng phải đảm bảo năng lực vốn, thiết lập mạng lưới đối tác ngân hàng, kiểm toán, bảo hiểm. Nói ngắn gọn, “tuân thủ – an toàn – minh bạch” là ba yếu tố then chốt để doanh nghiệp sẵn sàng bước vào giai đoạn thí điểm.
Trong tương quan với khu vực, Phó Tổng giám đốc SSI Digital nhấn mạnh so với Singapore hay Hong Kong – nơi hành lang pháp lý và các sản phẩm tài sản số đã khá hoàn thiện – Việt Nam mới ở giai đoạn hình thành thị trường.
Tuy nhiên, Việt Nam có lợi thế lớn về số lượng người dùng trẻ, tỷ lệ chấp nhận công nghệ cao và cộng đồng blockchain năng động. Đây là nền tảng để bứt phá khi hành lang pháp lý được triển khai.
Nếu vận hành thí điểm suôn sẻ, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một trong những trung tâm tài sản số sôi động nhất khu vực, đặc biệt trong mảng token hóa tài sản thực như bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp hay tín chỉ carbon.
Nhận xét về khung hành lang pháp lý để bảo vệ cho nhà đầu tư trên thị trường tài sản mã hóa, Phó Tổng giám đốc SSI Digital cho rằng khung thí điểm đã tạo nền tảng rất quan trọng để bảo vệ nhà đầu tư.
Tuy nhiên, để thị trường vận hành ổn định và hiệu quả hơn, ông Nguyên cho rằng cần tập trung vào một số yếu tố cốt lõi. Đầu tiên là quy định rõ ràng về minh bạch thông tin và phân loại sản phẩm, để nhà đầu tư hiểu rõ rủi ro trước khi tham gia.
Thứ hai, tăng cường cơ chế giám sát thị trường và phát hiện hành vi thao túng, gian lận, nhằm bảo vệ sự công bằng cho tất cả các bên.
Thứ ba, khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng các chuẩn an ninh mạng và lưu ký tài sản đã có sẵn trên thị trường quốc tế.
Cuối cùng, không kém phần quan trọng là các chương trình giáo dục tài chính cho nhà đầu tư, để họ trang bị đủ kiến thức khi tham gia.
Ba yếu tố then chốt hỗ trợ cho thị trường tài sản mã hóa Việt Nam
Còn theo ông Michael Kokalari (CFA), Giám đốc phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và Nghiên cứu thị trường của VinaCapital, động thái ban hành Nghị quyết 05 cho thấy cho thấy sự tiếp nhận của Chính phủ đối với tài sản mã hóa.
Theo Giám đốc phân tích của VinaCapital, ước tính có tới 17 triệu người Việt Nam đã tham gia giao dịch tiền mã hóa (với tổng giá trị giao dịch tài sản mã hóa hằng năm ước tính trên 100 tỉ USD), trong đó hầu như toàn bộ hoạt động diễn ra trên các sàn giao dịch ở nước ngoài như Binance, Bybit và các nền tảng khác tại Singapore, Hàn Quốc, Hồng Kông…
Theo VinaCapital, Chính phủ đang tập trung vào ba mục tiêu trọng yếu. Thứ nhất, hợp thức hoá và tính thuế giao dịch tài sản mã hóa thông qua định hướng dịch chuyển hàng tỉ USD hoạt động giao dịch từ các sàn ở nước ngoài về hệ thống trong nước, cho phép Chính phủ tạo nguồn thu thuế từ hoạt động giao dịch tài sản mã hóa.
Thứ hai, tích hợp tài sản số vào hệ thống tài chính trong nước, từ đó kết nối tài sản số chặt chẽ hơn với hệ thống tài chính, mở ra các kênh huy động vốn mới và hỗ trợ nền kinh tế số, ít phụ thuộc vào tiền mặt.
Thứ ba, tăng cường khả năng bảo vệ nhà đầu tư và giám sát thị trường, đặt ra các tiêu chuẩn về hoạt động lưu ký và báo cáo, đồng thời đưa tài sản số vào khuôn khổ các quy định hiện hành về phòng chống rửa tiền (AML) và chống tài trợ khủng bố (CFT).
Việt Nam đã có những bước tiến khá thận trọng trong lĩnh vực tài sản số trong nhiều năm qua, nhưng theo quan sát từ thực tiễn của VinaCapital, thời điểm này có tính khác biệt.
Hoạt động đang có dấu hiệu tăng tốc rõ rệt với nhiều cuộc thảo luận thường xuyên giữa các cơ quan quản lý, nhiều sự kiện trong ngành, cùng việc ra mắt NDAChain. Tất cả phản ánh một sự dịch chuyển hướng tới việc công nhận tài sản số như một phần hợp pháp của hệ thống tài chính.
Chuyên gia VinaCapital chỉ ra ba yếu tố then chốt hỗ trợ triển vọng của tài sản số tại Việt Nam: Một thị trường tiềm năng với sự tham gia tích cực của nhà đầu tư cá nhân; một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất châu Á, và một Chính phủ quyết tâm định hình hoạt động tiền mã hóa vào khuôn khổ.
Tất cả các yếu tố trên sẽ tạo ra cơ hội cho các thành phần tham gia. Thứ nhất, liên quan tới giấy phép sàn giao dịch & môi giới, các đơn vị được cấp phép sớm có thể thu hút khối lượng giao dịch, phí và dữ liệu thị trường có giá trị từ các nền tảng nước ngoài về các kênh trong nước được quản lý.
Thứ hai, các quy định mới cũng mở đường cho quỹ Bitcoin và quỹ tài sản số đa dạng đáp ứng nhu cầu từ các tổ chức bảo hiểm, quỹ hưu trí và các định chế trong nước khác.
Thứ ba, về hạ tầng & token hóa, việc tận dụng NDAChain do Nhà nước bảo trợ và sàn thí điểm sắp triển khai sẽ cho phép token hóa các hóa đơn thương mại, tín chỉ carbon và các tài sản thực khác.
Thứ tư, các sàn giao dịch được cấp phép sẽ kết nối với ngân hàng trong nước và các công cụ thanh toán điện tử do Ngân hàng Nhà nước phê duyệt để nạp/rút tiền VNĐ, mang lại cho các đơn vị tiên phong quyền tiếp cận phí thanh toán và dữ liệu người dùng.
Điều này có thể phát triển thành mô hình “ngân hàng tài sản số”, nơi ngân hàng cung cấp dịch vụ lưu ký, thanh toán và cho vay đối với tài sản số. Việc tăng giá gần đây cổ phiếu các ngân hàng được cho là hưởng lợi lớn nhất từ chính sách tài sản số mới cho thấy thị trường phản ứng rất nhanh.
