Nghiêng hẳn vì tuy là cuộc bình chọn, song ban tổ chức đã “thiên vị” rõ rệt khi đặt tên cho lễ công bố kết quả bình chọn quốc hoa là đêm hội “Hồn sen Việt” (diễn ra lúc 20 giờ ngày 29-1). Trước đó, chính Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch đã tổ chức hội thảo, đề xuất hoa sen là quốc hoa của Việt Nam. Sau đó ông Vi Kiến Thành, Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm, cũng lên báo bảo vệ chủ ý này, dù có thừa nhận rằng đã “biết Ấn Độ, Sri Lanka đã chọn hoa sen trắng làm quốc hoa”!
Theo ý ông Thành, “Việt Nam có thể chọn hoa sen hồng” vì “có nhiều điểm phù hợp với tiêu chí chúng tôi đưa ra”.
Thực sự thì Bộ có đưa ra sáu tiêu chí để người dân đến triển lãm bình chọn, như có nguồn gốc, hoặc trồng lâu đời ở Việt Nam; được phát triển ở nhiều vùng đất nước; thể hiện được bản sắc, văn hóa, cốt cách tinh thần dân tộc; hoa bền đẹp, có hương thơm; được sử dụng nhiều trong văn học nghệ thuật, kiến trúc điêu khắc và có giá trị sử dụng cao. Ngoài ra đó phải là loài hoa được nhiều người yêu thích, sử dụng và tôn vinh. Trong đề án quốc hoa cũng chỉ đưa ra mục đích, yêu cầu và tiêu chí, không đề xuất loại hoa cụ thể.
Thế nhưng cách thức tiến hành như trên dường như còn thiếu dân chủ, áp đặt ý kiến khi quá nhấn đến hoa sen mà lãng quên các loài hoa khác, dù rằng xác định được quốc hoa thì đó sẽ là tài sản chung của nhân dân.
Người viết bài cũng rất ủng hộ “ứng viên” hoa sen, nếu trước đó chưa có nước nào chọn. Hơn thế, tìm hiểu sơ bộ thấy ý kiến người chủ trì (là ông cục trưởng) bộc lộ sự hiểu biết chưa kỹ lưỡng về việc này mà rõ nhất là việc cả Ấn Độ và Sri Lanka đều không chọn sen trắng làm quốc hoa như ông nói.
Cụ thể, quốc hoa của Sri Lanka là hoa súng. Còn với Ấn Độ, trên trang web có tên india.gov.in, phần “National Flower” có bức ảnh lớn chụp đóa sen hồng đang nở với lời chú (tạm dịch): “Hoa sen là quốc hoa của Ấn Độ. Nó là một loài hoa thiêng liêng và có vị trí độc nhất vô nhị (độc đáo) trong nghệ thuật và trong thần thoại Ấn Độ và là biểu tượng cho điềm lành, cho điều tốt đẹp trong văn hóa Ấn Độ từ rất xa xưa...”.
Một việc tuy nhỏ nhưng được cả triệu người dân quan tâm là chọn quốc hoa có lẽ cũng nên thực hành dân chủ.
VẠN BẢO
