Ngày 11-12, Tổng Bí thư Tô Lâm chủ trì và có phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng.
“Kiên trì, Quyết tâm, Đồng thuận, Toàn diện, Đột phá”
Trong phần phát biểu, Tổng Bí thư biểu dương những nỗ lực, cố gắng và những thành tích, kết quả đã đạt được trong công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong suốt thời gian qua.
Cùng đó, ông cũng những tồn tại, hạn chế như một bộ phận cán bộ, đảng viên thiếu tu dưỡng, rèn luyện, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, có biểu hiện đùn đẩy, né tránh, sợ sai, không dám làm. Thể chế, pháp luật trên một số lĩnh vực vẫn còn sơ hở, bất cập. Việc thực hiện một số giải pháp phòng ngừa chưa thực chất, hiệu quả.
Người đứng đầu Đảng nêu rõ tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trên một số lĩnh vực vẫn còn phức tạp, nghiêm trọng, nhiều vi phạm có tính phổ biến, lặp đi lặp lại kéo dài, nhất là xảy ra một số vụ, việc có sự cấu kết, móc nối giữa cán bộ thoái hóa, biến chất với doanh nghiệp, hình thành “nhóm lợi ích” để trục lợi, thậm chí chi phối, lũng đoạn quyền lực, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, gây bức xúc trong dư luận và Nhân dân.
Do vậy, ông yêu cầu phải xác định rõ trách nhiệm, có kế hoạch, biện pháp khắc phục hiệu quả, không để phải nhắc lại, tuyệt đối không được để tái diễn trong thời gian tới.
Thực tiễn sinh động của công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong nhiệm kỳ qua, Tổng Bí thư đã khái quát thành 10 chữ (năm ý) để dễ nhớ, dễ thực hiện, đó là: “Kiên trì, Quyết tâm, Đồng thuận, Toàn diện, Đột phá”.
Về nhiệm vụ trong thời gian tới, ông lưu ý tham nhũng là khuyết tật bẩm sinh của quyền lực; đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực là cuộc đấu tranh ngay trong chính bản thân mỗi con người, rất khó khăn, phức tạp và lâu dài.
Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết trong giai đoạn tới nhiều công trình, dự án lớn sẽ được triển khai, nhiều chủ trương, chính sách mới được áp dụng với cơ chế “thông thoáng” hơn để phát triển kinh tế - xã hội, bên cạnh mặt tích cực sẽ tiềm ẩn nguy cơ phát sinh tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Do vậy, tuyệt đối không được chủ quan với những kết quả đạt được, mà phải tiếp tục đẩy mạnh, kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực không có vùng cấm, không có ngoại lệ, với quyết tâm chính trị rất cao, từ Trung ương đến cơ sở.
Tổng Bí thư Tô Lâm đã đặt ra ba yêu cầu chung trong công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Đầu tiên, phải đặt lợi ích quốc gia - dân tộc, lợi ích của Nhân dân lên trên hết.
Thứ hai, phải tiến hành kiên quyết, kiên trì, thường xuyên, liên tục, không ngừng, không nghỉ, xử lý nghiêm minh, nhân văn, không có vùng cấm, không có ngoại lệ; bảo vệ cán bộ đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, vì lợi ích chung; ưu tiên thu hồi tối đa tài sản cho Nhà nước, áp dụng các biện pháp về dân sự, kinh tế, hành chính trước, xử lý hình sự là biện pháp cuối cùng,
Thứ ba, chuyển mạnh sang phòng ngừa, lấy phòng ngừa là chính, là trọng tâm; chủ động nhận diện, dự báo, cảnh báo vi phạm từ sớm, từ xa, từ cơ sở, chi bộ, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành vi phạm lớn, kiên quyết không để tái diễn các sai phạm cũ.
Xóa bỏ triệt để cơ chế xin - cho, bịt kín những “kẽ hở”
Trong năm nhóm nhiệm vụ trọng tâm được nêu ra, Tổng Bí thư yêu cầu thực hiện đồng bộ các giải pháp phòng ngừa từ sớm, từ xa, từ gốc để "không thể" tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Tiếp tục hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực trong mọi lĩnh vực - quyền lực càng cao thì giám sát càng phải chặt chẽ.
“Xóa bỏ triệt để cơ chế xin - cho; bịt kín những “kẽ hở” và không để “lợi ích nhóm” cài cắm, thao túng trong các cơ chế, chính sách, quy hoạch, các văn bản pháp luật. Tăng cường tự kiểm tra, giám sát ngay từ cơ sở, từ chi bộ” – Tổng Bí thư yêu cầu và nêu rõ nơi nào không tự phát hiện mà để các cơ quan chức năng phát hiện thì người đứng đầu và tập thể lãnh đạo phải chịu trách nhiệm và bị xử lý nghiêm.
Tổng Bí thư cũng lưu ý sớm giải quyết dứt điểm các công trình, dự án chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài; các ngân hàng thương mại yếu kém; nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp Nhà nước; xử lý các cơ sở nhà, đất dôi dư sau sắp xếp bộ máy, đơn vị hành chính, không để thất thoát, lãng phí...
Nhiệm vụ thứ hai mà Tổng Bí thư yêu cầu là cần kiên trì tuyên truyền, giáo dục, thực hành văn hóa liêm chính và thúc đẩy các điều kiện đảm bảo để cán bộ, đảng viên “không cần”, “không muốn” tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Song song đó là xây dựng Chiến lược hành động, quyết tâm thực hiện bằng được mục tiêu xây dựng quốc gia liêm chính, xã hội liêm chính với ba trụ cột trọng tâm: thể chế liêm chính - nền công vụ liêm chính - đội ngũ cán bộ, công chức liêm chính.
Sớm cải cách mạnh mẽ chính sách tiền lương, chính sách nhà ở, đảm bảo cuộc sống để cán bộ, đảng viên “không cần” tham nhũng, lãng phí, tiêu cực…
Giải pháp thứ ba, Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu tiếp tục xu thế chủ động tiến công, phát hiện, xử lý nghiêm minh, đồng bộ các hành vi tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo nguyên tắc “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”, “bất vị thân”, không ai được phép vượt quá “lằn ranh đỏ”.
“Kiên quyết ngăn chặn, không để hình thành “nhóm lợi ích”, sự câu kết, móc nối giữa “quan chức - doanh nhân - tội phạm” để trục lợi” – ông nhấn mạnh, đồng thời yêu cầu phải xử lý đúng bản chất các quan hệ kinh tế, dân sự, hành chính, hình sự.
Mặt khác, cần tăng cường hợp tác quốc tế, đảm bảo xử lý đến cùng, đối tượng tham nhũng không thể trốn tránh trách nhiệm và sự trừng phạt của pháp luật.
Ông cũng nêu rõ phải kịp thời thu hồi tối đa tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt do tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; có cơ chế mạnh mẽ khuyến khích đối tượng tự nguyện bồi thường, khắc phục hậu quả; tổng kết việc thực hiện thí điểm cơ chế xử lý tài sản, vật chứng trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử để thực hiện thống nhất, sớm đưa các tài sản vào lưu thông, tránh thất thoát, lãng phí.
Thứ tư, Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực ở địa phương, cơ sở; đảm bảo xây dựng bộ máy chính quyền địa phương hai cấp thực sự liêm chính, gần dân, phục vụ Nhân dân.
Phải thường xuyên nắm tình hình, nhận diện đầy đủ, chính xác những sơ hở, bất cập có thể phát sinh tham nhũng, lãng phí, tiêu cực để khắc phục; không để xảy ra tình trạng chậm trễ, đùn đẩy, né tránh trách nhiệm, phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp...
Giải pháp thứ năm là tiếp tục kiện toàn tổ chức, bộ máy và nâng cao năng lực, hiệu quả phối hợp giữa các cơ quan chức năng phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Tổng Bí thư Tô Lâm đặc biệt lưu ý phải phòng, chống tham nhũng ngay trong các cơ quan chống tham nhũng; xây dựng đội ngũ cán bộ thật sự liêm chính, bản lĩnh, trong sạch, vững vàng, đủ sức gánh vác trọng trách mà Đảng và Nhân dân giao phó.
Tổng Bí thư nhấn mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực vừa là đường lối, chủ trương nhất quán của Đảng, vừa là yêu cầu của đổi mới, phát triển đất nước; vừa là mệnh lệnh chính trị, vừa là đòi hỏi, tin tưởng, kỳ vọng của Nhân dân. Ông đề nghị mỗi cán bộ, đảng viên hãy gương mẫu, tự soi, tự sửa, rèn luyện liêm chính; mỗi cơ quan hãy xây dựng môi trường làm việc minh bạch, kỷ luật.
Với quyết tâm chính trị cao nhất và đồng lòng ủng hộ của Nhân dân, Tổng Bí thư Tô Lâm kỳ vọng sẽ tiếp tục đẩy lùi tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng.
Tham nhũng là có tội với Đảng, Nhà nước, Nhân dân
Tổng Bí thư Tô Lâm cũng nêu ra ba đột phá trong công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, gồm: đột phá về thể chế; đột phá về cán bộ và đột phá về ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số.
Trong đó, ông yêu cầu tập trung khắc phục ngay những sở hở, thiếu sót trong các quy định pháp luật và quy định của Đảng để không chấp nhận việc đổ lỗi do cơ chế, pháp luật khi xảy ra vi phạm.
“Siết chặt kỷ luật, kỷ cương, tăng cường quản lý, giám sát cán bộ; kiên quyết loại khỏi bộ máy những cán bộ tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, đùn đẩy, né tránh trách nhiệm, không dám làm” – Lãnh đạo Đảng yêu cầu.
Mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu các cấp phải gương mẫu, tự giác, khép mình vào tổ chức, tuân thủ các quy định, vượt qua những cám dỗ, nhận thức rõ công quỹ là của dân, công quyền là vì dân, nên mọi việc đều xuất phát từ dân, vì dân, không được vì riêng tư, làm ảnh hưởng đến niềm tin của Nhân dân.
Bất kỳ ai có hành vi tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, cản trở đổi mới, cản trở phát triển đất nước không chỉ có lỗi rất lớn mà còn có tội với Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chắc chắn sẽ bị xử lý nghiêm khắc.
