Chiều 17-8, Ủy ban thường vụ Quốc hội cho ý kiến về những vấn đề còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật quản lý nợ công (sửa đổi).
Chính phủ đề nghị giữ nguyên 3 bộ cùng quản
Theo báo cáo thẩm tra, có 2 luồng ý kiến về đầu mối quản lý nợ công. Có ý kiến đề nghị giữ nguyên như hiện hành, duy trì 3 đầu mối quản lý nợ công gồm Bộ Tài chính, Bộ KHĐT và Ngân hàng Nhà nước. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị quy định thống nhất một đầu mối quản lý nợ công.
Về vấn đề này, Chính phủ đề nghị giữ nguyên quy định hiện hành nhằm bảo đảm ổn định bộ máy, không gây xáo trộn về tổ chức, chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan và không phải điều chỉnh các luật có liên quan. Theo đó, dự thảo luật cũng được quy định theo hướng giữ nguyên 3 đầu mối quản lý nợ công như hiện hành.
Chủ nhiệm UBTCNS Nguyễn Đức Hải
Còn chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách Nguyễn Đức Hải cho hay, đa số ý kiến các thành viên của ủy ban đều đề nghị quy định thống nhất đầu mối trong quản lý nợ công vì thống nhất đầu mối nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới, cải cách bộ máy hành chính theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả trên nguyên tắc một việc chỉ giao cho một cơ quan, một người chịu trách nhiệm chính.
Ông Hải nói: “Nghị quyết số 07-NQ/TW ngày 18-11-2016 của Bộ Chính trị về chủ trương, giải pháp cơ cấu lại ngân sách Nhà nước, quản lý nợ công đã đặt ra yêu cầu cần tập trung thống nhất trong quản lý nợ công nhằm sớm khắc phục tình trạng quản lý đầu tư công, nợ công còn chồng chéo, chưa gắn trách nhiệm cân đối ngân sách, vay và trả nợ với phân bổ, sử dụng vốn. Luật Quản lý nợ công (sửa đổi) cần thể chế hóa chủ trương này để khắc phục tồn tại, hạn chế hiện nay”.
Cũng theo ông Hải, việc duy trì nhiều đầu mối quản lý nợ công sẽ không khắc phục được tình trạng quản lý phân tán, phối hợp chưa chặt chẽ, dẫn đến công tác theo dõi, tổng hợp báo cáo, quyết toán, thống kê, đặc biệt việc xác định trách nhiệm vay, trả nợ, đánh giá hiệu quả sử dụng vốn vay còn khó khăn, bất cập hiện nay.
3 bộ cùng quản: Ngược xu hướng cải cách bộ máy
Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng cho rằng Chính phủ cần giải thích rõ hơn việc thực hiện Nghị quyết 07 của Bộ chính trị về cơ cấu lại ngân sách Nhà nước và quản lý nợ công đã đặt ra yêu cầu cần tập trung thống nhất trong quản lý nợ công nhằm sớm khắc phục tình trạng quản lý đầu tư công, nợ công còn chồng chéo, chưa gắn trách nhiệm cân đối ngân sách. Đặc biệt việc ban hành Luật lần này cần gắn với Nghị quyết Trung ương 6 sắp tới về sắp xếp bộ máy trong đó có thu gọn đầu mối xác định rõ trách nhiệm.
Bộ trưởng Bộ tài chính Đinh Tiến Dũng
Giải trình về nội dung này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho hay trong qua trình nghiên cứu xây dựng Luật có đề xuất có 1 đầu mối vừa là thông lệ, vừa khắc phục hạn chế. Triển khai Nghị quyết 07 của Bộ chính trị trong đó cũng xác định một việc, một người làm. “Ý kiến Bộ tài chính từ đầu vẫn kiên quyết một mối. Nhưng khi bỏ phiếu thì Chính phủ quyết định 3 đầu mối. Giờ Quốc hội thấy có phương án khác hay hơn thì Chính phủ không thể từ chối”- ông Dũng nói.
Chỉ rõ thực trạng nhiều đầu mối quản lý nợ của Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân ví von chưa có nơi nào trên thế giới quản lý nợ công như nước ta, vì "2 người đi đàm phán vay, 1 người phân bổ vốn, 1 người lo cân đối trả nợ".
“Đầu mối quản lý nợ công tôi nói nhiều năm rồi. Bộ nào cũng giữ chức năng của bộ đó, không nhả ra, mặc dù biết là bất hợp lý. Tới đây Hội nghị Trung ương 6 sẽ bàn về cải cách bộ máy, chúng ta không đi ngược xu hướng đó đâu. Thường vụ phải quán triệt tinh thần Hội nghị Trung ương 6 sắp tới, phù hợp với thông lệ quốc tế, hội nhập phải như thế” – Chủ tịch Quốc hội nói.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân
Các ý kiến tại Thường vụ đề nghị cơ quan soạn thảo nên đưa ra hai phương án. Thứ nhất giữ nguyên như hiện hành, thứ hai là thu gọn 1 đầu mối. Cả hai phương án đều có đánh giá tác động, hiệu quả để từ đó “lấy lợi ích quốc gia lên cao nhất chứ không phải ngành này, ngành kia” làm căn cứ lựa chọn phương án tốt nhất.
Kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cũng đề nghị cơ quan soạn thảo và thẩm tra ngồi lại với nhau rà lại phải theo đúng tinh thần của Bộ chính trị, phân định rõ vai trò chức năng quản lý Nhà nước.
“Trên tinh thần Nghị quyết 07 của Bộ chính trị cần đánh giá tác động xem nếu để như hiện nay tác động thế nào mà thống nhất một đầu mối thì ra sao? Nếu chưa thống nhất thì báo cáo xin ý kiến Bộ Chính trị, và tháng 9-2017 trình ra để UBTVQH cho ý kiến”- ông Hiển nói.