Báo cáo mới nhất của Hội Môi giới bất động sản (BĐS) Việt Nam (VARS) cho thấy tổng giá trị đáo hạn trái phiếu của nhóm doanh nghiệp (DN) BĐS trong hai tháng cuối năm 2023 khoảng 15.600 tỉ đồng. Tổng giá trị đáo hạn trái phiếu của nhóm BĐS năm 2024 khoảng hơn 121.000 tỉ đồng.
Theo báo cáo của VARS, năm 2022, các DN BĐS đã mua lại khoảng 219.000 tỉ đồng trái phiếu DN. Lũy kế 10 tháng đầu năm nay, các DN BĐS đã mua lại khoảng 153.000 tỉ đồng.
Nghiên cứu của VARS cũng nêu thực trạng áp lực đáo hạn trái phiếu vẫn đang bủa vây các DN BĐS. Tổng giá trị trái phiếu DN BĐS phát hành mới và được mua lại vẫn còn rất thấp so với tổng giá trị trái phiếu DN đến hạn.
“Trước áp lực đáo hạn trái phiếu, để có thời gian cơ cấu lại dòng tiền và cải thiện khả năng trả nợ, đàm phán kéo dài thời gian là lựa chọn hàng đầu của các DN trong bối cảnh khó tiếp cận dòng vốn tín dụng và thị trường BĐS chưa phục hồi hoàn toàn” - VARS cho biết.
Hoạt động đàm phán gia hạn diễn ra tích cực với kết quả khá thành công kể từ tháng 4-2023. Theo Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX), tính đến ngày 3-10 đã có hơn 50 tổ chức phát hành đạt được thỏa thuận gia hạn kỳ hạn trái phiếu với tổng giá trị hơn 95.200 tỉ đồng. Chủ yếu thời gian đáo hạn điều chỉnh thêm hai năm, đẩy lùi áp lực trả nợ sang giai đoạn 2025-2026.
Theo VARS, đàm phán gia hạn trái phiếu vẫn sẽ là xu hướng trong thời gian tới. Tuy nhiên, khó khăn vẫn ở phía trước, việc gia hạn trả nợ chỉ giúp DN có thời gian ổn định lại sản xuất, kinh doanh và tái cơ cấu nợ DN để phục hồi. Về cơ bản chỉ là chuyển từ nợ ở thời điểm này sang thời điểm khác.
Để không phải đối mặt với nguy cơ vỡ nợ, DN BĐS cần tận dụng quãng thời gian này để tái cơ cấu các khoản nợ. Đồng thời nghiêm túc cân nhắc bán bớt tài sản, thậm chí chấp nhận hòa vốn hoặc lỗ để có dòng tiền trả nợ và hoàn thiện các dự án có thể thanh khoản ngay khi đưa ra thị trường.
“Đây cũng là khoảng lặng giúp nhà đầu tư có thời gian ngừng lại để nhìn nhận, kiểm tra điều kiện, từ đó có định hướng tham gia bền vững, hiệu quả hơn” - VARS đánh giá.
Ngoài các nguồn tài chính quen thuộc (tín dụng ngân hàng và trái phiếu DN), DN cần có các cơ chế, chính sách để phát triển, thu hút, đảm bảo vận hành hiệu quả các nguồn vốn từ các sản phẩm tài chính khác như Quỹ đầu tư BĐS - REIT, quỹ tiết kiệm nhà ở, chứng khoán hóa BĐS... hay kênh khác (đầu tư trực tiếp, gián tiếp nước ngoài).
