Trong những ngày đầu tháng Chạp, các nhà vườn ở Ninh Thuận đang tất bật chăm sóc, cắt tỉa, bao lưới... ngàn chậu nho cảnh với nhiều kiểu dáng mới lạ, độc đáo để cung ứng cho thị trường Tết.
Nho cảnh năm nay được các nhà vườn đa dạng thêm chủng loại, giống nho, mỗi chậu nho đều mang một phong cách khác nhau. Có chậu thấp một tầng uốn theo các khung sắt hoặc tre, có chậu cao hơn 2 mét uốn thành ba tầng vòng tròn; có chậu tạo dáng nghiêng như một tấm pin năng lượng mặt trời… dưới các tán ấy là nhiều chùm nho trĩu quả.
Tại vườn của anh Lê Ngọc Hoài (49 tuổi), người đã có thâm niên trồng nho trên 30 năm là thành viên Hợp tác xã A8 tại thôn Phước Khánh, xã Phước Thuận, huyện Ninh Phước, có hàng ngàn chậu nho với đủ kích cỡ và màu sắc.
Chia sẻ với chúng tôi, anh Hoài cho biết ngoài hai giống nho đỏ Cardinal, nho xanh NH01-48 được chọn làm cảnh, vài năm gần đây một số giống nho được người trồng cho vào chậu như giống nho hồng NH01-152, nho kẹo NH01-26, nho đen không hạt NH04-102, nho trái tim, nho mẫu đơn… và đã có kết quả khả quan.
Anh Hoài chỉ cho xem hai chậu nho giống nhập từ Nhật có tên gọi nho “vĩ đại” Kyoho không hạt. Mỗi chậu 4, 5 chùm, trái to đỏ mọng nhìn rất bắt mắt. Anh cho biết 2 chậu này hiện có giá xấp xỉ 3 triệu đồng. Với tất cả các nhà vườn ở đây, để có 1 chậu nho kiểng cho trái xuất bán vào đúng dịp tết Nguyên Đán, thì nhà vườn phải chuẩn bị trước cả năm nếu trồng bằng gốc, còn giâm cành, ghép gốc thì cũng phải tới gần 2 năm.
Anh Hoài đưa chúng tôi đi xem một vòng quanh vườn, hầu như các cây nho cảnh từ lúc giâm cành, tới khi ghép, uốn đều được làm rất tỉ mỉ. Cây nho được trồng dưới vườn để chăm sóc kỹ càng và tạo kiểu dáng, sau khi đến thời điểm trước tết 3 – 4 tháng thì bắt đầu cắt cành tạo trái và đưa vào chậu. Nếu như một số loại hoa, trái cây kiểng như mai, đào hết tết là tàn, thì chậu nho cảnh chơi tết thì có thể chơi đến qua tháng giêng, vì khi ấy trái mới chín hết…
Anh Hoài còn đưa chúng tôi đi xem một vòng quanh vườn, hầu như các cây nho cảnh từ lúc giâm cành, tới khi ghép, uốn đều được làm rất tỉ mỉ. Điều đặc biệt là khó thấy ở các nhà vườn chuyên canh nho, là cây nho ở đây hầu như không có bóng dáng của sâu rầy, nên giàn lá trong các chậu cảnh rất xanh tươi tốt.
Tùy theo năm tuổi, chủng loại, thế, dáng mà mỗi chậu nho cảnh có giá bán khác nhau từ vài trăm ngàn đến hai, ba triệu đồng, cá biệt có chậu lên tới trên bốn triệu đồng. Giá chậu nho cảnh còn phụ thuộc vào số lượng chùm quả khác nhau ở mỗi chậu. Anh Hoài cho biết vừa xuất đi các tỉnh hơn 100 chậu lớn, số để phía trước cổng đã được khách đánh dấu chờ vài ngày nữa mang đi. Hiện trong vườn còn khoảng trăm chậu đủ cỡ cây và cả cỡ trái…
Anh Nguyễn Vui (42 tuổi), chủ vườn nho giống và nho cảnh ở khu phố 9, thị trấn Phước Dân, chia sẻ:“Khách hàng của các nhà vườn nho cảnh chủ yếu là các thương lái đặt mua để chuyển đi các tỉnh, thành trong cả nước, những khách trên xe đường dài ghé mua về chơi Tết và tặng gia đình bạn bè. Vườn của tôi sát Quốc lộ 1A nên rất thuận tiện cho việc chuyên chở nho cảnh đi các nơi. Do vườn đang hết giống nho móng tay nên tới đây, tôi phải mua lại chục chậu để giao cho khách đặt…”
"Sau khi chưng Tết xong, các gia đình có thể hái trái ăn, trồng cây nho xuống đất để cho leo giàn lấy bóng mát, trồng trong chậu trên sân thượng hay hiên nhà làm cảnh. Nhà vườn sẽ hướng dẫn kinh nghiệm để có thể chăm sóc cây và cho trái, tùy thuộc vào khí hậu vùng miền…" - anh Hoài chia sẻ thêm.
Không thể lạ và độc đáo hơn nếu ngay trong nhà có 1 “giàn” nho mini trĩu quả. Đây là sản phẩm mang nét đặc trưng riêng biệt chỉ có ở Ninh Thuận, nên mỗi dịp Tết đến, xuân về, được nhiều khách hàng chọn mua.
Việc chuyển hướng từ thâm canh cây nho ăn trái sang chế biến các sản phẩm từ nho và đặc biệt là trồng nho cảnh không chỉ giúp người dân giải quyết được việc làm tại chỗ, tăng thêm thu nhập, mà còn từng bước nâng cao giá trị sản phẩm đặc thù của địa phương.