Tại dự thảo Tờ trình sửa đổi Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt vừa được Bộ Tài chính trình Chính phủ, cơ quan soạn thảo đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe bán tải lên gấp đôi so với mức thuế suất đang áp dụng hiện hành.
Giá xe bán tải sẽ tăng cả trăm triệu đồng
Bộ Tài chính cho biết theo quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về báo hiệu đường bộ số QCVN 41:2019/BGTVT, loại xe bán tải (pick-up) chở hàng cabin kép khi tham gia giao thông được áp dụng các hệ thống báo hiệu đường bộ như ô tô con. Loại xe này cũng không bị hạn chế về thời gian được phép lưu thông trong đô thị, được phép lưu thông vào làn đường dành cho ô tô con.
Để góp phần đảm bảo quản lý nhà nước đối với xe bán tải chở hàng có cabin kép và điều tiết hạn chế sử dụng phương tiện giao thông tại các thành phố lớn, Bộ Tài chính đề xuất lựa chọn phương án đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe bán tải ở mức 60% mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt của xe ô tô dưới 9 chỗ ngồi sử dụng động cơ đốt trong.
Về tác động, Bộ Tài chính khẳng định đề xuất tăng thuế tiêu thị đặc biệt đối với xe bán tải sẽ làm tăng thu ngân sách so với hiện hành. Tuy nhiên, việc thực hiện giải pháp này sẽ làm tăng giá bán xe ô tô vừa chở người vừa chở hàng, từ đó làm tăng chi phí của người tiêu dùng loại xe này. Đồng thời làm nhu cầu tiêu dùng đối với loại xe này giảm, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu xe ô tô vừa chở người vừa chở hàng.
Người tiêu dùng phải mua giá cao hơn
Hiện nay trên thị trường, hầu hết các dòng xe bán tải bán tại Việt Nam có dung tích động cơ từ 2.0L đến 3.5L. Hiện tại, các mẫu xe bán tải trên thị trường được áp thuế tùy theo dung tích động cơ, trong đó mẫu xe có dung tích xylanh từ 2.5L trở xuống, áp dụng thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt 15%; xe dung tích 2.5L đến 3.0L sẽ được áp thuế 20% và trên 3.0L sẽ được áp thuế 25%.
Với đề xuất của Bộ Tài chính, mẫu xe bán tải 2.5L trở xuống sẽ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt bằng 60% của xe dưới 9 chỗ ngồi cùng dung tích, tương đương mức thuế là 30%.
Các mẫu xe bán tải 2.5-3.0L sẽ có mức thuế tiêu thụ đặc biệt 36%, các mẫu xe bán tải có dung tích động cơ từ 3.0L trở lên có thể sẽ chịu mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt 54%.
Như vậy, nếu áp dụng mức đánh thuế tiêu thụ đặc biệt như đề xuất của Bộ Tài chính đối với các mẫu xe bán tải, giá bán các dòng xe này sẽ tăng.
Đại diện một đại lý kinh doanh chuyên về xe bán tải tại TP.HCM lo ngại, nếu tăng gấp đôi mức thuế tiêu thụ đặc biệt thì giá xe bán tải phải tăng, doanh nghiệp phải tính vào giá bán. Khi đó, người tiêu dùng trong nước chịu thiệt phải mua giá cao hơn, doanh số bán hàng mẫu xe này chắc chắc sụt giảm.
Chủ đại lý ô tô này lấy ví dụ, loại xe bán tải tại Việt Nam hiện phổ biến là dòng động cơ dưới 2.5L, có giá nhập khẩu khoảng 450 triệu đồng, thuế tiêu thụ đặc biệt hiện 15%, tương đương khoảng 70 triệu đồng. Cộng các loại thuế giá trị gia tăng, chi phí khác của doanh nghiệp thì giá đến tay người mua cũng 650 triệu đồng. Nếu đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt cho dòng xe này lên 30%, nghĩa là giá xe phải cộng thêm khoảng 140 triệu đồng. Giá xe cũng tăng thêm gần 100 triệu đồng.
Đang chạy xe bán tải, anh Minh Tuấn (TP.HCM) cho biết, xe bán tải hiện có mức thuế tiêu thụ đặc biệt thấp hơn ô tô con nhưng lại bị hạn chế về niên hạn sử dụng ngắn hơn chỉ 25 năm, khó di chuyển trong đô thị hơn ô tô con.
“Dòng xe này vừa chở người vừa chở hàng giúp cho các cá nhân, hộ kinh doanh nhỏ lẻ rất nhiều, xe này không chỉ phương tiện đi lại mà còn tạo được lợi ích kinh tế cho người dân. Nếu tăng thuế, tăng giá bán thì người tiêu dùng trong nước chịu thiệt. Tôi thấy nhiều nước trong khu vực họ ưu đãi cho loại xe này như Thái Lan, Lào”- anh Tuấn chia sẻ.
Đồng quan điểm, chuyên gia ô tô Nguyễn Minh Đồng cho rằng, xe bán tải là phân khúc riêng biệt, không thể áp dụng như xe con. Khách hàng mua xe bán tải chủ yếu phục vụ mục đích thương mại phát triển kinh tế. Khách hàng mua xe phần lớn đều phục vụ công việc. Theo ông Đồng mức thuế tiêu thụ đặc biệt hiện nay là phù hợp.
“Tuy nhiên, tôi thấy xe bán tải di chuyển trong đô thị khá cồng kềnh, nguy cơ mất an toàn giao thông, thì có thể đưa điều kiện phải mua gói bảo hiểm giá trị cao hơn so với ô tô con. Và có nhiều trường hợp chủ xe bán tải độ thêm lốp, nới thùng thì cần phải kiểm tra xử phạt nghiêm”- ông Đồng góp ý.
Nên tăng thuế vì xe bán tải sử dụng như ô tô con
Bên cạnh những ý kiến phản đối, nhiều ý kiến cho rằng đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe bán tải là hợp lý.
Bà Nguyễn Thị Hiền, Giám đốc Hệ thống đại lý Hiền Toyota (TP.HCM) cho rằng, xe bán tải hiện nay di chuyển giao thông trong các đô thị lớn đều giống như ô tô con dù xe chở thêm hàng.
Vì vậy theo bà Hiền, mức tăng thuế tiêu thụ đặc biệt lên 30-54% thì cũng phù hợp, thấp hơn ô tô con. Hơn nữa, phân khúc xe bán tải chỉ đáp ứng nhu cầu một bộ phận khách hàng, là 1 trong nhiều mẫu xe của các hãng nên sẽ không ảnh hưởng nhiều đến thị trường ô tô chung.
Dù đang kinh doanh một mẫu xe bán tải nhưng theo đại diện phụ trách pháp lý Thaco group, doanh nghiệp vẫn ủng hộ việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt này. Vì hiện nay, xe bán tải chủ yếu nhập khẩu từ Thái Lan về Việt Nam, thuế nhập khẩu phần lớn 0% vì đáp ứng tỉ lệ nội địa hoá ASEAN 40%, rồi thuế tiêu thụ đặc biệt, phí trước bạ đều thấp hơn ô tô con, trong khi được sử dụng như ô tô con.
Vì vậy thực hiện giải pháp này sẽ góp phần đảm bảo việc sử dụng xe ô tô vừa chở người vừa chở hàng theo đúng mục đích và thiết kế xe. Theo đó, hạn chế việc lợi dụng chính sách, đồng thời góp phần hạn chế sử dụng các phương tiện giao thông cá nhân, bảo vệ môi trường.
Cần tăng ưu đãi cho xe hybrid, xe “xanh”
Dự thảo sửa đổi Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt lần này, Bộ Tài chính đề xuất làm rõ khái niệm ôtô chạy bằng xăng kết hợp điện là xe nạp điện bằng hệ thống sạc. Bộ Tài chính cho biết, loại xe này chịu thuế suất bằng 70% của chạy xăng, dầu cùng loại, mức thuế suất khoảng 24,5 - 105%, tùy dung tích.
"Đây là loại xe plug-in hybrid (hybrid cắm sạc) có chế độ chạy điện độc lập, có thể sạc rời như xe điện và vẫn có 1 động cơ xăng dùng khi hết pin. Lượng khí thải ra môi trường của loại này thấp hơn nhiều so với ôtô thông thường khác. Việc phân biệt rõ, Bộ Tài chính giải thích, để tránh nhầm lẫn với loại còn lại là hybrid cơ bản, chủ yếu chạy bằng động cơ xăng trong điều kiện bình thường", Bộ Tài chính cho hay.
Bộ Tài chính cũng đề xuất áp mức thuế tương tự plug-in hybrid, dao động 24,5-105% tùy dung tích xe cho ôtô chạy bằng khí thiên nhiên.
Các chuyên gia, doanh nghiệp đều đồng tình thuế tiêu thụ đặc biệt, lệ phí trước bạ với xe hybrid cắm sạc vì tiết kiệm nhiên liệu, giảm phát thải. Ông Nguyễn Minh Đồng, chuyên gia ô tô đề xuất cần giảm thêm mức thuế tiêu thụ đặc biệt xuống thấp nữa với xe hybrid cắm sạc lẫn không cắm sạc, để khuyến khích người tiêu dùng chuyển đổi sang sử dụng xe thân thiện môi trường, sử dụng năng lượng tái tạo.