Tối 1-10 (giờ Trung Đông, tức sáng sớm 2-10 theo giờ VN) nhiều khu vực ở miền trung và miền nam Israel hứng hàng loạt tên lửa do Iran nã vào.
Hãng thông tấn IRNA dẫn tuyên bố từ Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) rằng Iran đã nã hàng chục tên lửa vào các mục tiêu quân sự quan trọng của Israel.
Trong khi đó, tờ The Times of Israel dẫn thông tin từ Lực lượng Phòng vệ Israel ước tính rằng Iran đã nã khoảng 180 tên lửa vào Israel. Israel cho biết đã chặn "một số lượng lớn" tên lửa, song ghi nhận vụ tấn công gây ra một số tác động "riêng lẻ" ở miền trung Israel và miền nam Israel.
Mỹ đánh giá quy mô đòn tấn công của Iran vào Israel
Họp báo tối 1-10, người phát ngôn Lầu Năm Góc, Thiếu tướng Pat Ryder đánh giá rằng cuộc tấn công của Iran vào Israel lần này có quy mô lớn gấp đôi cuộc tấn công của Iran vào Israel hổi tháng 4, theo đài CNN.
Thiếu tướng Pat Ryder ước tính rằng Iran đã phóng khoảng 200 tên lửa đạn đạo vào nhiều mục tiêu khác nhau bên trong Israel. Ông Ryder cho biết 2 tàu khu trục của Hải quân Mỹ đóng tại phía đông Địa Trung Hải -- USS Bulkeley và USS Cole -- đã bắn "khoảng một chục" tên lửa đánh chặn vào các tên lửa Iran.
Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan nói rằng cuộc tấn công của Iran "có vẻ đã bị đánh bại và không hiệu quả".
Ông Sullivan cho biết thời điểm này Mỹ chưa nắm thông tin về "bất kỳ thiệt hại nào đối với máy bay hoặc tài sản quân sự chiến lược ở Israel" sau khi Iran nã tên lửa vào Israel. Hiện Mỹ và Lực lượng Phòng vệ Israel vẫn đang cố gắng đánh giá tác động của cuộc tấn công.
Ông Biden chỉ đạo quân đội Mỹ giúp Israel bắn hạ tên lửa Iran
Theo Cố vấn Sullivan, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris theo dõi cuộc tấn công của Iran vào Israel từ Phòng Tình huống của Nhà Trắng và nhận được thông tin cập nhật thường xuyên từ nhóm an ninh quốc gia.
Phát biểu trên truyền hình tối 1-10, Tổng thống Biden cho biết chính ông đã chỉ đạo quân đội Mỹ giúp Israel bắn hạ tên lửa của Iran, khiến cuộc tấn công của Iran "bị đánh bại và không hiệu quả".
"Đây là minh chứng cho năng lực quân sự của Israel và quân đội Mỹ. Đây cũng là minh chứng cho việc lập kế hoạch chặt chẽ giữa Mỹ và Israel để dự đoán và phòng thủ trước cuộc tấn công trắng trợn mà chúng tôi đã dự đoán” – đài ABC dẫn lời ông Biden.
Mỹ bàn phản ứng tiếp theo
Ngay khi sự việc xảy ra, Tổng thống Biden và Phó Tổng thống Harris nhanh chóng họp với các quan chức an ninh Mỹ thảo luận về vụ tấn công của Iran mà Nhà Trắng đánh giá là một "sự leo thang đáng kể" từ phía Iran. Ông Biden khẳng định rằng Mỹ "hoàn toàn ủng hộ" Israel và hiện Mỹ đang "thảo luận tích cực" về cách phản ứng mà Mỹ sẽ đề xuất Israel thực hiện với Iran.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã điện đàm với người đồng cấp Israel - ông Yoav Gallant ngay sau khi Iran tấn công Israel. Ông Austin tái khẳng định cam kết vững chắc của Mỹ trong việc bảo vệ Israel, nhấn mạnh rằng Mỹ vẫn giữ vững tư thế ở Trung Đông để bảo vệ tài sản của Mỹ và bảo vệ Israel.
Những tuần gần đây, khi Israel liên tục tấn công nhắm vào các nhà lãnh đạo cấp cao của Hezbollah và Hamas và trong bối cảnh triển vọng đàm phán ngừng bắn ở Gaza và Lebanon trở nên mờ nhạt, Mỹ đã chuẩn bị cho khả năng trả đũa từ Iran hoặc từ các lực lượng ủy nhiệm của Iran, theo CNN.
Cụ thể, sau vụ lãnh đạo chính trị Hamas Ismail Haniyeh bị ám sát tại Tehran mà Iran và Hezbollah cho Israel là thủ phạm, Lầu Năm Góc vào đầu tháng 8 cho biết đang điều phối di chuyển tàu chiến và máy bay quân sự trên khắp khu vực để tăng cường năng lực phòng thủ của Mỹ.
Mỹ thời gian qua đã tăng cường lực lượng đến Trung Đông để giúp bảo vệ Israel cũng như bảo vệ lực lượng của chính mình. Trong tuần này, Mỹ gửi thêm ba phi đội máy bay chiến đấu, gồm F-15, F-16 và A-10, giúp tăng gần gấp đôi số lượng máy bay chiến đấu trong Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ (CENTCOM), đơn vị giám sát các hoạt động quân sự của Mỹ tại Trung Đông.
Cuối tuần rồi, Bộ trưởng Austin cũng lệnh bố trí tàu sân bay Abraham Lincoln ở lại khu vực phòng viễn cảnh xung đột lan rộng. Trong khi đó tàu sân bay Harry S. Truman đang di chuyển phục vụ Bộ Tư lệnh châu Âu của Mỹ.
Mỹ đầu tuần này bổ sung thêm "vài nghìn" quân cho CENTCOM. Trước bước bổ sung này Mỹ đã có khoảng 40.000 quân ở khu vực, nhiều hơn 6.000 quân so với bình thường.
“Chúng tôi đã làm việc rất chăm chỉ ngay từ đầu để ngăn chặn một cuộc xung đột khu vực rộng lớn hơn. Chắc chắn, loại hành động hung hăng mà chúng ta thấy từ Iran ngày hôm nay khiến điều đó trở nên khó khăn hơn” – ông Ryder nhận định tại cuộc họp báo.
Lực lượng Mỹ tại khu vực cũng đang phải chịu đe dọa từ các lực lượng ủy nhiệm được Iran hậu thuẫn trong khu vực.
Chưa rõ Mỹ sẽ có hành động gì tiếp theo. Phần ông Sullivan, tại cuộc họp báo tối 1-10, vị cố vấn an ninh quốc gia Mỹ đã không trả lời khi được hỏi liệu Mỹ có đề nghị Israel phản ứng hạn chế với Iran hay không – điều ông Biden đã đề nghị Israel hồi tháng 4 sau khi Israel bị Iran tấn công trả đũa sự việc trụ sở đại sứ quán Iran ở Syria bị tấn công khiến một số tướng lĩnh của Iran thiệt mạng.
Về chủ trương, Mỹ lâu nay phản đối để tình hình leo thang thành một cuộc xung đột khu vực rộng lớn ở Trung Đông.
Mỹ thời gian qua đã cảnh báo công dân trong khu vực về khả năng leo thang xung đột, tuy nhiên tối 1-10 Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan cho biết Mỹ vẫn "chưa bắt đầu kích hoạt lệnh sơ tán khẩn cấp không tham chiến... và không có ý định làm như vậy vào thời điểm này".
