Đám đông người dân chống lại cựu Tổng thống Evo Morales đã ăn mừng tưng bừng trên đường phố hôm 11-11, sau khi nhà lãnh đạo Bolivia từ chức trước áp lực của những cuộc biểu tình rầm rộ kéo dài nhiều tuần trước đó. Nhưng rồi, liệu ai sẽ là người kế nhiệm ông Morales?
Sau khi ông Morales từ chức, Phó Tổng thống Álvaro García Linera cũng tuyên bố ra đi. Theo Hiến pháp Bolivia, sau khi cả Tổng thống lẫn Phó tổng thống đều từ chức, Chủ tịch Hạ viện Victor Borda, Chủ tịch Thượng viện Adriana Salvatierra và Phó chủ tịch thứ nhất Thượng viện Ruben Medinaceli là những người nằm trong danh sách kế nhiệm.
Tuy nhiên, tất cả người này đều đồng loạt từ chức, tạo ra một khoảng trống quyền lực lớn. Trong bối cảnh đó, bà Jeanine Anez Chavez, Phó chủ tịch thứ hai Thượng viện nổi lên như lựa chọn khả dĩ nhất để tiếp quản quyền lực của ông Morales.
Đám đông người dân chống lại cựu Tổng thống Evo Morales đã ăn mừng tưng bừng trên đường phố hôm 11-11. Ảnh: EPA
"Đây là sự kế nhiệm tuân theo hiến pháp, được quy định trong Hiến pháp Bolivia", Phó chủ tịch thứ hai Thượng viện Anez giải thích về việc mình đảm nhiệm vai trò Tổng thống lâm thời của đất nước.
Hôm 11-11, trong một buổi gặp gỡ báo chí tại thủ đô La Paz, bà Chavez đã tuyên bố một cuộc bầu cử mới sẽ được tiến hành sớm. “Chúng tôi sẽ kêu gọi bầu cử. Đó sẽ là một tiến trình bầu cử phản ánh đúng mong muốn của tất cả người dân Bolivia".
Bên cạnh đó, Liên minh châu Âu kêu gọi bình tĩnh, nói rằng họ sẵn sàng cử các nhà quan sát bầu cử theo dõi nếu có bất kỳ cuộc thăm dò mới nào được đưa ra.
"Nếu điều kiện phù hợp, chúng tôi sẽ sẵn sàng hỗ trợ", người phụ trách chính sách đối ngoại của EU Federica Mogherini nói, đồng thời cho biết thêm rằng các cuộc bầu cử đáng tin cậy có thể được tổ chức sớm và quan trọng nhất là cần tránh mọi hình thức bạo lực.
Bà Jeanine Anez Chavez là ai?
Bà Jeanine Anez Chavez, 52 tuổi, từng tốt nghiệp ngành luật và cũng là một luật sư. Bà kết hôn với Hector Carvajal, một chính trị gia người Colombia.
Năm 2006, bà Anez bắt đầu tham gia chính trị khi trở thành thành viên Hội đồng Lập hiến và góp phần soạn thảo hiến pháp Bolivia hiện nay. Đây là bản hiến pháp sửa đổi được Morales thúc đẩy thông qua từ khi tranh cử, nhằm trao nhiều quyền lợi hơn cho các dân tộc bản xứ.
Năm 2010, bà Anez tham gia chính trường với vai trò là thượng nghị sĩ đại diện cho khu hành chính Beni. Khi đó, bà tham gia đảng Kế hoạch Tiến bộ vì Bolivia - Hội tụ quốc gia (PPB-CN), là một liên minh cánh hữu và cũng là phe chính trị có quan điểm đối lập với chính quyền của cựu Tổng thống Morales từ sau cuộc bầu cử năm 2009.
Bà Jeanine Anez Chavez, Phó chủ tịch Thượng viện tạm thời giữ chức vị tổng thống Bolivia cho đến khi cuộc bầu cử mới được tổ chức. Ảnh: AP
Đến năm 2014, khi liên minh này tan vỡ, bà Anez gia nhập đảng Phong trào Xã hội Dân chủ đối lập trong cuộc tổng tuyển cử năm đó. Năm 2019, bà được bầu làm Phó chủ tịch thứ hai Thượng viện.
Bà được biết đến như một đối thủ "không đội trời chung" với tổng thống vừa từ chức Morales và nhiều lần chỉ trích các chính sách của ông. Khi các cuộc biểu tình nổ ra ba tuần trước, dẫn đến những vụ đụng độ bạo lực giữa người biểu tình với cảnh sát, bà Anez đã chỉ trích ông Morales là "bạo chúa" và yêu cầu ông từ chức.
Trước đó, Tư lệnh các lực lượng vũ trang Bolivia, Tướng Williams Kaliman đề nghị ông Morales từ chức tổng thống nhằm “mang hòa bình và ổn định vì quyền lợi của Bolivia”. Không lâu sau đó, ông Vladimir Yuri Calderon - Chỉ huy lực lượng cảnh sát Bolivia cũng chính thức kêu gọi ông Morales từ chức.
Ông Morales được bầu làm tổng thống vào năm 2006 và tiếp tục lãnh đạo đất nước Bolivia trong suốt gần 14 năm. Ảnh: REUTERS
Ông Morales được bầu làm tổng thống vào năm 2006 và tiếp tục lãnh đạo đất nước Bolivia trong suốt gần 14 năm. Ông là người hợp pháp hóa việc trồng coca và đưa ra các biện pháp quản lý hoạt động mua bán loại cây này, bất chấp áp lực từ Mỹ nhằm xóa bỏ tất cả cánh đồng coca ở Bolivia.
Mặc dù hiến pháp Bolivia quy định một tổng thống chỉ có thể giữ chức hai nhiệm kỳ liên tiếp nhưng ông Morales năm 2014 đã thay đổi hiến pháp để ra tranh cử lần thứ ba.
Sáng 12-11, có thông tin ông Morales cùng gia đình đã sang Mexico tị nạn chính trị. Ngoại trưởng Mexico cũng xác nhận rằng ông Morales đã lên một chiếc máy bay do chính phủ Mexico gửi đến nhằm đảm bảo rằng chuyến đi của ông Morales được an toàn.
