Mỹ vẫn có nhu cầu cao với một số sản phẩm Việt Nam

Đây là đề xuất của ông Nguyễn Thanh Bình, Chủ tịch Hiệp hội Rau quả Việt Nam nêu ra tại "Hội nghị thúc đẩy xuất khẩu nông lâm thủy sản năm 2025", do Bộ Nông nghiệp và Môi trường (Bộ NN-MT) tổ chức vào sáng ngày 12-8, tại TP.HCM.

Nhiều đề xuất để tăng sức đề kháng cho doanh nghiệp

Theo ông Bình, Mỹ là thị trường lớn, hấp dẫn, đầy tiềm năng đối với rau quả Việt Nam. Tuy nhiên hiện nay Mỹ đang áp mức thuế suất cho Việt Nam là 20%, có thể khiến giá rau quả nhập khẩu của Việt Nam vào Mỹ tăng.

Và với mức thuế trên, ông Bình cho rằng rất có thể người tiêu dùng Mỹ sẽ phải cắt giảm bớt chi tiêu cho mặt hàng này dẫn đến các đơn hàng có thể giảm mạnh.

Bên cạnh đó, rau quả của Việt Nam cũng có thể bị giảm khả năng cạnh tranh so với rau quả sản xuất tại các tiểu bang của Mỹ, Mexico, các nước Nam Mỹ. Những khu vực này có điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu tương tự Việt Nam nhưng gần Mỹ hơn, có lợi về chi phí vận chuyển hơn. Chưa kể so với các quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Malaysia, Indonesia… hiện đang có mức thuế thấp hơn Việt Nam.

Do đó, Chủ tịch Hiệp hội Rau quả Việt Nam đã kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng như phía Chính phủ tiếp tục có những chính sách đàm phán chi tiết để đưa thuế các mặt hàng rau quả bằng 0%, vì đây là những mặt hàng 100% do Việt Nam tự sản xuất và trong quan hệ thương mại rau quả Việt - Mỹ, Việt Nam đang nhập siêu rau quả từ Mỹ (560/360 triệu USD năm 2024).

Bên cạnh đó, ông Bình cũng đề xuất, Việt Nam cần tăng nhập khẩu trái cây từ Mỹ (hầu hết mặt hàng nhập từ Mỹ đều không cạnh tranh với hàng sản xuất nội địa) để giảm bớt thâm hụt thương mại của Mỹ.

“Ví dụ như hạt dẻ cười nhập từ Mỹ sau đó chế biến xong, ta lại xuất trở lại thị trường Mỹ”- ông Bình nói.

Ông Nguyễn Nam Hải, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Ca cao cũng thông tin, chính sách thuế mới của Hoa Kỳ sẽ đặt ra nhiều thách thức cho doanh nghiệp Việt Nam, nhất so với các nước cùng sản xuất cà phê.

Chưa kể hiện nay các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê chịu áp lực lớn về vốn kinh doanh, chịu áp lực về thuế trong nước. Theo dự báo, 6 tháng cuối năm 2025 ngành cà phê sẽ xuất khẩu 1,5 triệu tấn.

Hiệp hội ước tính, với dự báo xuất khẩu 1,5 triệu tấn, kim ngạch 7,5 tỉ USD trong năm 2025, số tiền VAT 5% nộp trước tương đương khoảng 370 triệu USD (hơn 10.000 tỉ đồng).

Do đó, Hiệp hội Cà phê Ca cao kiến nghị Bộ Tài chính, đề xuất đưa cà phê nhân xanh vào nhóm không chịu VAT, giúp giảm gánh nặng vốn cho doanh nghiệp.

Ngoài ra, ông Nam cũng cho rằng, để giữ đà tăng trưởng các doanh nghiệp cần khai thác thị trường mới như Trung Quốc đối với cà phê nhân xuất khẩu.

“Mới đây, Trung Quốc đã cấp phép cho 183 doanh nghiệp cà phê của Brazil được xuất khẩu vào thị trường này. Điều này cho thấy các doanh nghiệp Việt Nam cần sớm tiếp cận thị trường Trung Quốc, để khai phá thị trường”- ông Nam chia sẻ.

Có đi có lại' trong đàm phán thương mại thì mới hiệu quả

Đối với vấn đề thương mại thế giới, ông Nguyễn Anh Sơn, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương cho biết, Bộ Công Thương đã làm và sẽ làm tiếp các công tác kiểm soát chống buôn lậu, gian lận thương mại, xuất xứ hàng hóa, đặc biệt trong bối cảnh Hoa Kỳ áp thuế đối ứng 20%.

Bộ đang tiếp tục phối hợp đàm phán, mở cửa các thị trường mới (thị trường Vùng vịnh, thị trường Halal; Ai Cập…), phối hợp với Bộ Ngoại giao để sớm xúc tiến thương mại đối với các thị trường này. Mới đây, Cục Xuất nhập khẩu đã sang Singapore đàm phán về việc xuất khẩu gạo vào thị trường này.

Ông Sơn đánh giá, từ trước tới nay, Bộ Công Thương và Bộ NN-MT đã phối hợp tổ chức nhiều hội chợ, hội nghị xúc tiến thương mại rất thành công mở ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp tham dự.

Cũng theo ông Sơn, hiện nay Cục Xuất Nhập khẩu đang được giao nghiên cứu 2 đề án, đó là “Đa dạng hóa các nguồn cung nguyên liệu nhập khẩu” và Đề án “Tận dụng các hiệp định thương mại tự do khi Hoa Kỳ áp thuế đối ứng”. Khi hoàn thành 2 Đề án này, Cục sẽ có những đề xuất thiết thực tới các cộng đồng doanh nghiệp.

Ông Sơn cho rằng, trong đàm phán thương mại, “ông cho chân giò bà thò chai rượu” thì mới có hiệu quả. Đó là mối quan hệ có đi có lại. Khi đi đàm phán, ta cũng cần có những ngành hàng nào đó để tiến hoặc lùi chứ không thể tất cả cùng tiến, sẽ khó khăn cho việc đàm phán.

Về vấn đề thuế quan của Mỹ, Quyền Bộ Trưởng Bộ NN-MT Trần Đức Thắng cho biết, từ tháng 4-2025, khi tình huống phát sinh, lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ và các bộ, ngành đã vào cuộc quyết liệt.

Bộ Công Thương, Bộ Ngoại giao và các cơ quan chức năng của Bộ NN-MT đã phối hợp hiệu quả.

"Hiện, chúng ta đang ở giai đoạn cuối của quá trình xử lý, song vẫn tiếp tục đàm phán để đạt kết quả cuối cùng"- Quyền Bộ trưởng Bộ NN-MT Trần Đức Thắng nói.

Cũng theo ông Thắng, đây là vấn đề khó đoán định, nhưng cũng mở ra cơ hội cho Việt Nam. Nguyên nhân là do, việc áp thuế này không chỉ với Việt Nam mà với tất cả các quốc gia xuất khẩu vào Mỹ, chênh lệch không quá lớn. Bên cạnh đó, Mỹ vẫn có nhu cầu cao với một số sản phẩm Việt Nam không thể thay thế, như tôm hay cà phê - vốn được đánh giá đứng đầu thế giới về chất lượng, đặc biệt khi chế biến sâu.

Ông Thắng nhận định, dù quyền áp thuế thuộc phía Hoa Kỳ, chúng ta cần chủ động giải pháp ứng phó. Bộ NN - MT sẽ tiếp thu các đề xuất xác đáng của doanh nghiệp, phối hợp cùng Bộ Công Thương, Bộ Ngoại giao và các cơ quan liên quan để xử lý.

Quyền Bộ trưởng Bộ NN - MT cũng thông tin, Bộ đã thống nhất quyết tâm bằng mọi biện pháp đạt tăng trưởng ngành trên 4%, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt trên 65 tỉ USD, phấn đấu 70 tỉ USD trong năm 2025.