Ngày 7-1, Tổng cục Thi hành án (THA) dân sự (Bộ Tư pháp) đã mở hội nghị đánh giá kết quả công tác THA 2012. Thông tin từ đây cho thấy năm qua, kết quả THA toàn ngành đã vượt chỉ tiêu Bộ Tư pháp giao, đạt hơn 395.000 việc với tổng giá trị về tiền hơn 10.300 tỉ đồng.
Tuy nhiên, công tác THA cũng đang bộc lộ nhiều khó khăn, thách thức do kinh tế trong nước tiếp tục khó khăn, nhiều DN buộc phải giải thể hoặc ngừng hoạt động, thị trường bất động sản trầm lắng, giao dịch thực tế ít, thu nhập của DN và người dân - trong đó có đương sự phải THA bị giảm sút... Những khó khăn chồng chất như vậy đang khiến nhiều trường hợp tài sản bán đấu giá để THA không có người mua, phải giảm giá nhiều lần; đối tượng phải THA gặp khó khăn, mất khả năng THA…
Trong khi đó, THA vẫn còn những hạn chế, tồn tại kéo dài. Cán bộ vi phạm vẫn còn nhiều, nhất là sai về trình tự, thủ tục THA, thu-chi tiền THA. Việc chậm xử lý hoặc xử lý chưa triệt để với các vụ việc sai phạm khiến cho số cán bộ THA bị kỷ luật năm 2012 tăng hơn năm trước, trong đó riêng xử lý hình sự tăng 14 trường hợp.
Phân tích nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém nêu trên, Tổng cục THA dân sự cho rằng nhân lực tại các cơ quan THA còn thiếu và yếu. Nguồn tuyển dụng công chức tại một số nơi rất khó khăn, nhất là các tỉnh miền núi phía Bắc, Tây Nguyên và Tây Nam Bộ. Ở khâu xét xử, vẫn còn những bản án tuyên không rõ, có sai sót, khó thi hành. Trong số này, ở quy mô THA 200 tỉ đồng đã thống kê được hơn 1.000 vụ.
Đặc thù của THA là tác động trực tiếp tới tài sản, tiền bạc của người bị tuyên thua cuộc trong các bản án nhưng ý thức tuân thủ pháp luật của các tổ chức, cá nhân này thường hạn chế. Nhiều trường hợp cố tình chây ì, tẩu tán tài sản. Trong khi đó, có khi bản án, quyết định của tòa đã có hiệu lực thi hành nhưng cơ quan, đơn vị có liên quan lại không đồng tình hoặc có ý kiến can thiệp, gây khó khăn, cản trở cho công tác THA.
Trong các nhóm giải pháp cho năm 2013, Tổng cục THA dân sự xác định bên cạnh việc tiếp tục nâng cao chất lượng quản lý, chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ... ngành sẽ hoàn thiện đề án mở rộng thí điểm thừa phát lại, trình Thủ tướng phê duyệt. Đồng thời, hoàn thiện đề án miễn thi hành với một số khoản thu cho ngân sách mà không có điều kiện thi hành, qua đó giảm bớt áp lực về chỉ tiêu THA cho các địa phương, phản ánh đúng tình hình, diễn biến công tác THA, để báo cáo QH.
NGHĨA NHÂN
