Hãng thông tấn trung ương Triều Tiên KCNA ngày 15-5 tuyên bố nước này xem xét lại việc có nên tiến hành cuộc gặp thượng đỉnh với Tổng thống Mỹ Donald Trump vào ngày 12-6 tới tại Singapore hay không. Cùng với đó, Triều Tiên đã tuyên bố ngưng đối thoại cấp cao với Hàn Quốc chỉ vài giờ trước khi cuộc gặp dự kiến diễn ra trong ngày 16-5 tại làng đình chiến Bàn Môn Điếm.
“Nút thắt” tập trận chung Mỹ-Hàn
Lý do mà Bình Nhưỡng đưa ra là nhằm phản đối cuộc tập trận quân sự chung Max Thunder (tạm dịch: Thần sấm) giữa lực lượng Mỹ-Hàn đang tiến hành với quy mô lớn từ ngày 11-5 và kéo dài trong hai tuần. Triều Tiên coi cuộc tập trận này là “hành động khiêu khích” và “chuẩn bị cho hành động xâm lược” của Mỹ-Hàn, bất kể cả Washington và Seoul khẳng định Max Thunder chỉ mang bản chất phòng thủ.
Dù Hàn Quốc lấy làm tiếc về quyết định trên của Triều Tiên, song Seoul và Washington vẫn sẽ tiếp tục tiến hành cuộc tập trận chung Max Thunder theo như kế hoạch, theo Yonhap.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert khẳng định Washington sẽ tiếp tục lên kế hoạch cho cuộc gặp thượng đỉnh lịch sử giữa Tổng thống Trump và lãnh đạo Kim Jong-un. Cơ quan này nói không hay biết về bất kỳ thay đổi nào ở phía Triều Tiên.
Ngay sau tuyên bố thể hiện sự bất mãn trước cuộc tập trận quân sự chung Mỹ-Hàn, Thứ trưởng thứ nhất Bộ Ngoại giao Triều Tiên Kim Kye-gwan lập tức tuyên bố Bình Nhưỡng không hào hứng với cuộc gặp chỉ “chăm chăm” đòi hỏi từ bỏ hạt nhân, rằng “sẽ không còn quan tâm đến các cuộc đàm phán” nếu bị chính quyền Trump “dồn vào chân tường và đơn phương yêu cầu từ bỏ vũ khí hạt nhân”.
Hình ảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un được chiếu trên tivi màn ảnh rộng ở Hàn Quốc. Ảnh: GETTY
Cuộc tập trận chung Mỹ-Hàn đã làm Bình Nhưỡng nổi giận. Ảnh: WALL STREET JOURNAL
Ông Kim đang “ném đá dò đường”?
Các chuyên gia cho rằng Triều Tiên tức giận trước các cuộc tập trận chung của Mỹ-Hàn là chuyện khá bình thường nhưng lần này đáng chú ý hơn bởi hai lẽ. Thứ nhất, các quan chức Triều Tiên vốn biết về tập trận Max Thunder vài tuần trước, nhưng chỉ ra quyết định thể hiện sự bất mãn vào thời điểm chỉ còn vài giờ là diễn ra đối thoại cấp cao đã lên kế hoạch với Hàn Quốc vào ngày 16-5. Trong khi ông Kim trước đó nói ông hiểu được nhu cầu và tính thiết thực của việc Mỹ và Hàn Quốc tiếp tục tập trận chung.
| Triều Tiên dường như đang ra sức làm rõ vị thế của mình bằng việc hủy đối thoại liên Triều sau tuyên bố đanh thép rằng những gì Triều Tiên muốn không gì khác ngoài sự bảo đảm an ninh từ Mỹ khi nước này từ bỏ vũ khí hạt nhân. Lim Eul-Chul, giáo sư tại Viện Nghiên cứu Viễn Đông, |
Thứ hai, Bình Nhưỡng rõ ràng đang dùng cuộc tập trận nhắm vào Mỹ và tương lai đối thoại hạt nhân giữa ông Kim và ông Trump, theo Vox. Vì vậy, giới phân tích cho rằng đây chỉ là đòn “nắn gân” của Triều Tiên trước thềm sự kiện lịch sử này.
Theo nhận định của tờ Financial Review, ông Trump rất kỳ vọng vào thành công của cuộc gặp với Kim nên bất cứ sự hủy bỏ nào cũng sẽ là một đòn giáng nặng nề nhắm vào nỗ lực của ông nhằm đạt được thành tựu ngoại giao lớn nhất trong nhiệm kỳ.
Chuyên gia Josh Smith của Financial Review cho rằng động thái này nhiều khả năng là một hành động thăm dò của ông Kim Jong-un nhằm đánh giá xem ông Trump sẵn sàng nhượng bộ đến mức nào để có thể đạt được kết quả mà ông rất mong đợi trong cuộc gặp thượng đỉnh tới đây.
Một chuyên gia về Triều Tiên làm việc trong chính phủ Mỹ đánh giá ông Kim Jong-un cũng có thể đang “đo lường” khả năng ông chủ Nhà Trắng từ bỏ đàm phán nếu mọi việc không tiến triển khả quan. Ông Trump từng tuyên bố sẽ lập tức “bỏ đi giữa chừng” nếu nhận thấy cuộc thảo luận với ông Kim không đi đến đâu. Trong khi đó, theo Yonhap, các chuyên gia đánh giá Triều Tiên “đổi giọng” có thể là vì muốn tăng vị thế đàm phán trước cuộc gặp thượng đỉnh với Mỹ sắp tới.
| Chưa chắc chắn Triều Tiên giải trừ hạt nhân hoàn toàn Hình ảnh vệ tinh thương mại do Công ty Planet Labs chụp ngày 14-5 cho thấy Triều Tiên đang bắt đầu tháo dỡ bãi thử hạt nhân Punggye-ri theo đúng cam kết. Theo Reuters, chuyên gia về không phổ biến vũ khí hủy diệt Frank Pabian cho biết trong số các cơ sở bị đánh sập có một văn phòng kỹ thuật cũng như các tòa nhà chứa máy nén không khí dùng để bơm hơi vào các đường hầm - nơi bom được kích nổ. Tuy nhiên, các chuyên gia cho hay hình ảnh vệ tinh không thể tiết lộ liệu đây là bước đầu tiên mà Triều Tiên hướng tới giải trừ hạt nhân hoàn toàn hay chỉ là một nỗ lực che đậy năng lực hạt nhân của nước này, đánh lừa các nhà quan sát nước ngoài. |
