Cơ quan an ninh Ukraine (SBU) ngày 25-7 bắt giữ một tàu chở dầu của Nga vì có liên quan tới vụ lực lượng an ninh Nga bắt giữ ba tàu hải quân Ukraine cùng 24 thủy thủ ở eo biển Kerch nối giữa biển Đen và biển Azov hồi tháng 11 năm ngoái. Thông tin đến trong bối cảnh cả hai nước đang thảo luận về việc trả tự do cho các thủy thủ Ukraine nói trên.
Hãng tin RT cho biết theo thông cáo của SBU, tàu Nika Spirit (còn có tên Neyma) treo cờ Nga bị SBU và giới công tố viên quân sự bắt giữ sau khi tàu bỏ neo tại cảng Izmail ở Tây Nam Ukraine.
Tàu dầu Nika Spirit của Nga bị Ukraine bắt giữ tại cảng Izmail. Ảnh: REUTERS
“Cơ quan an ninh và văn phòng công tố quân đội Ukraine đã bắt giữ một tàu chở dầu Nga, Neyma, con tàu từng chặn các tàu chiến Ukraine tại eo biển Kerch”, thông báo của SBU nêu.
Giới chức Ukraine đã lục soát con tàu, thu giữ các tài liệu và thẩm vấn thủy thủ đoàn. Hiện chưa rõ điều gì sẽ xảy ra với con tàu và thủy thủ đoàn dù SBU cho biết họ sẽ xin lệnh bắt tàu.
Trước đó, hãng thông tấn Interfax của Nga dẫn nguồn tin giấu tên cho biết có khoảng 15 thủy thủ trên tàu, tất cả được cho là công dân Nga. Trong khi giới công tố Ukraine cho biết khoảng 10 thành viên thủy thủ đoàn đã bị thẩm vấn.
SBU cáo buộc tàu dầu Nika Spirit, khi đó tên là Neyma, đã chặn đường tàu Ukraine trong vụ đụng độ hàng hải giữa lực lượng an ninh Nga và hải quân Ukraine ở eo biển Kerch tháng 11-2018. "Kể từ đó, Neyma đã đổi tên thành Nika Spirit để che giấu sự thật về sự liên quan của nó", thông báo của SBU cho biết. Ukraine phát hiện ra hành vi này dựa trên số hiệu của Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO).
Ngày 25-11-2018, lực lượng tuần duyên Nga nổ súng và bắt giữ ba tàu chiến của hải quân Ukraine cố tình tìm cách vượt qua eo biển Kerch để vào biển Azov. Moscow cáo buộc các tàu Ukraine di chuyển nguy hiểm và bất chấp lệnh dừng lại của giới chức Nga. Toàn bộ 24 thủy thủ đoàn của ba tàu chiến đều mang quốc tịch Ukraine và bị phía Nga truy tố tội xâm phạm lãnh hải trái phép.
“Một cuộc điều tra trước khi xét xử cho thấy rõ ràng rằng, lực lượng biên phòng cơ quan an ninh liên bang Nga đã thực hiện hành vi gây hấn vũ trang nhằm vào các tàu chiến Nikopol và Berdyansk cùng tàu lai dắt Yany Kapu tại eo biển Kerch theo sự chỉ đạo trực tiếp của các quan chức an ninh cấp cao”, Cơ quan an ninh Ukraine cho biết.
Phản ứng về thông tin trên, giới chức ở Moscow nói rằng Ukraine bắt giữ tàu dầu Nga đã hành động giống như cướp biển, đồng thời kêu gọi Kiev suy nghĩ về tác động của động thái này đối với việc thả 24 thủy thủ hiện bị giam ở Nga.
Ukraine “nên nghĩ tới hậu quả” sau khi SBU bắt giữ tàu dầu Nika Spirit của Nga, Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố ngày 25-7.
Một chiếc tàu di chuyển gần cầu Kerch ở eo biển Kerch. Ảnh: AP
Nếu Ukraine bắt công dân Nga làm con tin, đây được xem là sự vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế và các hậu quả sẽ đi kèm ngay sau đó, Bộ Ngoại giao Nga cho biết thêm.
Các nghị sĩ cấp cao của Nga đã mô tả vụ bắt giữ tàu là “hành động cướp biển”, cáo buộc chính quyền Ukraine phát động hành vi “khiêu khích”. Nga cho biết với hành động bắt giữ tàu chở dầu Nga, Ukraine sẽ không thể hi vọng Nga trả tự do cho 24 thủy thủ đang bị Moscow bắt giữ.
Vài giờ sau, Đại sứ quán Nga ở Ukraine thông báo rằng những thành viên thủy thủ đoàn đang trở về nhà, trong khi tàu Nika Spirit vẫn bị giữ tại Izmail. Bộ Ngoại giao Nga cho biết thêm 10 thủy thủ trên tàu Nika Spirit đã an toàn rời lãnh thổ Ukraine.
Cơ quan an ninh Ukraine giải thích việc thả các thủy thủ Nga rằng các thủy thủ Nga không vi phạm luật hàng hải cũng như luật pháp Urkaine, vì thế không có lý gì để bắt giữ họ.
Ngay trước vụ SBU thông báo bắt tàu dầu Nga, các giám sát viên của Ukraine cho hay các cuộc đàm phán việc thả 24 thủy thủ Ukraine đã được thúc đẩy sau một cuộc điện đàm trước đó trong tháng này giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và tân Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy.
