Tại Họp báo Chính phủ thường kỳ tổ chức chiều 6-12, phóng viên đã đặt câu hỏi liên quan đến việc quản lý và những căn cứ để thu hồi sản phẩm mỹ phẩm của Công ty MK Skincare liên quan đến vụ án Thẩm mỹ viện Mailisa.
Doanh nghiệp công bố, cơ quan kiểm tra
Nói về việc này, Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế Vũ Mạnh Hà cho hay căn cứ Nghị định 117/2020 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế; Thông tư 06/2011/TT-BYT quy định về quản lý mỹ phẩm, Bộ Y tế đã ban hành Quyết định đình chỉ lưu hành, thu hồi toàn bộ sản phẩm mỹ phẩm do Công ty MK Skincare công bố. Lý do, Công ty này không xuất trình được hồ sơ thông tin sản phẩm (PIF).
"Hồ sơ thông tin sản phẩm là các tài liệu kỹ thuật chi tiết về chất lượng, an toàn và hiệu quả của sản phẩm mỹ phẩm. Không yêu cầu PIF trong hồ sơ công bố sản phẩm, tuy nhiên, cơ sở công bố phải có trách nhiệm lưu giữ và xuất trình để cơ quan chức năng kiểm tra, nếu không xuất trình được sẽ bị thu hồi và xử lý vi phạm", Thứ trưởng nói.
Cùng với đó, để ngăn ngừa các sàn thương mại điện tử, các trang mạng xã hội kinh doanh các sản phẩm đã bị thu hồi, đình chỉ lưu hành, Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ VH,TT&DL yêu cầu các đơn vị ngừng kinh doanh, quảng cáo, đăng bài liên quan đến sản phẩm mỹ phẩm bị thu hồi.
Về công tác quản lý sản phẩm mỹ phẩm, Thứ trưởng cho biết theo Hiệp định về hệ thống hoà hợp ASEAN trong quản lý mỹ phẩm, Nghị định 93/2016/NĐ-CP quy định về điều kiện sản xuất mỹ phẩm, Thông tư 06/2011/TT-BYT quy định về quản lý mỹ phẩm và các văn bản pháp luật về thanh tra, kiểm tra chuyên ngành, việc quản lý mỹ phẩm được thực hiện theo cơ chế “doanh nghiệp công bố sản phẩm - cơ quan chức năng kiểm tra hậu kiểm”.
Cụ thể, doanh nghiệp thông báo với cơ quan nhà nước việc đưa sản phẩm ra thị trường và phải chịu trách nhiệm về các nội dung kê khai, tính an toàn, hiệu quả và chất lượng sản phẩm khi đưa sản phẩm mỹ phẩm ra lưu thông.
Đồng thời, cơ quan chức năng kiểm tra việc tuân thủ của doanh nghiệp sau khi công bố theo nguyên tắc quản lý rủi ro (kiểm tra xác suất), ưu tiên kiểm tra đối với doanh nghiệp, sản phẩm có nhiều nguy cơ.
Cơ chế quản lý được thực hiện đúng quy định
Cũng tại họp báo, phóng viên đặt câu hỏi có hay không việc tồn tại "lỗ hổng" trong quản lý, hậu kiểm mỹ phẩm? Bởi sản phẩm của công ty MK Skincare đã có một thời gian rất dài lưu hành trên thị trường, sau đó mới bị thu hồi và cấm lưu hành.
Trả lời, Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh cơ chế quản lý “doanh nghiệp công bố sản phẩm - cơ quan chức năng kiểm tra hậu kiểm” theo đúng quy định tại Hiệp định mỹ phẩm ASEAN mà Việt Nam là thành viên tham gia ký kết.
Cơ chế này cũng tương tự quy định quản lý mỹ phẩm của EU và nhiều nước phát triển. Cơ chế này hội nhập quốc tế, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tuân thủ, làm ăn chân chính, sớm đưa các sản phẩm có chất lượng phục vụ người dân.
“Việc thanh tra, kiểm tra chuyên ngành đối với mỹ phẩm không chỉ có Bộ Y tế mà còn có các Bộ, ngành, địa phương, như Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, Ban chỉ đạo 389 Quốc gia,... và UBND các tỉnh, thành phố”- Thứ trưởng Bộ Y tế Vũ Mạnh Hà nói.
Thứ trưởng cũng nhấn mạnh thời gian tới, Bộ Y tế sẽ tăng cường công tác quản lý mỹ phẩm. Theo đó, Bộ Y tế sẽ tiếp tục rà soát ban hành và trình cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản quy phạm pháp luật hoàn thiện hành lang pháp lý đối với lĩnh vực mỹ phẩm.
Đồng thời, tham mưu Chính phủ khẩn trương ban hành Nghị định quy định về quản lý mỹ phẩm, sửa đổi, bổ sung Nghị định số 117/2020/NĐ-CP, Nghị định số 98/2020/NĐ-CP theo hướng tăng chế tài xử phạt, bảo đảm tính răn đe mạnh đối với hành vi sản xuất, kinh doanh mỹ phẩm giả.
Cùng với đó, xây dựng Hệ thống dữ liệu mỹ phẩm quốc gia để quản lý và truy xuất nguồn gốc; tăng cường cơ chế phối hợp liên bộ, ngành và các đơn vị như Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, Ban chỉ đạo 389 Quốc gia, các địa phương... trong công tác đấu tranh phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại và mỹ phẩm giả.
Đặc biệt, tăng cường quản lý việc kinh doanh, quảng cáo mỹ phẩm trên các sàn thương mại điện tử, mạng xã hội.
Các bộ, ngành, địa phương cần tiếp tục tăng cường thực hiện nghiêm các Chỉ thị, Công điện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, kinh doanh hàng giả, trong đó có mỹ phẩm; xử lý nghiêm các vi phạm và chuyển cơ quan Công an nếu có dấu hiệu hình sự; gắn trách nhiệm của người đứng đầu chính quyền địa phương đối với các vụ việc vi phạm xảy ra trên địa bàn.
Thẩm mỹ viện Mailisa là thương hiệu có tiếng trong ngành làm đẹp tại Việt Nam, được bà Phan Thị Mai (50 tuổi, quê Hà Tĩnh) và ông Hoàng Kim Khánh thành lập năm 1998. Thẩm mỹ viện này có hệ thống nhiều chi nhánh trên toàn quốc.
Ngày 21-11, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố vụ án hình sự buôn lậu xảy ra tại Công ty MK Skincare và các đơn vị, địa phương liên quan.
Theo Bộ Công an, qua công tác nắm tình hình, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu phát hiện dấu hiệu sai phạm trong hoạt động kinh doanh mỹ phẩm của các công ty trong hệ sinh thái Mailisa do bà Phan Thị Mai và ông Hoàng Kim Khánh điều hành.
Bước đầu điều tra xác định trong thời gian từ năm 2020 - 2024, với mục đích nhập mỹ phẩm về Việt Nam bán kiếm lời thông qua chuỗi thẩm mỹ viện Mailisa, bà Phan Thị Mai cùng chồng là ông Hoàng Kim Khánh mua mỹ phẩm sản xuất tại Quảng Châu (Trung Quốc) với giá rẻ, không đảm bảo chất lượng và thành phần theo công bố, không đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS) tại Trung Quốc.
Sau đó câu kết với các đối tượng người Trung Quốc, ký kết hợp đồng ngụy tạo, thay đổi nguồn gốc mỹ phẩm (từ Quảng Châu, Trung Quốc thành Hong Kong) để được cấp CFS tại Hong Kong.
Nhóm của bà Mai tổ chức nhập lậu về Việt Nam và quảng cáo là mỹ phẩm được sản xuất tại Hong Kong thu hút sự tin tưởng của khách hàng trong nước, bán với giá cao gấp nhiều lần, thu lời bất chính hàng nghìn tỉ đồng (chỉ tính riêng 3/100 sản phẩm chủ đạo hệ thống Mailisa cung cấp trên thị trường).
Hiện Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu đang tiếp tục củng cố tài liệu, chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội của các bị can đã khởi tố.