Phản ánh tới Pháp Luật TP.HCM, bà Nguyễn Thị Loan (khu dân cư số 3, huyện Côn Đảo, Bà Rịa-Vũng Tàu) cho biết tháng 6-2022, bản án hành chính phúc thẩm của TAND Cấp cao tại TP.HCM tuyên UBND huyện Côn Đảo phải cấp sổ hồng cho một khu đất của gia đình bà. Thế nhưng đến nay, bản án vẫn chưa được thi hành.
Kiện vì không được cấp sổ hồng
Theo bản án, gia đình bà Loan ra Côn Đảo sinh sống từ những năm 1980, được huyện cấp đất để canh tác và đã được cấp sổ vào năm 1993, cấp đổi vào năm 1999.
Sau đó, gia đình bà Loan có khai phá thêm phần đất liền kề, hơn 7.200 m2 nhằm mục đích sản xuất nông nghiệp, trồng cây ăn quả từ năm 1995 đến nay.
Giữa tháng 8-2013, đoàn liên ngành huyện Côn Đảo xuống kiểm tra hiện trạng đất, đã lập biên bản về việc hộ ông Nguyễn Văn Quân (chồng bà Loan) có phát quang cây bụi để trồng dừa (khoảng một năm tuổi), số lượng 250 cây trên phần diện tích gần 8.000 m2.
Tháng 11-2013, gia đình bà Loan nộp hồ sơ xin được cấp sổ hồng diện tích đất hơn 7.200 m2 thì nhận được công văn của huyện Côn Đảo buộc di dời cây trồng, công trình ra khỏi khu đất với lý do đây là đất rừng phòng hộ do UBND huyện Côn Đảo quản lý. Năm 2016, gia đình bà Loan tiếp tục nộp hồ sơ xin cấp sổ và có đơn kiến nghị xác định lại thời điểm sử dụng đất của mình là từ năm 1995.
Tuy nhiên, năm 2017, Phòng TN&MT huyện trả lời không có cơ sở xem xét với lý do gia đình bà Loan không cung cấp được giấy tờ chứng minh thời điểm sử dụng đất.
Tháng 11-2019, bà Loan có kiến nghị gửi huyện Côn Đảo về việc không cấp sổ hồng cho gia đình bà. UBND huyện Côn Đảo đã có Công văn 547/UBND-TNMT năm 2020 cho rằng gia đình bà không đủ điều kiện được cấp sổ với lý do đất có nguồn gốc lấn chiếm đất rừng phòng hộ do huyện quản lý để sử dụng vào mục đích nông nghiệp, thời điểm từ năm 2013 đến nay; không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất.
Không đồng tình, gia đình bà Loan khởi kiện hành chính yêu cầu TAND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu tuyên hủy Công văn 547; buộc huyện phải cấp sổ hồng cho gia đình mình.
Thắng kiện cũng như không
Xử sơ thẩm, TAND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu bác yêu cầu khởi kiện của bà Loan. Thế nhưng tại phiên tòa phúc thẩm hồi tháng 6-2022, TAND Cấp cao tại TP.HCM lại tuyên chấp nhận.
HĐXX phúc thẩm nhận định rằng hộ bà Loan đủ điều kiện để được cấp sổ hồng với phần diện tích hơn 7.200 m2 nêu trên, cần hủy Công văn 547 về việc trả lời đơn kiến nghị của bà Loan.
Ngoài ra, tại phiên tòa, người đại diện cho UBND huyện Côn Đảo có đưa ra quyết định thu hồi một phần diện tích trong hơn 7.200 m2 đất mà bà Loan đang yêu cầu cấp sổ hồng. Do đó, HĐXX nêu phần đất thu hồi Nhà nước phải bồi thường, hỗ trợ lại cho bà Loan theo quy định; phần diện tích không bị thu hồi phải cấp sổ hồng cho hộ bà Loan.
Theo bà Loan, một năm sau khi có bản án phúc thẩm, chánh án TAND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu có quyết định buộc huyện Côn Đảo thi hành án.
Tuy nhiên, đến thời điểm này huyện vẫn không đồng ý cấp sổ đối với phần diện tích sau thu hồi cho bà. Trong công văn trả lời cho bà Loan, huyện Côn Đảo nêu bản án phúc thẩm của TAND Cấp cao tại TP.HCM buộc huyện cấp sổ hồng đối với diện tích đất nào không thu hồi cho bà Loan “theo quy định của pháp luật”.
Nhưng sau khi rà soát hồ sơ, căn cứ quy định của pháp luật đất đai hiện hành và bản án phúc thẩm thì huyện xác định hộ bà Loan không thuộc trường hợp được xem xét cấp sổ hồng theo quy định.
Không cấp sổ nhưng huyện khẳng định đã thi hành án xong
Trao đổi với PV về việc thi hành bản án, không cấp sổ hồng cho bà Loan, ông Lê Văn Phong, Bí thư kiêm Chủ tịch UBND huyện Côn Đảo, khẳng định huyện đã thi hành xong bản án, theo đúng nội dung bản án tuyên. Bản án tuyên buộc huyện thực hiện nhiệm vụ công vụ cấp giấy chứng nhận và huyện đã thực hiện đúng theo quy trình...
Bên cạnh trao đổi, huyện Côn Đảo cũng đã cung cấp cho PV báo cáo của huyện về việc thi hành án hành chính, cập nhật đến ngày 2-10. Trong đó thể hiện vụ án của bà Nguyễn Thị Loan là một trong 10 vụ án hành chính huyện đã thi hành xong.
Về việc xin cấp sổ hồng của bà Loan, huyện Côn Đảo khẳng định đã tiếp nhận hồ sơ theo quy định đồng thời trả lời bà Loan rằng trường hợp này không đủ điều kiện được cấp sổ.
Cũng theo báo cáo của huyện Côn Đảo thể hiện hồi tháng 6-2023, huyện đã có công văn gửi Chánh án TAND Tối cao đề nghị sớm có ý kiến kháng nghị giám đốc thẩm và xem xét lại theo thủ tục tái thẩm đối với chín bản án phúc thẩm của TAND Cấp cao tại TP.HCM (trong đó có bản án của bà Loan - PV).
Lý do là huyện nhận thấy các bản án đã tuyên không đúng pháp luật, gây thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của UBND huyện Côn Đảo. Do đó, huyện đã có đơn đề nghị kháng nghị giám đốc thẩm và cho tạm dừng thi hành cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo các bản án đã tuyên cho đến khi có quyết định giám đốc thẩm hoặc tái thẩm của TAND Tối cao.
