Theo đó, Học viện được thành lập trên cơ sở nâng cấp trường cán bộ thành phố HCM, là cơ sở giáo dục công lập trực thuộc Thành ủy và UBND TPHCM.
Học viện hoạt động theo quy định hiện hành của Điều lệ trường đại học, chịu sự quản lý của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Học viện Cán bộ TPHCM có chức năng đào tạo trình độ cao về lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức của TPHCM; được mở ngành đào tạo và cấp văn bằng trình độ đại học, sau đại học. Học viên có nhiệm vụ bồi dưỡng về lý luận chính trị, đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật của nhà nước, về kiến thức và kỹ năng quản lý nhà nước; nghiên cứu và tư vấn về chính sách cho các cấp quản lý của TP; có thực hiện liên kết đào tạo nghiên cứu khoa học với các cơ sở giáo dục trong và ngoài nước.
Học viện Cán bộ TP.HCM có địa chỉ tại 324 đường Chu Văn An phường 12 quận Bình Thạnh.