Máy bay không người lái (UAV) giá rẻ được triển khai ở chiến trường Ukraine đã làm thay đổi chiến tranh hiện đại. Ban đầu, UAV mang lại lợi thế cho quân đội Ukraine trên chiến trường khi Kiev bị Nga áp đảo về quân số và hỏa lực. Tuy nhiên, Moscow đã nhanh chóng bắt kịp và bắt đầu sản xuất UAV hàng loạt.
Mặc dù tiến bộ công nghệ này dường như đã giảm được nguy cơ thương vong cho lính vì những người điều khiển UAV có thể hoạt động xa hơn một chút so với tiền tuyến hay đường liên lạc, so với bộ binh truyền thống.
Tuy nhiên trận địa UAV dày đặc, với nhiều chiếc có camera nhiệt hoạt động vào ban đêm, đã khiến khu vực quân đội có thể di chuyển an toàn mà không bị phát hiện thu hẹp, dẫn đến thương vong cao trong những tháng gần đây. Điều này ngăn cả Nga lẫn Ukraine đạt được những bước tiến lớn, theo tờ The Washington Post.
Gặp khó vì thế trận UAV dày đặc
Người lính có bí danh là Nepal, 32 tuổi, điều khiển UAV của Lữ đoàn 45 Ukraine, cho biết số lượng lớn UAV trên chiến trường có nghĩa là trận địa “gần như được phơi bày rõ ràng cho cả hai bên”.
Còn anh Stanislav, 35 tuổi, người lính Ukraine chỉ huy một đơn vị UAV ở chiến trường miền Đông Ukraine, cho biết khu vực bán kính 10 km do lữ đoàn của anh và hai lữ đoàn khác kiểm soát, có thể có 100 UAV trinh sát và tấn công thường xuyên bay qua bay lại.
“Điều khó khăn nhất để xác định đó là UAV của Ukraine hay Nga. Khi bạn nhìn thấy 10 UAV trên bầu trời, không có cách nào để biết liệu đó là UAV của chúng tôi quay trở lại sau chuyến trinh sát trên lãnh thổ do Nga kiểm soát hay đó là UAV của Nga đang đến do thám hoặc tấn công Ukraine” - anh Stanislav chia sẻ.
Mặc dù các hệ thống gây nhiễu mà anh Stanislav sử dụng, do công ty Kvertus của Ukraine phát triển, giúp làm gián đoạn hoạt động UAV Nga, nhưng chúng cũng cản trở hoạt động của chính đội UAV của anh khi các UAV hai bên có cùng tần số.
Với việc có quá nhiều tín hiệu UAV, anh Stanislav mong muốn có một “nút ấn ma thuật” nào đó để phá toàn bộ chúng nhưng với UAV sử dụng dải tần số ngày càng rộng thì chưa có công nghệ nào làm được điều đó.
Chật vật trong ma trận tín hiệu gây nhiễu UAV
Việc có quá nhiều thiết bị gây nhiễu UAV không chỉ làm gián đoạn hoạt động của các UAV mà còn khiến quá trình tác chiến gặp khó.
Nhiều khi các hệ thống gây nhiễu, làm gián đoạn tần số UAV khiến màn hình của phi công bị đơ, làm nhiệm vụ trở nên khó khăn hơn. Anh Nepal cho biết đôi khi anh như nhắm mắt mà bắn vào mục tiêu bằng UAV.
Theo anh Nepal, có rất ít lựa chọn mà người ta có thể làm để chặn UAV ngoài việc gây nhiễu tín hiệu. Anh này cũng đã thấy một số người lính Nga đã dùng súng trường bắn UAV mang đầy chất nổ trước khi chúng tấn công họ.
Chỉ huy của anh Nepal là anh Fox, 32 tuổi, cho biết việc UAV Nga bay lượn liên tục có nghĩa là “mọi thứ đang gặp nguy hiểm”. Mùa thu năm ngoái, đơn vị của Fox đã luôn dùng UAV để tiêu diệt các mục tiêu Nga. Tuy nhiên, giờ đây, do UAV hay bị kẹt sóng nên họ thường không thể cho UAV bay quá 1,6 km trước khi màn hình tắt ngủm.
Theo anh Fox, Nga biết các phi công điều khiển UAV có giá trị như thế nào đối với Ukraine và “đang nhắm mục tiêu vào những người điều khiển UAV bằng bom lượn và pháo binh”. Cho nên, những người điều khiển UAV đã phải lao từ vị trí bắn này sang vị trí khác, để các phi công điều khiển UAV của đối phương không đủ kỹ năng để tìm thấy họ.
