Thị trường lớn, nhu cầu cao
Thực chất, cho vay tiền bằng đăng ký xe máy là một hình thức cho vay cầm cố tài sản và mới phổ biến trong khoảng 5 năm trở lại đây. Trước đó, nhắc đến vay cầm cố xe máy, người ta vẫn hiểu đó là việc người đi vay phải bàn giao cả chiếc xe lẫn đăng ký xe cho cửa hàng cầm đồ. Đến nay, ước tính có tới hơn 80% khách hàng cầm đồ chọn vay bằng đăng ký xe. Thậm chí, chuỗi cầm đồ F88 còn triển khai 100% khoản vay bằng đăng ký xe.
Ưu điểm của việc vay bằng này là người vay có thể giữ lại được chiếc xe làm phương tiện đi lại, mưu sinh nhưng nhược điểm là hạn mức vay có thể thấp hơn so với việc gửi lại xe. Riêng về lãi suất, theo một số phản ánh, không chênh lệch nhiều.
Về thị trường dịch vụ cho vay này có quy mô và tiềm năng lớn. Theo Tổng cục Thống kê, 6 tháng đầu năm 2024, số lượng lao động phi chính thức trên toàn quốc là 33,4 triệu người trên tổng số 54 triệu lao động.
Lao động phi chính thức là người có việc làm bấp bênh, thiếu ổn định, không có hợp đồng lao động hoặc có nhưng thu nhập thấp và không có chế độ phúc lợi.
Hầu hết những người như thế không đáp ứng được điều kiện thu nhập ổn định và mức lương tối thiểu nên không thể vay tiền ngân hàng khi có nhu cầu. Ngoài ra, tính đến cuối 2023, ước tính Việt Nam có khoảng 72 triệu xe gắn máy đang hoạt động trên 100 triệu dân và con số này vẫn tiếp tục tăng.
Mới đây, chuyên trang thống kê dữ liệu xe máy toàn cầu Motorcycles Data cho biết lượng tiêu thụ xe máy trên cả nước đến hết tháng 10-2024 là 2,35 triệu chiếc, tăng 1,9% so với cùng kỳ. Với hai thống kê trên, không khó để kết luận thị trường cho vay bằng đăng ký xe máy thực sự có quy mô và dư địa lớn.
Phù hợp với đối tượng nào?
Chị Nguyễn Thị Bạch H. ngụ tại phường 5, thành phố Kontum, vừa là lao động tự do, vừa là mẹ đơn thân. Thời gian gần đây, nhận thấy chợ rau củ quả đầu mối thành phố Kontum càng lúc càng trở nên nhộn nhịp về đêm, chị muốn mở một quán ăn đêm nhỏ, phục vụ chính những người chở rau đến chợ bán.
Tuy nhiên, vì là lao động tự do, không có thu nhập ổn định, lại không có tài sản giá trị như nhà đất để thế chấp nên chị không đủ điều kiện vay ngân hàng và do đó, mong muốn mở một quán bánh xèo đêm cũng dần trở nên xa vời.
Nghe người quen nói có dịch vụ cho vay bằng đăng ký xe máy mà vẫn giữ lại được chiếc xe để đi lại, chị mừng lắm và tìm đến phòng giao dịch của một đơn vị cho vay cầm cố có tiếng trên thị trường.
Tại đây, chị đã vay được một số vốn cần thiết, đủ để mở một quán ăn đêm như chị mong muốn. Chưa đầy một tuần sau, bếp lửa của quán đã nổi lên, giúp gia đình 4 người nhà chị, gồm chị, con gái, anh trai khuyết tật, có thêm nguồn thu để ổn định cuộc sống.
Chị H. chỉ là một trong số hơn 2,5 triệu khách hàng mà công ty F88 từng phục vụ. Tuy nhiên, nhìn rộng ra toàn thị trường với quy mô lên tới hơn 27.000 cửa hàng cầm đồ, dễ dàng nhận thấy nhu cầu vay vốn của những người như chị H., những người không đáp ứng chuẩn cho vay của ngân hàng, là rất lớn. Tuy nhiên, những người vay như thế không hề “dễ tính”.
Theo khảo sát của Dicision Lab (2024) thì 59% người vay cho rằng minh bạch thông tin vay là yếu tố đầu tiên trong 10 yếu tố mà họ cân nhắc khi vay. Tiếp theo mới là các vấn đề như khả năng được duyệt vay, hạn mức vay, thời gian vay hay có được giữ lại xe hay không rồi mới đến vấn đề lãi suất.
Việc cho vay bằng đăng ký xe máy mới phát triển mạnh ở Việt Nam nhưng tại Thái Lan, loại hình dịch vụ cho vay này đã đặc biệt phổ biến từ nhiều thập kỷ trước. Loại hình cho vay này thực sự phù hợp với những người không đủ điều kiện vay ngân hàng, công ty tài chính, mở cho họ một cách thức tiếp cận vốn khác nhằm vươn lên trong cuộc sống.
