Thu hẹp Khu Bảo tồn thiên nhiên Tiền Hải ảnh hưởng tới việc thực hiện 2 nghị quyết của Đảng

Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học vừa báo cáo lãnh đạo Bộ TN&MT về việc Thái Bình quy hoạch theo hướng thu hẹp diện tích Khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải 10 phần còn 1.

Báo cáo cho biết Khu Bảo tồn Tiền Hải là khu vực có giá trị đa dạng sinh học cao, môi trường sống của nhiều loài động, thực vật quý hiếm, chứa đựng các kiểu đất ngập nước đặc thù. Đây là một trong hai vùng lõi của Khu Dự trữ sinh quyển thế giới châu thổ sông Hồng, có tầm quan trọng và giá trị đa dạng sinh học của khu bảo tồn đối với quốc gia và thế giới.

Về mặt quản lý nhà nước, Khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải được UBND Thái Bình quy hoạch năm 2014 với diện tích 12.500 ha thì cùng năm đó cũng được đưa vào quy hoạch tổng thể bảo tồn đa dạng sinh học của cả nước đến năm 2020, định hướng đến năm 2030, được ban hành kèm theo Quyết định 45/QĐ-TTg ngày 8-1-2014 của Thủ tướng. Ngoài ra, Khu Bảo tồn này còn nằm trong quy hoạch hệ thống rừng đặc dụng đến năm 2020, định hướng đến năm 2030, được ban hành kèm theo Quyết định 1976/QĐ-TTg ngày 30-10-2014 của Thủ tướng.

Khu vực khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải trên địa phận xã Nam Thịnh, huyện Tiền Hải. Ảnh: T.H

Tiếp tục hoàn thiện, tháng 12-2022, Bộ TN&MT đã trình Thủ tướng dự thảo quy hoạch bảo tồn đa dạng sinh học quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Trong đó, Khu Bảo tồn Tiền Hải tiếp tục được đề xuất duy trì diện tích là 12.500 ha.

Thực hiện chức năng quản lý nhà nước, tháng 5-2015, Bộ trưởng TN&MT cũng ban hành Quyết định 1107/QĐ-BTNMT, công bố Danh mục các khu bảo tồn, theo đó Khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải được chuyển tiếp thành khu dự trữ thiên nhiên theo pháp luật về đa dạng sinh học, cũng với diện tích 12.500 ha.

Đáng chú ý, Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học lưu ý Khu Bảo tồn Tiền Hải là di sản thiên nhiên theo quy định tại Điều 20 Luật Bảo vệ môi trường. Do vậy, chế độ quản lý, điều chỉnh diện tích, ranh giới của Khu Bảo tồn Tiền Hải không chỉ phải tuân thủ theo pháp luật về lâm nghiệp mà còn phải tuân thủ theo pháp luật về bảo tồn thiên nhiên, đa dạng sinh học và môi trường.

Tức là, việc điều chỉnh diện tích, ranh giới khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước cấp tỉnh phải xin ý kiến của Bộ TN&MT.

Vậy nhưng đến thời điểm hiện nay, Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học chưa nhận được công văn của Thái Bình xin ý kiến việc thu hẹp diện tích Khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải. Thậm chí, cơ quan quản lý cũng chưa nhận được một cách chính thức Quyết định 731/QĐ-UBND của Thái Bình về việc điều chỉnh này diện tích Khu Bảo tồn Tiền Hải còn 1.320 ha mà báo chí phản ánh.

Nhiều tác động tiêu cực

Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học cho rằng việc Thái Bình thu hẹp 90% diện tích Khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải sẽ gây ảnh hưởng tới việc thực hiện các mục tiêu về bảo tồn đa dạng sinh học, chủ trương của Đảng và Nhà nước về bảo vệ môi trường, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu và thực hiện các cam kết với quốc tế.

Cụ thể là ảnh hưởng tới việc bảo tồn đa dạng sinh học và các sinh cảnh đất ngập nước tự nhiên tiêu biểu, làm mất đi mắt xích quan trọng trong đường bay của các loài chim di cư quý hiếm trên thế giới, gây suy giảm các loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ.

Ảnh hưởng đến khả năng thích ứng và chống chịu trước các rủi ro thiên tai và biến đối khí hậu, tác động trực tiếp đến sinh kế của người dân ven biển, kinh tế - xã hội của địa phương.

Khu vực khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải trên địa phận xã Nam Thịnh, huyện Tiền Hải. Ảnh: T.H

Bộ NN&PTNT sẽ có ý kiến về việc Thái Bình thu hẹp khu bảo tồn thiên nhiên Tiền Hải

Cơ quan quản lý nhà nước cũng lưu ý quyết định này của Thái Bình ảnh hưởng tới việc thực hiện hai nghị quyết lớn của Đảng. Cụ thể:

Nghị quyết 24-NQ/TW năm 2023 của BCH Trung ương về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường, trong đó yêu cầu nâng diện tích các khu bảo tồn thiên nhiên lên trên 3 triệu ha.

Nghị quyết 36-NQ/TW năm 2018 của BCH Trung ương về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, trong đó mục tiêu cụ thể đến năm 2030 là quản lý và bảo vệ tốt các hệ sinh thái biển, ven biển và hải đảo; tăng diện tích các khu bảo tồn biển, ven biển đạt tối thiểu 6% diện tích tự nhiên vùng biển quốc gia.

Quyết định của tỉnh còn ảnh hưởng tới việc thực hiện các cam kết của Việt Nam về bảo tồn đa dạng sinh học đối với quốc tế, trong đó từ lâu đã xác định Khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải là vùng lõi Khu Dự trữ sinh quyển đất ngập nước liên tỉnh ven biển châu thổ sông Hồng (được UNESCO công nhận năm 2004). Ảnh hưởng tới việc thực hiện Công ước RAMSAR về đa dạng sinh học, thực hiện Khung Đa dạng sinh học toàn cầu 2020 (mục tiêu gia tăng diện tích các khu vực bảo tồn đa dạng sinh học).

“Với các giá trị, vai trò và tầm quan trọng của Khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải đối với tỉnh Thái Bình nói riêng và quốc gia, quốc tế nói chung đồng thời tuân thủ các chủ trương, đường lối, chính sách và quy định pháp luật Việt Nam, cam kết quốc tế, Khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải cần tiếp tục duy trì và bảo vệ đảm bảo nguyên tắc hài hòa giữa bảo tồn và phát triển, không đánh đổi môi trường với phát triển kinh tế” – Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học nhấn mạnh.

Khu bảo tồn thiên nhiên Tiền Hải 10 phần chỉ còn 1

TRỌNG PHÚ