Người dân và các đơn vị đóng tại phường Long Bình, quận 9, TP.HCM vừa thoát khỏi nỗi ám ảnh về tình trạng ô nhiễm từ bãi rác “chui” khổng lồ trên địa bàn phường này.
Hàng chục hecta đất nhiễm rác
Theo tìm hiểu của chúng tôi, công tác dọn dẹp bãi rác “chui” trên khu đất rộng hơn 97 ha ở phường Long Bình vừa hoàn tất vào cuối năm 2015. “Việc thu dọn bãi rác nhằm lấy đất sạch để bàn giao cho Công ty TNHH MTV Phát triển GS Sài Gòn. Đây là đơn vị thực hiện dự án Tân Sơn Nhất - Bình Lợi - Vành đai ngoài theo hình thức hợp đồng BT và TP thanh toán bằng quỹ đất” - một cán bộ Sở Tài chính TP, đơn vị phê duyệt phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng khu đất, cho hay.
Theo người dân địa phương, bãi rác trên đã tồn tại cả chục năm nay, gây ô nhiễm nghiêm trọng cho khu vực xung quanh. “Không chỉ người dân đưa rác thải sinh hoạt về đây đổ bậy, nhiều xe tải cũng lén lút chở chất thải công nghiệp, chất thải nguy hại lén lút đưa vào đây đổ hoặc đốt cháy ngùn ngụt. Năm 2009, do người dân liên tục có đơn thư kêu cứu, chính quyền địa phương cho người xuống đào hào ngăn xe vào bãi rác. Nhưng đào chỗ này thì họ lại mở đường chỗ khác để chở rác vào” - chị Ngọc Lam, sống gần khu đất nhớ lại.
Một cán bộ của Sở TN&MT thông tin thêm, năm 2009 sở này cũng từng có công văn yêu cầu UBND quận 9 tổ chức ngăn chặn, xử lý tình trạng đổ rác ở khu đất nói trên. Tuy nhiên, sau đó lượng rác được tập kết về đây rất nhiều. Theo Công ty Môi trường Đô thị, do khối lượng rác cặn và xỉ nhôm tại bãi rác này quá lớn nên công ty phải thu gom, chuyển đến khu xử lý chất thải Phước Hiệp và khu xử lý chất thải Hóc Môn để xử lý. Tổng chi phí thu gom, xử lý rác lên đến hơn 40 tỉ đồng. Đó là chưa kể số tiền chi cho công tác giám sát do Ban Quản lý Các khu liên hợp, khu xử lý chất thải TP.HCM (thuộc Sở TN&MT) thực hiện.
Chi phí để dọn bãi rác “chui” này hơn 40 tỉ đồng. Ảnh: TL
Trách nhiệm chưa rõ của ai
Theo tìm hiểu của chúng tôi, việc thực hiện giải tỏa bãi rác để lấy đất sạch giao cho Công ty GS được UBND TP giao cho Sở TN&MT tự quyết định. Trung tâm Phát triển quỹ đất thuộc Sở TN&MT là đơn vị được giao trách nhiệm thực hiện giải tỏa các bãi rác trong khu đất. Công tác giải phóng mặt bằng và thu gom xử lý rác tại khu đất được thực hiện từ năm 2013 đến nay.
Vậy trước khi phát sinh các bãi rác, khu đất ở phường Long Bình do ai quản lý, quá trình phát sinh bãi rác “chui” ra sao? Một cán bộ UBND quận 9 trả lời khu đất này do nhiều đơn vị quản lý, nguồn gốc pháp lý rất phức tạp. “Năm 2012, UBND TP có quyết định thu hồi đất để giao cho Công ty GS. Phương án thu hồi, giải phóng mặt bằng được giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất của Sở TN&MT thực hiện. Quận 9 không liên quan” - vị này cho hay.
Các tài liệu do chúng tôi thu thập được cho thấy theo Quyết định số 228/QĐ-UBND ngày 4-6-2012 của UBND TP, tổng dự toán chi phí bồi thường để giải phóng mặt bằng khu đất 97 ha ở phường Long Bình hơn 906 tỉ đồng. Và theo quyết định phê duyệt của Sở Tài chính TP, chi phí thu gom xử lý rác trong khu đất được trích từ nguồn dự phòng của dự án giải phóng mặt bằng này.
Vậy trách nhiệm của các đơn vị liên quan trong việc TP phải bỏ ra hơn 40 tỉ đồng để dọn bãi rác “chui” được xác định như thế nào? Chúng tôi đã liên hệ với lãnh đạo Sở TN&MT để tìm hiểu nhưng không nhận được phản hồi.
Nhiều khu đất trống có nguy cơ thành bãi rác Theo ghi nhận của chúng tôi, hiện nay rất nhiều khu đất trống ở ngoại thành hoặc dọc các tuyến đường lớn như Nguyễn Văn Linh, Phạm Văn Đồng… có rất nhiều rác và xà bần. Nếu không có biện pháp ngăn chặn, xử lý kịp thời, trong tương lai những nơi này rất dễ trở thành các bãi rác “chui” và TP sẽ phải tốn bộn tiền để giải tỏa. |