Giới lãnh đạo Haiti đã ban bố tình trạng khẩn cấp để truy tìm nhóm thủ phạm đã đột nhập nhà riêng và ám sát Tổng thống Jovenel Moise, hãng tin Reuters cho hay.
Sau khi ông Moise bị một nhóm biệt kích chưa rõ danh tính bắn chết, Thủ tướng lâm thời Haiti Claude Joseph - người tạm thời điều hành chính quyền Port-au-Prince - thông báo trên truyền hình rằng lệnh tình trạng khẩn cấp sẽ kéo dài ít nhất hai tuần.
Haiti là quốc gia có đa số người dân nói ngôn ngữ bản địa cùng với tiếng Pháp. Tuy nhiên, Reuters dẫn tin từ giới chức Haiti cho biết nhóm biệt kích ám sát tổng thống gồm các tay súng nói tiếng Anh và tiếng Tây Ban Nha, nghi ngờ là người nước ngoài.
Tổng thống Haiti Jovenel Moise. Ảnh: AP
Một đoạn video lan truyền trên mạng xã hội cho thấy trước khi đột nhập tư dinh và ám sát ông Moise, các tay súng che kín mặt đã hét to rằng chúng là đặc vụ của Cơ quan Thực thi pháp luật về ma túy của Mỹ (DEA). Reuters chưa thể độc lập xác thực video này.
Đại sứ Haiti tại Mỹ, ông Bocchit Edmond xác nhận có thông tin nhóm biệt kích tự nhận làm việc cho DEA. Tuy nhiên, ông Edmond lưu ý rằng chính quyền Port-au-Prince hoan nghênh sự hỗ trợ an ninh của Mỹ để xử lý khủng hoảng sau vụ ám sát.
Một nguồn tin từ chính quyền Mỹ phủ nhận bất kỳ sự liên quan nào giữa DEA và vụ ám sát Tổng thống Haiti.
Trấn an người dân, Thủ tướng lâm thời Joseph cho biết “tình hình đang được kiểm soát”. Các đường phố của thủ đô vốn thường nhộn nhịp đã vắng vẻ. Tất cả các cơ sở kinh doanh đóng cửa.
Ông Joseph cũng cam kết sẽ trừng phạt những kẻ ám sát ông Moise.
Lãnh đạo quốc tế chia buồn và lo ngại về Haiti
Vụ ám sát Tổng thống Haiti xảy ra vào khoảng 1 giờ sáng 7-7, giờ địa phương (tức 12 giờ trưa cùng ngày, giờ Việt Nam). Đại sứ Edmond cho biết Đệ nhất phu nhân Haiti Martine Moise đang trong tình trạng nguy kịch sau khi cũng bị trúng đạn trong vụ đột kích.
Phóng viên các hãng truyền thông tập trung bên ngoài nhà riêng của Tổng thống Haiti sau vụ ám sát hôm 7-7. Ảnh: REUTERS
Ông Moise đã nhậm chức Tổng thống Haiti từ năm 2017. Nhà lãnh đạo này hứng chịu không ít chỉ trích vì cáo buộc tham nhũng, các vấn đề trong quản lý kinh tế đất nước. Ông Moise cũng đề xuất cải cách hiến pháp với mục tiêu khắc phục bất ổn trong nước, song những người phản đối cho rằng đây là âm mưu củng cố quyền lực.
Sau vụ ám sát, tổng thống nước láng giềng Cộng hòa Dominica - ông Luis Abinader gọi đây là “tội ác” “chống lại trật tự dân chủ của Haiti và khu vực”. Cộng hòa Dominica đã đóng cửa biên giới trên đất liền với Haiti.
Tổng thống Mỹ Joe Biden lên án vụ ám sát “ghê tởm” này, đồng thời cho rằng tình hình hiện tại ở Haiti là đáng lo ngại. Ông Biden cũng cam kết Mỹ “sẵn sàng hỗ trợ” đảo quốc vùng Caribbean này “vì một Haiti an toàn và an ninh”.
Thư ký Báo chí Nhà Trắng Jen Psaki thì gọi đây là một “cuộc tấn công bi kịch”.
Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (HĐBA) cho biết các nhà lãnh đạo quốc tế sốc nặng vì vụ ám sát ông Moise, đồng thời gửi lời chia buồn và cảm thông sâu sắc tới Haiti. Theo đề xuất của Mỹ và Mexico, HĐBA sẽ họp kín về vấn đề này trong ngày 8-7.
Tổ chức Y tế liên châu Mỹ (PAHO) lo ngại bất ổn sau vụ ám sát sẽ cản trở các nỗ lực chống lại đại dịch COVID-19 ở quốc đảo này. Haiti là một trong số ít các nước chưa thể tiếp cận nguồn cung vaccine ngừa COVID-19.
