Cá biệt đã có địa phương mất khả năng thanh toán gây dư luận không tốt trong nhân dân như huyện Phước Long, Bạc Liêu nợ 397 tỉ đồng…”. Ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế, trình bày báo cáo kết quả giám sát xây dựng nông thôn mới năm qua gắn với tái cơ cấu nông nghiệp với Ủy ban Thường vụ Quốc hội (QH) vào ngày 5-10.
Theo ông Thanh, số nợ đọng xây dựng cơ bản tập trung chủ yếu ở khu vực đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung Bộ. Những nơi này có phong trào xây dựng nông thôn mới dẫn đầu cả nước nhưng cũng chiếm đến 75,3% số nợ đọng. Ngoài ra, tổng số nợ đọng tại các xã đã được công nhận nông thôn mới chiếm đến 46,9% số nợ đọng của cả nước. Điều này để lại hậu quả xấu và ảnh hưởng đến chủ trương xây dựng nông thôn mới của Đảng và Nhà nước. Vì vậy, báo cáo giám sát kiến nghị có hướng giải quyết dứt điểm số nợ đọng trong năm 2017, hạn chế huy động vốn vượt quá khả năng dẫn đến nợ đọng. Đặc biệt xem xét không công nhận xã nông thôn mới nếu để nợ đọng.
Theo Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân (phải), xây nông thôn mới nhưng chưa đầu tư nhiều cho sản xuất để tăng chất lượng và giá trị gia tăng. Ảnh: T.PHÚ
Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân băn khoăn: “Nhiều nơi dường như mới đua nhau xây dựng công trình, dự án chứ chưa đầu tư được nhiều cho sản xuất theo hướng tăng chất lượng, tăng giá trị gia tăng. Như thế thì lấy tiền đâu trả nợ?”.
Theo ông Thanh, các địa phương nói sẽ dùng quỹ đất nhưng đoàn giám sát rất băn khoăn vì với thị trường bất động sản như hiện nay thì giải pháp này không mấy khả thi.
Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường hứa sẽ yêu cầu các địa phương bằng mọi biện pháp sẽ trả nợ. “Nếu tính tỉ lệ thì 15.000 tỉ nợ đọng so với trên 1 triệu tỉ dành cho xây dựng nông thôn mới thì không phải là lớn nhưng đáng lưu ý là số nợ lại chỉ tập trung ở một số địa phương” - ông Cường giải trình thêm.
Tuy vậy, Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu nói: “Có tới 47% xã nông thôn mới nợ. Xã nợ ít thì vài tỉ đồng, nhiều 3-40 tỉ đồng thì lấy đâu ngân sách, lấy đâu nguồn lực để trả nợ, trong khi về cơ bản thì đất bán xong rồi”.
Ông Nguyễn Đức Hải, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách, đề nghị Bộ Tài chính phân tích kỹ hơn 15.000 tỉ đồng đó có phải nợ xấu không. “Các cụ nói cháo nóng húp quanh, công nợ trả dần, có ép thì mấy ông xã cũng không thể trả ngay được” - ông Hải nói.