Sau nửa năm thụ lý, TAND Cấp cao đã đưa ra quyết định mở phiên phúc thẩm đại án Hứa Thị Phấn (cựu cố vấn cấp cao HĐQT TRUSTBank, cựu chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư phát triển Phú Mỹ) giai đoạn 2 gây thiệt hại 1.338 tỉ đồng tại Ngân hàng TMCP Đại Tín (TRUSTBank).
Phiên xử dự kiến bắt đầu vào ngày 22-6 kéo dài đến ngày 29-6. Hội đồng xét xử do thẩm phán Phan Thanh Tùng làm chủ toạ cùng hai thẩm phán Trần Văn Mười và Trần Thị Thu Thuỷ. Thẩm phán dự khuyết cho HĐXX là ông Nguyễn Đắc Minh. Kiểm sát viên tại phiên xử là hai ông Đặng Quốc Việt và Võ Phong Lưu.
Phiên phúc thẩm được mở theo kháng nghị của Viện trưởng VKSND TP.HCM và kháng cáo của các bị cáo, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Đáng chú ý, liên quan đến vấn đề dân sự, bị án Phạm Công Danh và bị cáo Phấn đều có kháng cáo đề nghị cấp phúc thẩm xem xét lại phán quyết của án sơ thẩm.
Tháng 11-2019, xử sơ thẩm, TAND TP.HCM đã tuyên phạt bị cáo Phấn 20 năm tù tổng hợp với các bản án giai đoạn 1 là 30 năm tù. Cấp dưới thân tín là Bùi Thị Kim Loan (cựu kế toán Công ty TNHH Phú Mỹ, phó giám đốc Công ty TNHH Đầu tư địa ốc Phúc Nguyễn) bị phạt bảy năm tù. Tổng hợp với bản án giai đoạn 1, bị cáo phải chấp hành chung là 30 năm tù.
Bị án Phạm Công Danh có mặt trong nhiều đại án ngân hàng toà xét xử. Ảnh: H.Y
Các bị cáo Lâm Kim Dũng (cựu giám đốc Công ty TNHH Địa ốc Lam Giang, cháu rể bà Phấn); Lâm Hứa Quỳnh Trinh (cựu thủ quỹ kiêm thủ kho Ngân hàng Chi nhánh Lam Giang, cựu phó phụ trách Phòng ngân quỹ TRUSTBank, con gái bị cáo Dũng); Phạm Hồng Hảo (cựu nhân viên TRUSTBank, con dâu bị cáo Dũng) bị phạt từ hai năm án treo đến năm năm tù...
Về nghĩa vụ dân sự, HĐXX buộc bị cáo Phấn bồi thường hơn 437 tỉ đồng, ông Danh và Tập đoàn Thiên Thanh phải bồi thường 901 tỉ đồng. Đáng chú ý, HĐXX quyết định tiếp tục kê biên 97/114 bất động sản được công nhận quyền sử dụng của Tập đoàn Thiên Thanh và bị án Phạm Công Danh để đảm bảo nghĩa vụ thi hành án của ông Danh...
Sau đó, Viện trưởng VKSND TP.HCM có quyết định kháng nghị phần dân sự đại án này. Cụ thể, VKS đề nghị TAND Cấp cao tại TP.HCM xử phúc thẩm theo hướng buộc bị cáo Hứa Thị phấn phải chịu trách nhiệm bồi thường số tiền hơn 901 tỉ đồng cho Ngân hàng Thương mại TNHH một thành viên xây dựng Việt Nam (CB, tiền thân là TRUSTBank sau là VNCB).
Đồng thời, công nhận toàn bộ 114 bất động sản là quyền sử dụng đất đang thế chấp tại CB để bảo đảm cho các khoản vay thuộc quyền sử dụng của Công ty Tập đoàn Thiên Thanh, bị án Phạm Công Danh.
Khi họ hoàn tất các nghĩa vụ trả lãi của 24 khoản vay đối với ngân hàng thì ngân hàng phải giải chấp 114 bất động sản đang thế chấp này nhưng tiếp tục duy trì lệnh kê biên.
Việc này để đảm bảo nghĩa vụ dân sự của Tập đoàn Thiên Thanh và ông Danh phải thực hiện trong vụ án này cũng như các vụ án khác, giành quyền khởi kiện cho các bên liên quan nếu có bằng một vụ kiện dân sự khác.
VKS cho rằng khoản tiền 901 tỉ đồng, HĐXX buộc bà Phấn phải chịu trách nhiệm hình sự nhưng lại buộc ông Danh và Tập đoàn Thiên Thanh bồi thường là trái pháp luật.
Về 17 bất động sản ở Bình Dương thuộc 114 cái đang được kê biên để đảm bảo cho nghĩa vụ 29 khoản vay của bà Phấn chuyển giao cho ông Danh và Tập đoàn Thiên Thanh (khi mua ngân hàng).
Bà Phấn lại ký hợp đồng chuyển nhượng 90% cổ phần của bà tại Công ty Phú Mỹ cho bà Lý Kim Chi nhưng là hợp đồng không được công chứng và không được các cơ quan có thẩm quyền chấp thuận.
Trong khi đó, việc chuyển giao quyền và nghĩa vụ tại TRUSTBank giữa ông Danh và bà Phấn được Ngân hàng Nhà nước chấp nhận. Trong đó có việc chuyển giao 114 bất động sản nói trên.
Ông Danh đã chuyển số tiền 56,8 tỉ đồng cho bà Phấn để tất toán khoản vay được bảo đảm bằng 17 bất động sản ở Bình Dương. Do đó, 17 bất động sản này phải thuộc quyền quản lý sử dụng của ông Danh và Tập đoàn Thiên Thanh.
Bà Chi chỉ trả 90% cổ phần của bà Phấn để mua dự án là 136 tỉ đồng. Một phần trong dự án có 17 bất động sản trên liên quan đến việc bà Phấn đã chuyển giao cho ông Danh. Đây là tài sản thế chấp để bảo đảm nghĩa vụ trả nợ 56,8 tỉ đồng.
Như vậy, việc HĐXX tuyên Công ty TNHH Tập đoàn đầu tư và xây dựng Tân Đông Hiệp (của bà Chi) phải nộp lại số tiền 56,8 tỉ đồng và hơn 14 tỉ đồng tiền lãi và được nhận 17 bất động sản tại Khu công nghiệp Tân Đông Hiệp là không có căn cứ.
Điều này sẽ gây thiệt hại cho Nhà nước khi bà Chi chỉ phải trả các khoản tiền mà được quyền định đoạt 17 bất động sản mà ông Danh đã mua này. Bà Chi chỉ được quyền sử dụng 17 bất động sản này khi phải mua đúng giá trị thực của nó chứ không phải là tiền vay và tiền lãi cho ngân hàng.
Bà Phấn vắng mặt tại phiên xử sơ thẩm
Tại phiên sơ thẩm, đại diện VKS cho rằng dù triệu tập hợp lệ nhưng bà Phấn vẫn vắng mặt không lý do. VKS cũng đề cập đến việc CQĐT vẫn không thể lấy lời khai của bà. Cơ quan tố tụng có đến bệnh viện xác minh, bác sĩ bảo có thể tiếp xúc. Tuy nhiên, khi tiếp xúc, bà Phấn không nói chuyện, không hợp tác với CQĐT.
Nói về sự vắng mặt không lý do của bị cáo Phấn, TAND TP.HCM nêu quan điểm đã tống đạt quyết định xét xử cho bà đúng quy định. Bệnh viện xác định bị cáo Phấn đang điều trị tại bệnh viện với nhiều bệnh khác nhau.
Xét hiện nay, bị cáo lớn tuổi, đang điều trị tại bệnh viện nên HĐXX không áp dụng biện pháp dẫn giải bị cáo tới tòa…
Theo tòa, sự vắng mặt bị cáo Phấn không gây trở ngại cho việc xét xử và không ảnh hưởng đến quyền lợi của bị cáo (có luật sư bị cáo). Đồng thời, tòa cũng cho biết áp dụng BLHS 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 để có lợi cho các bị cáo.
