Hôm nay (31-12), Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Nhà báo (HNB) Việt Nam lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020-2025 sẽ chính thức khai mạc. Dịp này, Pháp Luật TP.HCM có cuộc trao đổi với nhà báo Lê Quốc Minh, Chủ tịch HNB Việt Nam.
“Hãy dừng lại” những tin bài “cạn, giả dối”
. Phóng viên: Thưa, ông có đánh giá gì về hoạt động báo chí thời gian qua?
+ Nhà báo Lê Quốc Minh: Thời gian qua, báo chí đã đạt được rất nhiều thành tựu. Nhưng nhìn thẳng vào sự thật thì thấy vẫn còn khá nhiều bất cập, từ các cấp hội đến trung ương hội. Trong đó, nổi lên là vấn đề đạo đức nhà báo đã gây nên nhiều lo lắng, bức xúc, quan ngại.
. Mối lo về đạo đức của nhà báo, cụ thể như thế nào thưa ông?
+ Điển hình và “nóng” là sử dụng mạng xã hội (MXH). Đây là vấn đề đã được HNB Việt Nam nhiệm kỳ qua đưa ra, thường xuyên lưu ý, nhắc nhở. HNB Việt Nam coi việc sử dụng đúng MXH như là hành vi chuẩn mực của người làm báo và đã đưa thành những quy định về đạo đức của báo chí, báo giới. Nhưng thực tế trong nhiệm kỳ qua, một số tờ báo, cá nhân vi phạm điều này. Ví dụ như có tờ báo, nhà báo không đi tác nghiệp lấy tin tức mà ngồi văn phòng, lên mạng lấy các tin trên đó, xào nấu lại, không kiểm chứng mà vẫn cứ đăng, đưa lên như là bản tin của báo, của phóng viên đó…
. Vậy theo ông, tới đây nên ứng xử như thế nào với các vi phạm đó?
+ Trước hết, báo chí không thể và không nên chạy đua theo MXH. Mỗi cơ quan báo chí có nhân lực giới hạn nhưng người sử dụng MXH là vô hạn. Báo chí chính thống có thế mạnh là khả năng kiểm chứng thông tin đa chiều và khả năng tạo ra những nội dung mang tính chuyên nghiệp. Nếu một số tờ báo, người làm báo cứ chạy đua với MHX, tạo ra những nội dung hời hợt, không kiểm chứng, những nội dung thậm chí là không có ích cho xã hội… thì qua thời gian người đọc, nghe, nhìn sẽ phát hiện ra ngay và tẩy chay các loại tin, bài dạng “ăn xổi, cạn và giả dối” đó. Hãy đầu tư vào những nội dung chuyên sâu để phát huy nguồn năng lực sở trường của từng tờ báo, nhà báo chuyên nghiệp.
. Việc cảnh báo như thời gian qua liệu có đủ để làm trong sạch nền báo chí?
+ Trong thời gian tới, HNB Việt Nam chủ trương sẽ tăng cường hoạt động của Hội đồng kỷ luật, phối hợp với Bộ TT&TT cũng như Ban Tuyên giáo Trung ương để vừa đảm bảo về mặt định hướng thông tin tuyên truyền nhưng đồng thời thắt chặt xử lý các cơ quan báo chí, cá nhân nhà báo vi phạm.
Những cơ quan báo chí vi phạm nhiều lần, chúng tôi kiến nghị phải có biện pháp xử lý phù hợp, kể cả rút giấy phép. Những nhà báo vi phạm, tùy theo mức độ, ngoài việc pháp luật đã xử lý thì hội cũng sẽ có những hình thức xử lý kỷ luật mạnh tay với nhà báo đó. Cạnh đó, tới đây chúng tôi sẽ yêu cầu lãnh đạo cơ quan báo chí mà có những nhà báo bị kỷ luật, dính sai phạm cũng phải chịu một phần trách nhiệm.
Tôi hy vọng những biện pháp mạnh mẽ của các cơ quan quản lý, của HNB Việt Nam và sự ủng hộ của đông đảo người dân, độc giả, khán thính giả, chúng ta sẽ góp phần làm trong sạch, lành mạnh nền báo chí nước nhà.
Nhà báo Lê Quốc Minh, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, phát biểu tại đại hội. Ảnh: THÀNH ĐẠT
Đừng quên sứ mệnh của mình
. Vậy HNB Việt Nam sẽ có cách làm gì, biện pháp ra sao trong việc xây dựng đội ngũ làm báo chuyên nghiệp?
+ Trong thời gian tới, HNB Việt Nam chủ trương phải nâng cao chất lượng cán bộ, nhà báo cả về chính trị lẫn chuyên môn nghiệp vụ. Vì thế, hướng đi sẽ là: Xây dựng đội ngũ hiện đại, nhân văn, có tính chiến đấu, tính phản biện và đương nhiên yếu tố nâng cao đạo đức nhà báo sẽ là một trong những trọng tâm được chú trọng, hướng tới.
. Có ý kiến cho rằng nguyên nhân dẫn đến những sai phạm trên cũng xuất phát từ sự thúc bách liên quan đến vấn đề kinh tế, ông nghĩ thế nào?
+ Chúng tôi không đồng ý với quan điểm này. Bởi không thể vì bất cứ lý do nào để quên đi, bỏ qua nhiệm vụ của báo chí là phụng sự người dân, phụng sự bạn đọc, nghe, nhìn. Vừa qua, có những phóng viên, nhà báo đã bị pháp luật xử lý, theo tôi là do không thấm nhuần nhiệm vụ, sứ mệnh của mình.
Từ chỗ xác định rõ, kiên định quan điểm phụng sự thì mỗi tổng biên tập, mỗi cán bộ, mỗi phóng viên phải đổi mới, tìm tòi, sáng tạo để kéo độc giả đến với những bài viết, tin tức đậm đặc dung lượng thông tin từ cuộc sống thực. Từ chỗ kéo, rồi có bạn đọc, nghe, nhìn… thì tờ báo sẽ có nguồn kinh tế để sống, nuôi bộ máy…
. Ông có thể đưa ra đôi nét phác thảo, định hình báo chí trong thời gian tới?
+ Báo chí trong tương lai cần phải đi theo hướng không chỉ phản ánh sự việc, những gì đã, đang xảy ra mà phải đưa ra, gợi ý được những giải pháp có ích cho xã hội. Xu hướng báo chí giải pháp trên thế giới đang nổi lên rất mạnh mẽ. Báo chí Việt Nam cũng phải đi theo xu hướng: phản ánh - phân tích - xây dựng. Trong phân tích, có phản biện trên tinh thần xây dựng bằng cách gợi mở, đóng góp các biện pháp, cách làm có ích cho nhân dân, cho xã hội. Khi theo xu hướng đó thì báo chí mới được nhân dân trông đợi.
. Xin cám ơn ông.
| Hôm nay, chính thức khai mạc Đại hội Hội Nhà báo Việt Nam Ngày 30-12, HNB Việt Nam tổ chức khai mạc phiên trù bị Đại hội đại biểu toàn quốc HNB Việt Nam lần thứ XI. Phát biểu khai mạc phiên trù bị, nhà báo Lê Quốc Minh nhấn mạnh: “Đại hội được tổ chức vào thời điểm toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta đang nỗ lực phấn đấu thực hiện thành công nghị quyết Đại hội XIII của Đảng”. Theo nhà báo Lê Quốc Minh, nhiệm vụ nặng nề đặt ra cho đại hội là đánh giá, kiểm điểm việc thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ X HNB Việt Nam; kiểm điểm, đánh giá việc thực hiện những chủ trương, nhiệm vụ về công tác báo chí nêu trong Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng. Hôm nay (31-12), đại hội sẽ diễn ra phiên chính thức, bắt đầu từ 8 giờ 30 tại Cung Văn hóa lao động hữu nghị Việt - Xô, Hà Nội. |
