Nhân Tháng hành động phòng, chống ma túy và Ngày quốc tế phòng, chống lạm dụng ma túy (26-6), Đại tá Nguyễn Văn Giáp, Phó Cục trưởng Cục phòng chống ma túy và tội phạm, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng đã có trao đổi với Pháp Luật TP.HCM về tình hình tội phạm ma túy trên cả nước.
Thu hơn 1 tấn ma túy trong 6 tháng đầu năm 2024
. Phóng viên: Xin ông cho biết những kết quả nổi bật trong công tác phòng, chống ma tuý thời gian qua của lực lượng chức năng Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng?
+ Đại tá Nguyễn Văn Giáp: Có thể nói, 6 tháng đầu năm 2024 vừa qua là khoảng thời gian rất vất vả với lực lượng phòng chống ma túy và tội phạm.
Chúng tôi đã xác lập, đấu tranh thành công nhiều chuyên án ma túy; chủ trì, phối hợp bắt giữ nhiều người, thu giữ hơn một tấn ma túy các loại cùng nhiều tang vật khác. Lượng ma túy thu giữ tăng tới gần 900 kg so với cùng kỳ năm 2023.
Điển hình là chuyên án A424.4p, đấu tranh với đường dây tội phạm buôn bán, vận chuyển ma túy trái phép từ Lào vào Việt Nam. Chuyên án này được phá vào ngày 26-5, tại khu vực cửa khẩu quốc tế Nam Giang, tỉnh Quảng Nam.
Theo đó, lực lượng Cục phòng chống ma túy và tội phạm (PCMT&TP) chủ trì, phối hợp với Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Nam bắt quả tang tám người Lào (ba nam, năm nữ), tang vật thu giữ gần 200 kg ma túy các loại; một ô tô biển kiểm soát Lào.
Còn trước đó, trong ba ngày 6, 9 và 23-5, lực lượng Cục PCMT&TP chủ trì, phối hợp với Bộ đội Biên phòng tỉnh Hà Tĩnh, tỉnh Quảng Trị đấu tranh Chuyên án A424.1p, A424.2p và A424.3p, bắt 13 đối tượng người Lào, thu giữ 225,5 kg ma túy các loại và ba ô tô biển kiểm soát Lào.
. Có sự thay đổi gì trong thời gian qua tại những nơi được coi là điểm nóng về ma túy?
+ Trước đây, một số địa bàn như các tỉnh Điện Biên, Sơn La, Nghệ An luôn được xác định là điểm nóng về tình hình mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy, số người nghiện gia tăng; đáng chú ý là các toán, nhóm vận chuyển ma tuý có vũ khí, lợi dụng đường biên giới dài, địa hình rừng núi hiểm trở để mua bán, vận chuyển ma tuý từ nước ngoài vào Việt Nam, các đối tượng hoạt động rất manh động và liều lĩnh.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, với sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền địa phương, các lực lượng chức năng trong phòng ngừa, đấu tranh quyết liệt với tội phạm ma túy thì tình hình tại các địa bàn nóng về tội phạm này đã có nhiều sự thay đổi lớn, tội phạm và tệ nạn ma tuý giảm hẳn, an ninh trật tự được giữ vững, đời sống nhân dân ngày càng được nâng lên.
Đảng và Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách an sinh xã hội, tạo công ăn việc làm cho người dân ở khu vực biên giới, giúp nhân dân ổn định phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, xoá đói, giảm nghèo; nhận thức của nhân dân ngày càng được nâng lên, tích cực tham gia đấu tranh tố giác tội phạm, nhất là tội phạm về ma tuý.
Do vậy, có thể nói rằng, không còn có các điểm nóng, phức tạp về ma túy như trước đây.
Nhận thức sai lệch về pháp luật
. Buôn bán, vận chuyển 1 bánh hay hàng trăm bánh ma túy thì tội danh bị pháp luật trừng trị cũng như nhau?
+ Tội phạm ma túy đã có nhận thức rất sai lệch như vậy về pháp luật nên chúng rất liều lĩnh và bất chấp để thực hiện hành vi phạm tội, vì lợi nhuận mang lại cho chúng là rất lớn nếu phi vụ trót lọt.
Biết rằng, nếu sa lưới sẽ bị pháp luật trừng trị rất nghiêm minh nên tội phạm ma túy thường xuyên thay đổi phương thức, thủ đoạn. Bên cạnh các thủ đoạn truyền thống thì hiện nay, tội phạm ma túy lợi dụng triệt để công nghệ cao để hoạt động.
Đặc biệt, tội phạm ma túy trên các tuyến biên giới đều có vũ khí nóng, sẵn sàng nhả đạn giải cứu đồng bọn, cướp lại ma túy, cản đường truy bắt của lực lượng chức năng hòng tránh sự trừng phạt của pháp luật.
Với số lượng lớn ma túy thẩm lậu vào nước ta, có thể thấy rằng các đối tượng tội phạm ma túy đã lợi dụng triệt để các điều kiện địa lý, tự nhiên để trung chuyển ma túy đi nước thứ ba.
Công tác phối hợp chặt chẽ
. Để bắt giữ được số lượng lớn ma túy như trên thì công tác phối hợp với các lực lượng chức năng khác là rất chặt chẽ?
+ Trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền được giao, Cục PCMT&TP và Bộ đội Biên phòng các tỉnh đã phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với cấp ủy, chính quyền địa phương, các lực lượng chức năng của Bộ Công an, Hải quan, Cảnh sát biển... để thực hiện công tác đấu tranh phòng, chống ma túy. Cơ sở pháp lý phối hợp thực thi nhiệm vụ đều đã được luật hóa chặt chẽ.
Một trong những giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác phòng chống tội phạm về ma tuý là nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các lực lượng chức năng, cấp ủy, chính quyền địa phương trong phòng, chống loại tội phạm này.
Trong tháng cao điểm đấu tranh phòng, chống ma túy, các đơn vị Bộ đội Biên phòng đã phối hợp với các lực lượng chức năng đấu tranh thành công 35 vụ, bắt 45 đối tượng; thu hơn 56 kg ma túy các loại.
. Xin cảm ơn Đại tá Nguyễn Văn Giáp!
Bộ đội Biên phòng chưa phát hiện Fentanyl
. Biên phòng đã có thông tin về loại ma túy cực độc mới mà cơ quan chức năng cảnh báo?
+ Lực lượng PCMT&TP/BĐBP đã nhận được thông tin hiện nay trên thị trường đã xuất hiện loại ma túy có tên Fentanyl cực độc, có độ “phê” gấp hơn 50 lần heroin, hơn 100 lần morphine, chỉ cần sử dụng lượng rất nhỏ có thể dẫn đến tử vong.
Qua nghiên cứu, thấy rằng Fentanyl thuộc biệt dược trong danh mục II các chất ma túy được dùng hạn chế trong phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học, điều tra tội phạm hoặc trong lĩnh vực y tế theo quy định của cơ quan có thẩm quyền.
Hiện nay, qua công tác nắm bắt địa bàn, BĐBP chưa phát hiện Fentanyl và các chất dẫn xuất của nó xuất hiện dưới dạng ma túy tại địa bàn khu vực biên giới.
Cục PCMT&TP đã thông tin đến các đơn vị trong toàn lực lượng và đang theo dõi giám sát chặt chẽ để phát hiện loại ma tuý này.