Bỏ duyệt bản vẽ nhà, đất: Nhiều rủi ro!

Quanh việc UBND quận 1 (TP.HCM) có kiến nghị bỏ thủ tục xác nhận bản vẽ hiện trạng nhà, đất mà Pháp Luật TP.HCM đã nêu trên số báo ngày 22-1, Sở Tư pháp vừa có ý kiến đề nghị Sở TN&MT rà soát lại, nếu thủ tục này không còn phù hợp thì hai sở sẽ phối hợp đề xuất hướng xử lý...

Đã xác nhận thì khỏi thẩm định (!?)

Thảo luận về kiến nghị nêu trên của quận 1 trước khi trình TP, Sở TN&MT cho hay theo Quyết định 3492/2009 của TP công bố bộ thủ tục hành chính chung áp dụng tại TP, có hai thủ tục liên quan đến bản vẽ. Thứ nhất là thẩm định bản vẽ hiện trạng do Phòng Quản lý đô thị (QLĐT) thực hiện. Thứ hai là xác nhận bản vẽ hiện trạng nhà, đất do Phòng TN&MT thực hiện.

Năm 2011, nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính, TP quyết định bãi bỏ thủ tục xác nhận bản vẽ hiện trạng nhà, đất do Phòng TN&MT thực hiện. “Do đó hiện nay chỉ còn thủ tục thẩm định bản vẽ hiện trạng nhà ở do Phòng QLĐT thực hiện là còn hiệu lực” - Sở TN&MT phân tích.

Sở TN&MT viện dẫn thêm quy định tại Nghị định 43/2014 về bản vẽ: “UBND cấp xã hoặc văn phòng đăng ký đất đai “xác nhận sơ đồ nhà ở hoặc công trình xây dựng nếu chưa có xác nhận của tổ chức có tư cách pháp nhân về hoạt động xây dựng hoặc hoạt động đo đạc bản đồ”. Hiểu nôm na là theo Nghị định 43, bản vẽ vẫn phải được thẩm định nếu do tổ chức, cá nhân tự lập. Còn với bản vẽ đã có đơn vị đo vẽ lập và xác nhận thì khỏi phải thẩm định.

Chưa rõ cơ sở pháp lý

Trước ý kiến này của Sở TN&MT, Sở Tư pháp vẫn không hết băn khoăn và cũng vừa có văn bản phản hồi.

Theo đó, Sở Tư pháp cho hay qua nghiên cứu và rà soát các quy định pháp luật đất đai hiện hành thì không có quy định về thủ tục thẩm định bản vẽ hiện trạng của Phòng QLĐT thực hiện mà chỉ có quy định về việc xác nhận sơ đồ nhà ở, công trình xây dựng quy định tại Nghị định 43/2014 hướng dẫn thi hành Luật Đất đai 2013 như Sở TN&MT đã nêu.

Chị Ngọc Xinh ở quận 5 đang xem lại bản vẽ nhà để chuẩn bị làm thủ tục nhà đất.Ảnh: HTD

“Sở TN&MT chưa nêu rõ cơ sở pháp lý của việc quy định thủ tục thẩm định bản vẽ hiện trạng tại Quyết định 3492/2009 của TP cũng như chưa rà soát các quy định pháp luật đất đai hiện hành để xác định thủ tục thẩm định bản vẽ hiện trạng có còn phù hợp hay không để từ đó đề xuất hướng xử lý” - Sở Tư pháp nhận xét.

Do đó, Sở Tư pháp đề nghị Sở TN&MT rà soát lại, nếu thủ tục này không còn phù hợp thì hai sở sẽ phối hợp đề xuất hướng xử lý.

Thiệt hại lớn nếu bỏ thẩm định

Ông Nguyễn Văn Trường, Phó Chủ tịch UBND huyện Nhà Bè, phân tích: Không thể bỏ việc kiểm định bản vẽ của Nhà nước và cho rằng đơn vị đo vẽ có tư cách pháp nhân chịu trách nhiệm là đủ. Nên nhớ hiện nay bản vẽ là do công ty đo vẽ lập theo yêu cầu của người dân. Chính vì vậy mà tại các bản vẽ đều có câu “không thay thế giấy chứng nhận, không có ý nghĩa được cấp giấy chứng nhận”.

Ông Trường cho rằng công ty đo vẽ hoạt động theo Luật Doanh nghiệp, trách nhiệm của họ có giới hạn. Họ thành lập rồi giải tán sau một vài năm là chuyện bình thường. Nếu lúc đó xảy ra tranh chấp nhà, đất liên quan đến bản vẽ thì ai sẽ chịu trách nhiệm? Chưa kể tình huống công ty đo vẽ bắt tay vẽ lụi, làm bừa thì rủi ro cho người mua càng lớn.

Do đó cần phải có sự kiểm định trở lại bản vẽ. Bản đồ, tọa độ và giải thửa là do cơ quan nhà nước lập để quản lý đất đai và cung cấp cho người có nhu cầu. Dựa trên cơ sở số liệu được cơ quan nhà nước cấp, người dân có nhu cầu tiến hành mua bán chuyển nhượng, tách thửa nhập thửa. Không có số liệu được cấp thì họ dựa vào đâu?

“Với đề xuất hai bên mua bán ký tên đồng thuận vào bản vẽ là đủ, tôi nghĩ cũng rất khó. Cứ cho là bên mua đã tìm hiểu, đã đồng thuận với vị trí đó, diện tích đó nhưng sau một thời gian có khiếu nại tranh chấp của người khác do chồng ranh lấn thửa thì ai chịu. Nếu không có sự kiểm định của Nhà nước, trước tiên người dân sẽ lãnh đủ” - ông Trường khẳng định.