Chiều 22-5, bên hành lang Quốc hội, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể đã trả lời báo chí về vấn đề “thu phí” hay “thu giá” tại các trạm BOT. Trước đó, dư luận và mạng xã hội đặt ra nhiều câu hỏi về tính hợp lý với cụm từ “thu giá” đã xuất hiện tại các trạm BOT lâu nay.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nói: “Đó là quy định của Chính phủ thôi, chuyển từ Bộ Tài chính sang Bộ GTVT. Mình phải xem BOT là một sản phẩm của doanh nghiệp (DN), mà DN thì ấn định giá. Còn phí thì mang tính chất nhà nước. Chỉ thế thôi”.
. Phóng viên: Nhưng căn cứ vào đâu để gọi đó là “thu giá”?
+ Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể: Cái này do quy định của nghị định thôi. Phí thì nó liên quan đến HĐND, Quốc hội quyết định. Còn giá là dịch vụ của một DN cung cấp. Đây là sản phẩm của DN thì mình điều chỉnh cho hợp lý thôi.
Khi chuyển qua giá thì mình mới giảm giá, giảm giá, giảm giá… sao cho cân đối được phương án tài chính thôi. Chứ nếu coi đó là phí thì phải thông qua các bộ, các kiểu… Đây là cơ chế của Chính phủ thôi. Nó không khác gì cả, chỉ là mình linh động hơn, rất nhiều.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể trả lời báo chí bên lề hành lang Quốc hội về vấn đề "thu giá" hay "thu phí". Ảnh: CHÂN LUẬN
. Dư luận cho rằng dùng “thu giá” là đánh tráo khái niệm?
+ Nhưng cái này theo quy định. Do nghị định Chính phủ. Thí dụ một sản phẩm nhà máy làm ra, họ ấn định giá. Đây là sản phẩm của DN thì nghị định quy định thôi chứ mình không tự đặt ra.
. Giá đấy lại có căn cứ theo quy luật thị trường không?
+ Sản phẩm nào cũng phải đem lại hiệu quả kinh doanh. Một dự án BOT thì dĩ nhiên nhà nước và nhà đầu tư bỏ ra, căn cứ vào phương án hoàn vốn của DN. Nhà nước cố gắng điều chỉnh cho đến mức thấp nhất để hài hòa, có lợi cho xã hội.
Hiện nay trạm thu giá nào có điều kiện là mình giảm đến mức thấp nhất, dĩ nhiên tuân theo quy luật thị trường. DN nào cũng phải tính toán giá thành để thu hồi vốn. Giống tôi bỏ tiền ngân hàng tôi cũng phải sinh lãi.
. Nhưng DN có thể đẩy giá lên chứ hoặc họ có thể đề xuất đẩy giá?
+ Về nguyên tắc, sản phẩm đó của DN nhưng mình có điều tiết theo thị trường. Tại sao Chính phủ họp, các bộ ngành họp, Quốc hội yêu cầu xem xét BOT? Tức là mình điều tiết hài hòa lợi ích DN và người dân.
Anh đã ký hợp đồng với Bộ, Bộ phải có trách nhiệm giám sát, kiểm tra và xã hội cũng thống nhất được giá hợp lý nhất. Nên có những trạm BOT là mình giảm từ 35.000 xuống còn 15.000. Bây giờ nghị định thay đổi thì mình điều chỉnh theo yêu cầu của CP.
. Vậy các DN muốn tăng giá thì sao, thưa bộ trưởng?
Họ muốn tăng giá thì họ ngồi lại với Bộ. Khi nào chi phí hài hòa thì mới chấp nhận.