Chiều 21-5, theo nghị trình, Quốc hội thảo luận tại hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản.
Sửa đổi Điều 38 về đăng ký tham gia đấu giá, dự thảo đã bổ sung những người không được đăng ký tham gia đấu giá.
Cụ thể gồm cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh ruột, chị ruột, em ruột; công ty mẹ, công ty con, các doanh nghiệp mà cá nhân, tổ chức hoặc nhóm cá nhân, tổ chức có khả năng chi phối hoạt động thông qua sở hữu, thâu tóm cổ phần, phần vốn góp hoặc thông qua việc ra quyết định của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp khi đăng ký tham gia đấu giá trong cùng một tài sản.
Quyền của công dân sẽ bị hạn chế
Nêu ý kiến về vấn đề này, đại biểu Trần Văn Tuấn (đoàn Bắc Giang) cho rằng quy định như dự thảo nhằm tránh tình trạng thông đồng dìm giá, “quân xanh, quân đỏ”, tiêu cực trong hoạt động đấu giá tài sản. Tuy nhiên, theo ông, nếu bổ sung “cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh ruột, chị ruột, em ruột” vào nhóm đối tượng không được đăng ký tham gia đấu giá sẽ không phù hợp cả về mặt pháp lý và thực tế.
“Quy định như vậy là hạn chế quyền sở hữu tài sản của công dân, không phù hợp với Hiến pháp và các quy định pháp luật liên quan, không phù hợp đối với trường hợp Nhà nước đấu giá quyền sử dụng đất ở để giao đất ở cho cá nhân, tổ chức có thu tiền sử dụng đất” - ông Tuấn nói.
Theo đại biểu này, về mặt thực tế, nếu cha, mẹ, vợ, chồng, con, anh ruột, chị ruột, em ruột đều có quyền đăng ký tham gia đấu giá nhiều lô đất khác nhau cùng với nhiều khách hàng khác không ảnh hưởng đến tính khách quan của cuộc đấu giá và không phải là nguyên nhân dẫn đến tình trạng thông đồng, dìm giá.
Thực tế, theo ông, nhiều cuộc đấu giá quyền sử dụng đất ở có các cặp vợ chồng hoặc cha mẹ, anh chị em ruột tham gia nhưng vẫn bảo đảm tính khách quan, không có tình trạng thông đồng, dìm giá.
Mặt khác, đã có những tổ chức đấu giá tự quy định trong quy chế cuộc đấu giá nội dung không cho cha mẹ, vợ chồng, anh chị em ruột cùng đăng ký tham gia cùng một cuộc đấu giá đã vấp phải sự phản ứng gay gắt của những người tham gia.
Ông Tuấn cũng đánh giá quy định như dự thảo làm phát sinh thủ tục hành chính hết sức phức tạp cho tổ chức đấu giá.
“Muốn kiểm soát những người tham gia đấu giá có mối quan hệ hôn nhân, huyết thống với nhau không, tổ chức đấu giá tài sản phải yêu cầu họ xuất trình bản sao giấy chứng nhận đăng ký kết hôn, giấy khai sinh…”- ông Tuấn dẫn chứng và nói khi một cuộc đấu giá có hàng trăm khách hàng tham gia thì thủ tục rà soát nói trên là vấn đề hết sức nan giải, phức tạp và khó thực hiện.
“Nếu quy định cấm như dự thảo nhưng không kiểm soát được sẽ dẫn đến sai sót, sau khi đấu giá xong mới phát hiện người tham gia đấu giá có quan hệ hôn nhân, huyết thống... thì phải hủy kết quả trúng đấu giá để đấu giá lại” - ông Tuấn nói và lo ngại việc này sẽ tạo ra một hệ lụy rất lớn, gây tốn kém, lãng phí do việc phải tổ chức đấu giá lại.
“Đó là chưa kể đến việc tổ chức đấu giá tài sản phải đối diện với việc có tranh chấp khiếu kiện phức tạp” - ông Tuấn cảnh báo.
Tính toán cơ chế thực hiện
Đồng quan điểm, đại biểu Lã Thanh Tân (đoàn Hải Phòng) nói quy định như dự thảo sẽ rất khó thực hiện trong thực tế. Do vậy, ông Tân đề nghị cân nhắc việc đưa nội dung này vào dự thảo luật.
“Nếu đưa nội dung này vào dự thảo thì cần có cơ chế để thực hiện, đảm bảo tính khả thi trong thực tế cũng như đảm bảo quyền của cá nhân khi tham gia đấu giá” - ông Tân nêu quan điểm.
Ngoài ra, đại biểu này cũng đề nghị làm rõ thế nào là “có khả năng chi phối hoạt động” bởi quy định này mang tính định tính và rất khó xác định trong thực tế…
Đại biểu Nguyễn Minh Tâm (đoàn Quảng Bình) thì đánh giá nếu quy định trên được thông qua, quá trình áp dụng sẽ có nhiều vướng mắc, nhiều cách hiểu khác nhau, dẫn đến phát sinh khiếu nại, tố cáo về người tham gia đấu giá.
Bà Tâm dẫn khoản 16 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình quy định các thành viên trong gia đình bao gồm vợ, chồng; cha mẹ đẻ, cha mẹ nuôi, cha dượng, mẹ kế, cha mẹ vợ, cha mẹ chồng; con đẻ, con nuôi, con riêng của vợ hoặc chồng, con dâu, con rể; anh, chị, em cùng cha mẹ, anh, chị, em cùng cha khác mẹ, anh, chị, em cùng mẹ khác cha, anh rể, em rể, chị dâu, em dâu…
“Để tháo gỡ đồng thời bảo đảm tính khả thi trong áp dụng pháp luật, đề nghị quy định rõ trong dự thảo cha mẹ là cha mẹ đẻ, hay cả cha mẹ nuôi, cha dượng, mẹ kế; con là con ruột hay con nuôi, con dâu, con rể….” - bà Tâm đề nghị.
