Sáng 21-5, tiếp tục ngày làm việc thứ hai kỳ họp thứ 7, Quốc hội thảo luận về một số nội dung còn nhiều ý kiến góp ý tại dự thảo Luật Đường bộ.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và an ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới trình bày báo cáo tóm tắt giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Đường bộ của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Nguồn lực hạn chế, phải làm cao tốc phân kỳ
Trong báo cáo, ông Lê Tấn Tới cho biết có ý kiến đề nghị làm rõ quy định quản lý đối với đường cao tốc do Nhà nước đầu tư và đường cao tốc do tư nhân đầu tư; đề nghị quy định đường cao tốc có bao nhiêu loại, có làn dừng khẩn cấp.
Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị xem xét lại định nghĩa đường cao tốc; quy định đường cao tốc tối thiểu phải có bốn làn đường và phải có làn dừng khẩn cấp.
Về vấn đề này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhìn nhận giai đoạn vừa qua, do nguồn lực có hạn, để đáp ứng nhu cầu trước mắt, một số tuyến cao tốc được đầu tư phân kỳ với quy mô hai làn xe nhằm đảm bảo kết nối thông tuyến, phục vụ nhu cầu vận tải, phát triển kinh tế - xã hội.
Tuy nhiên, từ thực tế khai thác cho thấy các tuyến đường cao tốc đầu tư phân kỳ hai làn xe khi đưa vào khai thác đã gặp một số khó khăn, bất cập nhất định.
Chính vì vậy, từ năm 2023 Thủ tướng đã chỉ đạo không đầu tư đường cao tốc phân kỳ hai làn xe. Tuy nhiên, việc triển khai theo định hướng này vẫn rất khó khăn do không thể cân đối đủ nguồn vốn để thực hiện.
Đề nghị dự thảo luật không quy định cụ thể yêu cầu kỹ thuật đường cao tốc
Từ thực tiễn nêu trên, việc phân kỳ đầu tư đường cao tốc đã được quy định tại dự thảo Luật Chính phủ trình. Cạnh đó, việc đầu tư đường cao tốc cũng phải được đồng bộ. Các yêu cầu cụ thể với đường cao tốc phân kỳ đầu tư sẽ được Bộ GTVT nghiên cứu quy định tại Quy chuẩn quốc gia về thiết kế đường cao tốc để triển khai thực hiện.
"Từ những lý do trên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị không quy định cụ thể các yêu cầu kỹ thuật đường cao tốc trong dự thảo Luật" - ông Lê Tấn Tới nhấn mạnh.
Theo dự thảo luật, đường cao tốc là một cấp kỹ thuật của đường bộ được quy định trong các quy chuẩn, tiêu chuẩn thiết kế của đường bộ.
Loại đường này chỉ dành cho một số loại xe cơ giới tham gia giao thông theo quy định, có dải phân cách phân chia hai chiều xe chạy riêng biệt, không giao nhau cùng mức với một hoặc các đường khác. Đường cao tốc được bố trí hàng rào bảo vệ, trang thiết bị phục vụ, bảo đảm giao thông liên tục, an toàn, rút ngắn thời gian hành trình, chỉ cho xe ra, vào ở những điểm nhất định.
Đường cao tốc thuộc hệ thống quốc lộ, đường tỉnh, đường đô thị được xác định trong quy hoạch mạng lưới đường bộ, quy hoạch kết cấu hạ tầng đường bộ, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch đô thị hoặc quy hoạch đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt.
Cũng theo Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và an ninh Lê Tấn Tới, có ý kiến đề nghị xem xét lại quy định “Nhà nước bảo đảm bố trí ngân sách đầu tư xây dựng dự án đi qua địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn” (điểm a khoản 1, Điều 49 dự thảo Luật Chính phủ trình), vì thực tế thời gian vừa qua một số đường đi qua địa bàn khó khăn vẫn đầu tư theo hình thức PPP.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy quy định này nhằm bảo đảm nguồn vốn từ ngân sách nhà nước đầu tư xây dựng đường cao tốc tại các địa bàn khó khăn nhưng vẫn khuyến khích đầu tư từ các nguồn ngoài ngân sách.
Như vậy, trong trường hợp không thu hút được vốn đầu tư ngoài ngân sách, Nhà nước sẽ cân đối các nguồn lực, bố trí vốn để thực hiện các dự án phù hợp. Vì vậy, đề nghị Quốc hội cho giữ như dự thảo Luật Chính phủ trình.
